ABD’nin 2013 yılı Federal Bütçesi’nin gideri 3.8 trilyon dolar, geliri 2.9 trilyon dolar. Açığı 901 milyar dolar. (Bütçe gerçekleşmesinde açık 1.1 trilyon dolara yükseldi.)
Bütçe açıkları sonucu federal hükümetin borç stoku 17.5 trilyon dolara ulaştı. Kamu kuruluşları dışındaki alacaklılara net borç rakamı ise 10.5 trilyon dolar.
Obama, bütçe açığının varlıklı kesimin vergilerinin yükseltilerek kapatılabileceğini böylece borçlanmaya gerek kalmadan ülkenin yönetilebileceğini savunuyor.
Cumhuriyetçiler ise, yüksek gelir grubunun vergilerinin artırılması halinde yatırım ve üretimin yavaşlayacağını ileri sürerek, yüksek gelir grubundaki vergi muafiyetlerinin devamını destekliyorlar, bütçe açığının harcamalarda kısıntı yapılarak kapatılabileceğini söylüyorlar.
Obama seçildikten sonra Cumhuriyetçi ve Demokrat liderler ile yaptığı toplantıda 1.6 trilyon dolar vergi artırımı ve 50 milyar dolar canlandırma harcaması önerdi.
1 Ocak önemli
Obama ayrıca, federal borçlanma tavanının kalıcı bir şekilde artırılmasını, işsizlik ödeneklerinin bir yıl daha uzatılmasını ve ücretlerden alınan vergilerde indirimin devam etmesini de istiyor.
On yıl önce Başkan George Bush döneminden ekonomiyi canlandırmak amacıyla yürürlüğe konulan gelir ve istihdam vergileri indirimlerinin süresi 1 Ocak 2013 tarihinde sona eriyor.
Amerikan Kongresi 1 Ocak’tan önce yeni düzenlemeler konusunda karar alamaz ise, tüm gelir grupları için vergiler yükselecek ve otomatik bütçe kesintileri yapılacak.
1 Ocak’tan sonra hem zengin hem de orta ve dar gelirli vergi mükellefleri daha fazla vergi ödemeye başlayacak.
Aşağısı sakal, yukarısı bıyık
Sadece o kadar da değil. Kamu harcamalarında otomatik kesintiler başlayacak. Kongrenin harcamaların 2013’te 100 milyar dolar ve gelecek on yılda 1 trilyon dolar kesilmesini hedef alan bir kararı var. 1 Ocak’ta kamu harcamaları otomatik olarak kesilecek, sosyal harcamalar kısılacak, işsizlik yardımları sona erecek. Bu uygulamadan en çok alt gelir grubundakiler zarar görecek.
Vergiler artar, harcamalar kesilir ise yapılan tahminlere göre 2013 yılında 500 milyar dolar, on yılda 7 milyar dolar piyasadan çekilecek. Ekonomi yavaşlayacak, 2013 yılında büyüme sıfır olacak.
Maliye politikasının etkisinde ekonomide büyüme yavaşlaması, işsizliğin artması “Mali Uçurum” (fiscal/financial cliff) olarak adlandırılıyor.
On yıldır uygulanan vergi kesintilerinin devamına yol açılır ise, “Mali Uçurum” yerine “Borç Uçurumu” gündeme gelecek. Vergi toplayamayan Obama, harcamaların yüzde 40’ını borçlanarak karşılayacak. ABD’nin borçları artmaya devam edecek.
