Klinik Psikolog Murat Atila

Benlik saygısı bireyin kendine verdiği değeri, saygıyı ve sevgiyi tanımlar. Kişinin kendi psikolojisini, becerilerini, özelliklerini ve kazanımlarını değerlendirmesidir. Amerikan Pediatri Derneği'ne göre benlik saygısı, bireyin benlik kavramında yer alan niteliklerin olumlu olarak algılanmasıdır (1). Özgüven, kimlik, güven duyma, ait olma, yeterlilik benlik saygısını oluşturan bileşenlerdir.

Benlik saygısını etkileyen birçok unsur bulunmaktadır. Yaş, fiziksel görünüm, sosyo-ekonomik durum, sağlık ve engel durumu, çevre, kariyer, aile, ilişki, meslek, olumlu ve olumsuz deneyimler, yetenekler, hobiler, düşünce kalıpları vs. diye sıralanabilir. Benlik saygımız da karar vermemizi, ilişkilerimizi, işlerimizi, yaşam motivasyonumuzu, ruhsal sağlığımızı ve toplumdaki yerimizi etkiler.

Benlik saygısını üç gruba ayırabiliriz:

1. Düşük Benlik Saygısı

2. Aşırı Benlik Saygısı

3. Sağlıklı Benlik Saygısı

Düşük Benlik Saygısı

Düşük benlik saygısı, bireyin kendisi ile ilgili olumsuz algısını içerir. Bu kişiler kendilerini değersiz hissederler. Özgüvenleri düşük, atılganlık b

Depresyon, sürekli üzüntünün, çökkünlük hislerinin eşlik ettiği, tükenmişlik halinin de olduğu duygu durum bozukluğudur. Anksiyete ise sürekli endişe hali içinde olup günlük hayatta karşılaşılan durumlara karşı korkuyu da içerir.

Depresyon ve anksiyete tedavilerinde bazı sosyal ve fiziksel aktivitelerde önerilmektedir. Bu fiziksel aktivitelerin arasında en çok tavsiye edilen ise sportif faaliyetlerdir. Yapılan birçok çalışma da düzenli fiziksel egzersizin depresyon ve anksiyete belirtilerini azalttığını ortaya koymuştur.

1214 üniversite öğrencisi üzerinde Fiziksel Egzersiz Anketi, Depresyon-Anksiyete Ölçeği ve Dayanıklılık Ölçeği materyalleri ile yapılan araştırmada fiziksel egzersizin olumsuz duyguları direkt etkilemekle kalmayıp olumsuz duyguları da yavaşlatarak zihinsel sağlıklarını geliştirdikleri bulundu. Daha yüksek fiziksel egzersizi daha az olumsuz duygu ile ilişkilendirildi.(1)

Anksiyete ve strese bağlı bozukluk tanısı olan 242 yetişkin üzerinde yapılan bir başka çalışmada ise elde edilen verilerin egzersizin

Almanya’da ve Kanada’da birbirini tanımayan gençlerin aniden ortaya çıkan ve tekrarlayan istemsiz hareketler sergileme şikâyeti ile hastaneye başvurmaları dikkat çekici bir durumdur. Tik patlaması yaşayan gençler ile yapılan mülakatlarda, tiklerini videoya çeken içerik üreticilerini, yoğun bir şekilde izlediklerini tespit edilmiştir. Youtube TikTok benzeri sitelerde yayınlanan tik videolarının artışıyla birlikte Tourette Sendromu benzeri istenmeyen tiklerde de artışlar gözlemlenmiştir. Bu videoları izleyen ve Tourette benzeri tik hareketleri sergileyen gençlerin daha önce tik sendromu öyküleri yoktu, çoğunluğu genç kızlardan oluşmakta ve videosunu izledikleri kişilerin tiklerini birebir tekrarlıyor, onların sıklıkla kullandıkları sözleri benzer tonlarda kullanıyorlardı. Yapılan tetkiklerde nörolojik kaynaklı bulgulara da rastlanmamıştı. Psikiyatri Profesörü Muller-Vahl bu tik patlamasını sosyal medya kaynaklı kitlesel bir olay olarak yorumlamış ve bu hastalığı Fonksiyonel Hareket Bozukluğu olarak tanımlamıştır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta bu

Bu soruların cevaplarına geçmeden önce şunu bilmelisiniz ki internet dünyası çocuklarınız için güvenli bir ortam değildir. Çocuklarınız sizin denetiminize, rehberliğinize ve yönlendirmenize ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle Youtube Kids gibi çocuklara özgü uygulamaları tercih etmelisiniz. Çocuğunuzun yetişkinlere özgü videoların bulunduğu Youtube ve benzeri sosyal medya uygulamalarına erişimini kısıtlamalısınız. Telefonunuza uygulama kilitleme programı kurmalısınız (Applock, Norton App Lock vs.). Böylece çocuğunuz yaşına uygun olmayan uygulamalara giremez. Girmek istediğinde şifre ya da telefon sahibinin parmak izini okutmasını gerekir. Bu önemli noktaya değindikten sonra Youtube Kids’in renkli dünyasını tanımaya ve sizlere neler vadettiğinden bahsetmeye geçebiliriz:

Kullanışlı ara yüz

Youtube Kids sade ara yüzü ile kullanımı oldukça kolay bir uygulamadır. Karmaşık olmayan bu arayüz sayesinde kolaylıkla uygulamayı öğrenebilirsiniz.

Tamamen ücretsiz

Youtube Kids uygulaması hiçbir ücret talep etmemektedir.

Farklı yaş

Bir yıl süren çalışmalarınızı test edeceğiniz LGS sınavına bir hafta kaldı. Uzun bir emek sonunda işin sonuna geldiniz. Peki bu son dönemeçte nelere dikkat etmelisiniz? Sınava bir hafta kala, sınav akşamı, sınav sabahı ve sınav sırasında neler yapmalısınız? Bu ve benzeri sorularınıza cevap niteliğinde olacak hususları maddeler altında ele almaya çalıştım:

Sınava bir hafta kala

Deneme sınavlarınızın analizini yapın. Kendinizi yetersiz gördüğünüz konuları tekrar ele alın ve o konu ile ilgili soru çözün. Türkçe, matematik ve fen bilgisi dersleri ile ilgili eksiklerinizi mümkün oldukça tamamlamaya çalışın. Bu derslerin katsayıları inkılap tarihi, din kültürü ve İngilizce derslerinden daha fazla olduğunu unutmayın.

Uyku düzeninizi ayarlayın. 23.30’da uyuyun ve 07.30’da uyanın. Bu düzene alışırsanız sınav sabahı erken uyanmakta zorluk yaşamazsınız.

Beslenmenize dikkat edin. Yağlı, tuzlu yemek yemekten kaçının. 07.30- 08.30 arası kahvaltı yapın. Kahvaltıda hafif gıdalar- Peynir, zeytin, domates, salatalık, yumurta vs.- besinler tüketin.

Gü

Depresyon bir duygu durum bozukluğudur. Bireyin günlük faaliyetlerine eşlik eden üzüntü, çökkünlük, öfke ve işlevsizlik duyguları olarak ifade edilebilir. Depresyon yetişkinlerde görüldüğü gibi çocuklarda da görülmektedir. Oldukça yaygın ve tedavi edilebilir olan bu hastalığa neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Genetik yatkınlık, beyindeki bazı kimyasallardaki farklılıklar, özgüven eksikliği, yaşam koşullarının zorluğu, karamsar kişiliğe sahip olma, stres, şiddet görme, ihmal ve istismar gibi faktörler depresyon riskini arttırabilir. Depresyona sürükleyen çevresel faktörlerden biri de hayatımıza giren sosyal medya uygulamalarıdır. Yapılan birçok araştırma sosyal medyanın aşırı kullanımının çocuklarda ve yetişkinlerde depresyona neden olabileceğini ortaya koymaktadır.

Selçuk Üniversite’sinden Prof. Dr. Şükrü Balcı ve Araştırma Görevlisi Enes Baloğlu tarafından 300 üniversite öğrencisi ile yüz yüze görüşme tekniği ile yapılan bir çalışmada sosyal

Ebeveynlerin çoğu çocuklarının akıllı telefon isteklerine karşı koyamayıp çocuklarına akıllı telefon almak zorunda kalabilirler. Akıllı telefon alınmadan önce çocuğa şartlar koşulur, sözler alınır. Ancak bir süre sonra bu sözler tutulmaz ve çocuklar telefonlarından ayrı bir an bile geçiremez hale gelirler. Gerçek hayattan kopup tüm zamanını sosyal medyada geçirmeye başlarlar. Sosyal medya uygulamalarında gereğinden fazla zaman harcamak bir süre sonra çocuğu sosyal medyaya bağımlı hale getirebilir. Sosyal medyada aşırı zaman geçirmenin sonucunda çocukların akademik başarısında düşme, uyku düzeninde bozulma, karşı gelme vb. sorunlar görülmeye başlar. Bu sorunların artmasıyla birlikte ebeveynlerin çoğu çocuklarına akıllı telefon aldıkları için pişman olurlar. Çaresizlik hissedip çocuklarını telefonları ile baş başa bırakmak zorunda kalabilirler. Pes etmek yerine sosyal medyayı aşırı kullanmanın çocuğunuza verdiği zararlardan onu kurtarmak için bir yol haritası belirleyebilir ve bazı tedbirler alabilirsiniz.

Sosya

Sosyal medya sağlayıcısı olan şirketlerin amacı kullanıcılarının sosyal medyada olabildiğince fazla zaman geçirmelerini sağlamaktır. Çünkü sosyal medya uygulamaları ürün satmazlar. Onların ürünleri de tüketicileri de kullanıcılarıdır. Bu nedenle sosyal medya platformunda zaman geçirmeniz için beğeni butonları, emojiler, filtreler, geri bildirimler ve yaptıklarınız hakkında raporlar kullanırlar. Kullanıcısını kendisine bağımlı yapmak sosyal medya platformlarının hedeflerindendir. Hiçbir işletme müşterisinin azalmasını istemez. Müşterileri kendilerine ne kadar bağımlı olursa bu onlar için daha çok reklam geliri para demektir. Bu bağımlılık tuzağına düşen müşterilerden biri de çocuğunuz olabilir. Sosyal medyanın renkli hayatı çocuğunuzun sosyal medya bağımlılığı geliştirmesine neden olabilir.

Nottingham Trent Üniversitesi’nde Davranış Bağımlılığı Profesörü olan Mark D. Griffiths’e göre sosyal medya kullanımının bağımlılık sayılması için bazı kriterler bulunmaktadır: (1)

Belirleyicilik: Sosyal medya kullanımı bireyin hayatındaki en