Dünyayı sarsan yıl

28 Aralık 2001

2001 için bu seçimi yapmak çok kolay. Kimse bu sıfat için "11 Eylül saldırısı"ndan başka bir olayı düşünemez bile.Gerçi olay, yılın son b"lümüne doğru meydana geldi; ama yarattığı sonuç, dünyanın kaderini derinden etkilemeye ve yeni bir tarih sayfası açmaya yetti.* * * BU olay sadece hiç beklenmedik biçimde gerçekleştirilmiş dehşet verici bir saldırı olduğu için bu derece "nem kazanmıyor. Olayın ağırlığı, yarattığı dünya çapındaki siyasal sarsıntıdır. "Le Monde" gazetesinin "Bugün Hepimiz Amerikalıyız" manşeti, New York ve Washington'a karşı girişilen ter"r eylemine karşı tepkinin evrensel işaretini veriyordu. Gerçekten o andan itibaren ter"rizm sorunu uluslararası gündeme oturdu. Eylülden itibaren BM başta olmak üzere çeşitli uluslararası kuruluşlar ve ülkeler, ter"rizme karşı savaş için seferber oldular. 11 Eylül olayının en çarpıcı sonuçlarından biri de, dünya siyasal dengelerinde "nemli değişiklikler yaratmasıdır. Gerçekten bu olay soğuk savaştan kalma düzeni zorladı. ABD ve Batı, birdenbire Rusya'yı, hatta Çin'i kendi yanında buldu. Yeni kurulan "koalisyon"a Orta Asya ve Ortadoğu'daki İslam ülkelerinin çoğu katıldı.Bin Ladin ve El Kaide "rgütüne karşı açılan savaşın ilk

Yazının Devamı

Dünyayı sarsan yıl

28 Aralık 2001


<#comment>Öyle yıllar var ki, dünya olaylarının bilançosu çıkarılırken, "yılın olayı"nı seçmek zor oluyor. Geçmiş yıllarda zaman zaman böyle bir güçlük çekildi.
2001 için bu seçimi yapmak çok kolay. Kimse bu sıfat için "11 Eylül saldırısı"ndan başka bir olayı düşünemez bile.
Gerçi olay, yılın son bölümüne doğru meydana geldi; ama yarattığı sonuç, dünyanın kaderini derinden etkilemeye ve yeni bir tarih sayfası açmaya yetti.* * *BU olay sadece hiç beklenmedik biçimde gerçekleştirilmiş dehşet verici bir saldırı olduğu için bu derece önem kazanmıyor. Olayın ağırlığı, yarattığı dünya çapındaki siyasal sarsıntıdır."Le Monde" gazetesinin "Bugün Hepimiz Amerikalıyız" manşeti, New York ve Washington'a karşı girişilen terör eylemine karşı tepkinin evrensel işaretini veriyordu. Gerçekten o andan itibaren terörizm sorunu uluslararası gündeme oturdu. Eylülden itibaren BM başta olmak üzere çeşitli uluslararası kuruluşlar ve ülkeler, terörizme karşı savaş için seferber oldular.
11 Eylül olayının en çarpıcı sonuçlarından biri de, dünya siyasal dengelerinde önemli değişiklikler yaratmasıdır. Gerçekten bu olay soğuk savaştan kalma düzeni zorladı. ABD ve Batı,

Yazının Devamı

Afgan deneyimi

27 Aralık 2001

Afganistan o kadar sefil ve çaresiz durumda ki, y"netimin başına geçenler iş g"rebilmek için dahi, b"yle bir "dış desteğe" muhtaç. Altı aylık geçici hükümetin başına getirilen 44 yaşındaki Karzai, gerçekten büyük bir enkaz devralmış bulunuyor. Afganistan'ın "hazine"si, tamtakır. Kasada sadece bir milyon dolar var!.. Dışsatım olmadığı için ülkenin tek dış gelir kaynağı, uyuşturucu ticareti!.. Devlet memurlarının çoğu, en az 6 aydır maaş alamıyor. Doktor, "ğretmen gibi personel çok az... šlkedeki "yoklar"ın haddi hesabı yok: Merkez Bankası'ndan, düzenli orduya ve güvenlik güçlerine kadar, devletin altyapısının temel taşları yok!.. Hamid Karzai ve arkadaşları, gerçekten işe "sıfırdan başlamak" durumundalar...* * * TABİİ kimse 6 ay gibi kısa bir zamanda bu geçici y"netimin ülkenin sayısız sorunlarını halletmesini beklemiyor. Adı üstünde, bu geçici bir hükümet.™nemli olan bu kritik d"nemde, Karzai y"netiminde yer alanların birbirlerine düşmemesi, geçmişte g"rüldüğü gibi çeşitli etnik gruplar ve aşiretler arasında çatışma çıkmamasıdır. Eğer bu y"netim gerçekten uyum içinde çalışabilir ve otoritesini Kabil'in dışında, çeşitli b"lgelerde de kurabilirse, bu büyük bir başarı sayılacaktır.

Yazının Devamı

Afgan deneyimi

27 Aralık 2001


<#comment>Geçen cumartesi günü, Kabil'de yeni Afgan lideri Hamid Karzai'nin ant içip görevine başladıktan hemen sonra, Birleşmiş Milletler 20 milyon dolarlık bir bağışta bulundu. Bu para, yeni hükümette yer alan 30 bakanlığın "ivedi gereksinimleri"ni sağlamak için verildi: Bakanın ve personelin çalışma masası, telefonu, bilgisayarı, kırtasiyesi gibi temel ihtiyaçlar için!..
Afganistan o kadar sefil ve çaresiz durumda ki, yönetimin başına geçenler iş görebilmek için dahi, böyle bir "dış desteğe" muhtaç.
Altı aylık geçici hükümetin başına getirilen 44 yaşındaki Karzai, gerçekten büyük bir enkaz devralmış bulunuyor.Afganistan'ın "hazine"si, tamtakır. Kasada sadece bir milyon dolar var!.. Dışsatım olmadığı için ülkenin tek dış gelir kaynağı, uyuşturucu ticareti!.. Devlet memurlarının çoğu, en az 6 aydır maaş alamıyor. Doktor, öğretmen gibi personel çok az... Ülkedeki "yoklar"ın haddi hesabı yok: Merkez Bankası'ndan, düzenli orduya ve güvenlik güçlerine kadar, devletin altyapısının temel taşları yok!..
Hamid Karzai ve arkadaşları, gerçekten işe "sıfırdan başlamak" durumundalar...* * *TABİİ kimse 6 ay gibi kısa bir zamanda bu geçici yönetimin

Yazının Devamı

AB için tam hız...

26 Aralık 2001

AB doruğunda kabul edilen bildirideki ifadesi ile, Türkiye müzakere sürecine "yaklaşmakta" olduğunu g"steren bazı "nemli adımlar atmaya başladı. ™nceki gün koalisyon partilerinin liderleri, haftalar "nce AB Genel Sekreterliği'nin hazırladığı "demokratikleşme paketi"ni ele aldı, tartıştı ve onayladı. Şimdi bu paket, Anayasa değişikliği doğrultusunda mevcut yasalarda yapılması gereken düzenlemelerin de gerçekleşmesi için Meclis'e sevk ediliyor. Liderler bunun mart ayına kadar tamamlanması konusunda da mutabık kaldılar.Bu arada Adalet, İçişleri ve insan haklarından sorumlu Devlet Bakanlığı'nın oluşturduğu bir komisyon, bugün ilk toplantısını yaparak "uygulama" ile ilgili konuları g"rüşecek.Meclis'te de işlerin hızlandırılması için bir AB komisyonu kuruluyor. AB Genel Sekreterliği Genel Müdürü Volkan Vural'a g"re, bu hızla uyum yasalarının mart ayından da "nce - belki de ocak sonuna kadar - Meclis'ten çıkması mümkün. Vural hükümetin g"sterdiği kararlılık gibi, Meclis'in de bu yasal düzenlemeleri hızla gerçekleştireceğine inanıyor.* * * DIŞİŞLERİ Bakanı İsmail Cem, "nceki gün kendisini ziyaret eden İKV Başkanı Meral Gezgin Eriş ile g"rüşmesinde, "nümüzdeki yılın sonunda AB'nin

Yazının Devamı

AB için tam hız...

26 Aralık 2001


<#comment>Ankara, AB konusunda - son Laeken zirvesinden aldığı cesaretle - birdenbire hızlanıverdi.
AB doruğunda kabul edilen bildirideki ifadesi ile, Türkiye müzakere sürecine "yaklaşmakta" olduğunu gösteren bazı önemli adımlar atmaya başladı.Önceki gün koalisyon partilerinin liderleri, haftalar önce AB Genel Sekreterliği'nin hazırladığı "demokratikleşme paketi"ni ele aldı, tartıştı ve onayladı. Şimdi bu paket, Anayasa değişikliği doğrultusunda mevcut yasalarda yapılması gereken düzenlemelerin de gerçekleşmesi için Meclis'e sevk ediliyor. Liderler bunun mart ayına kadar tamamlanması konusunda da mutabık kaldılar.
Bu arada Adalet, İçişleri ve insan haklarından sorumlu Devlet Bakanlığı'nın oluşturduğu bir komisyon, bugün ilk toplantısını yaparak "uygulama" ile ilgili konuları görüşecek.
Meclis'te de işlerin hızlandırılması için bir AB komisyonu kuruluyor.
AB Genel Sekreterliği Genel Müdürü Volkan Vural'a göre, bu hızla uyum yasalarının mart ayından da önce - belki de ocak sonuna kadar - Meclis'ten çıkması mümkün. Vural hükümetin gösterdiği kararlılık gibi, Meclis'in de bu yasal düzenlemeleri hızla gerçekleştireceğine inanıyor.* * *DIŞİŞLER

Yazının Devamı

Arjantin nasıl kurtulur?

25 Aralık 2001

Arjantin bugünlerde gene yakın tarihinin en büyük ekonomik - ve de siyasal - krizini geçiriyor. šlke içine girdiği kısır d"ngüyü bir türlü kıramıyor. Hatta Arjantin halkı için ufukta daha da sıkıntılı günler g"rünüyor. Bu genel umutsuzluk ve güvensizlik havası içinde, acaba ordu tekrar bir darbe yapar mı?Dün Buenos Aires'teki bir analist ile yaptığımız telefon g"rüşmesinden de edindiğimiz izlenim, şimdilik bir askeri darbenin beklenmediği y"nündedir.* * *ASLINDA Arjantin'de bir "darbe" oldu; ama askeri değil, bir sokak darbesi... Geçen hafta sabrı tükenen on binlerce Arjantinlinin sokaklara d"külmesi, Başkan Fernando de la Rua'yı alaşağı etmeye yetti.Aslında 64 yaşındaki Başkan, şiddet dalgası daha vahim boyutlar almadan istifa etme kararını vermekle kendi açısından da, ülkenin selameti bakımından da sağduyulu bir harekette bulundu.Eğer de la Rua ille iktidarda tutunmaya kalkışsaydı, askeri darbe olur muydu? Bugün b"yle bir olasılık hala var mı?Buenos Aires'teki g"zlemcilere g"re, generallerin y"netimi ele geçirmeye teşebbüs etmemesi için birçok neden var: Birincisi askerler Arjantin'de gerçekten bir süredir kışlalarına çekilmiş bulunuyor. Generallerin bugünkü kuşağı artık eskisi

Yazının Devamı

Arjantin nasıl kurtulur?

25 Aralık 2001


<#comment>Eskiden olsaydı, Arjantin'de bugünkü benzer şartlarda, mutlaka bir askeri darbe olurdu. Nitekim Arjantinli generaller 1930'lardan 1983'e kadar pek çok kez, çeşitli gerekçeler öne sürerek iktidarı ele geçirmişlerdi.
Arjantin bugünlerde gene yakın tarihinin en büyük ekonomik - ve de siyasal - krizini geçiriyor. Ülke içine girdiği kısır döngüyü bir türlü kıramıyor. Hatta Arjantin halkı için ufukta daha da sıkıntılı günler görünüyor.
Bu genel umutsuzluk ve güvensizlik havası içinde, acaba ordu tekrar bir darbe yapar mı?Dün Buenos Aires'teki bir analist ile yaptığımız telefon görüşmesinden de edindiğimiz izlenim, şimdilik bir askeri darbenin beklenmediği yönündedir.* * *ASLINDA Arjantin'de bir "darbe" oldu; ama askeri değil, bir sokak darbesi...Geçen hafta sabrı tükenen on binlerce Arjantinlinin sokaklara dökülmesi, Başkan Fernando de la Rua'yı alaşağı etmeye yetti.
Aslında 64 yaşındaki Başkan, şiddet dalgası daha vahim boyutlar almadan istifa etme kararını vermekle kendi açısından da, ülkenin selameti bakımından da sağduyulu bir harekette bulundu.
Eğer de la Rua ille iktidarda tutunmaya kalkışsaydı, askeri darbe olur muydu?

Yazının Devamı