Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Beklenen, oldu: Rusya'daki seçimleri Vladimir Putin'in, daha ilk turda, kazanması sürpriz değil. Nabız yoklamaları zaten bunu gösteriyordu. İkinci tura da kalsaydı, gene kazanacaktı. Ama şimdi, bu seçimlerden daha güçlü ve popüler olarak çıkmış bulunuyor.
Seçimlerin belki tek sürprizi, komünist aday Genadi Zyuganov'un hatırı sayılır (yüzde 30'a yakın) oy almasıdır. Bunun verdiği mesaj açık: Rusya'da hala eski komünist dönemi özleyenler veya arayanlar var. Bunların bir kısmı, ülkedeki yeni düzenin getirdiği ekonomik ve sosyal dengesizlikleri ve sıkıntıları yaşayanlardır.
Putin bu mesajı algılamış görünüyor. Seçimden hemen sonra "ülkede bugünkü durumdan memnun olmayan çok insan var... Halk benden daha iyi işler yapmamı bekliyor" şeklinde konuşması da bunu gösteriyor.
* * *
RUSYA'da 70 küsur yıllık komünist rejimden sonra yeni sisteme uyma çabaları ile devam eden geçiş sürecinin ardından, şimdi 21. yüzyılın başında, yeni bir dönem başlıyor.
"Putin dönemi" neler getirecek? 47 yaşındaki Başkan, ne gibi politikalar izleyecek?
Boris Yeltsin'in geçici olarak koltuğunu kendisine devretmesinden sonraki 3 ay içinde, Putin'in davranışları, bu konuda bazı ipuçları veriyor.
Putin her şeyden önce Rusya'nın kaybetmeye yüz tuttuğu devlet otoritesini, ulusal birliğini ve onurunu "toparlamak", yarım kalan reformları hayata geçirmek, toplumu çok rahatsız eden yolsuzluklara ve ortaya çıkan oligarşik düzene son vermek istiyor.
Bunu yapmaya çalışırken, daha otoriter davranabilir, aşırı milliyetçiliği körükleyebilir ve Batı'ya kafa tutabilir mi?
Bu tür kuşkuları olan (Rusya içinde ve dışında) çevreler var. Ama sağlıklı bir tahminde bulunmak için bizce zaman henüz erken. Putin'in siyasal ve ekonomik reform politikalarından vazgeçebileceğini düşünmek, pek akla yakın gelmiyor. Ancak Rusya içindeki olaylar (Çeçenistan gibi) ve uluslararası konjonktür (Avrupa ve Asya'daki siyasal dengelerdeki değişiklikler) Putin'i daha radikal hareketlere itebilir...
* * *
TÜRKİYE'nin Putin Rusyası ile ilişkilerinde neler beklenebilir?
Önce şunu anımsamakta yarar var: Bir Türk yetkilisinin bize dediği gibi, Başbakan Ecevit'in geçen kasım ayında, Putin henüz Başbakan iken, onun davetlisi olarak Moskova'yı ziyaret edip onunla görüşmüş olması, önemli bir avantajdır. O görüşmeye katılan Türk yetkilisinin deyişi ile, Türk tarafı Putin hakkında "ciddi, gerçekçi ve Türkiye ile ilişkilere önem veren bir devlet adamı" izlenimini edinmişti.
Kuşkusuz Rusya ile Türkiye'nin ortak çıkarlarının yanı sıra, birbirlerine zaman zaman ters düşebilecek farklı ulusal pozisyonları olabilir. Moskova'nın öteden beri petrol boru hattı, boğazlar, Orta Asya, Kafkasya ve Çeçenistan üzerindeki politikaları, Ankara'nın tutumu ile çelişiyor. Bu, Yeltsin yönetimi sırasında da çok kez görüldü.
Ama, Putin'in kişiliği ve Türkiye ile ilgili görüşleri, Ankara'da yeni dönemde Türk - Rus ilişkilerinin gelişeceği ve fazla bir sarsıntı geçirmeyeceği umudunu veriyor.
Her halükarda, Putin'in seçilmesi - örneğin bir Zyuganov'un iş başına geçmesinden - Türkiye açısından, daha hayırlı sayılıyor...


Yazara E-Posta: skohen@milliyet.com.tr