Bu temel soru, Halid Meşal'in geçen ay Ankara'ya yaptığı ziyaret sırasında da gündeme gelmişti. Hamas heyetinin onun hemen ardından Tahran'a gitmesi ve orada farklı seslerin yükselmesi, zihinleri karıştırmıştı. Herhalde bu karışıklık, Hamas heyetinin şimdiki Latin Amerika (ve daha sonraki Güney Afrika) turnesinde de devam edecek... Hamas'ın siyasi lideri Halid Meşal'in Moskova ziyareti, şu soruyu tartışmaya açtı: Uluslararası camiada "terörist" örgüt olarak tanınan, ama Filistin'deki seçimlerde kazandığı başarıyla "meşrulaşan" Hamas'ın dünyaya açılması, onu güttüğü eski politikalarını sürdürmeye mi, yoksa tutumunu değiştirmeye mi iter? Hamas yöneticilerinin Ankara ve Moskova ziyaretlerinde bazı temel benzerlikler var: Türk hükümeti gibi Rus hükümeti de, yapılan davetin esas amacının, Hamas'ın ileri gelenlerine "malum" mesajları vermek, onları eski tutumlarını değiştirmeye, şiddete son vermeye, İsrail'i tanımaya, şimdiye kadar varılan anlaşmalara uymaya teşvik etmek olduğunu vurguladı. Gerçekten Ankara'da olduğu gibi Moskova'da da Halid Meşal ve ekibine bu telkinler Dışişleri bakanları ve diğer yetkilileri tarafından iletildi. (Türkiye'de Başbakan Erdoğan'ın, Rusya'da Başkan Putin'in heyetle görüşmemesi de, diğer bir benzerlik)...ABD'nin her iki ziyaret karşısında oldukça ılımlı ve "anlayışlı" bir tepki göstermesi de ilginç bir benzerlik daha... ABD Dışişleri sözcüsü, Moskova ziyareti için "Hamas'a mesajın net şekilde verilmesi önemlidir" dedi. Bu Ankara ziyareti için söylenenlerin hemen hemen aynı...Nihayet Hamas heyetinin Ankara ve Moskova ziyaretlerinin sonucu da benzerlik arz ediyor. Her iki ziyaret Hamas'ın tavrında görülebilir bir değişiklik yaratmadı. En azından yapılan resmi açıklamalara ve basına verilen demeçlere bakılırsa, Hamas'a Moskova'da -ve Ankara'da- yapılan tavsiyelerin henüz bir etkisi görülmüyor. Belki tek cesaret verici gelişme, Hamas'ın ateşkesi bir yıl uzatma eğilimini beyan etmiş olmasıdır. Verilen mesaj Aslında kimse Hamas'ın Moskova'daki temasların sonunda politikalarını hemen tavsiye edilen yönde değiştirmesini beklemiyordu. Böyle bir beklenti gerçekçi olmazdı zaten. Tıpkı Ankara'daki görüşmeler için olduğu gibi...Nitekim Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, görüşmelerin sonunda "Hamas'ın bir gecede değişmesini bekleyemeyiz. Bu bir süreçtir ve umarız ki bu uzun sürmez" şeklinde konuştu.Şimdi bütün mesele, Hamas'ın gerçekten Ankara'da ve Moskova'da yapılan telkinleri mi, yoksa Tahran'da -ve başka "devrimci" merkezlerde- söylenenleri mi esas alacağıdır.Henüz bunun net bir işareti yok. Belki zaman erken olduğu ve Hamas daha yeni yeni bir siyasileşme sürecine girdiği için...Ancak bu aşamada dahi Hamas'tan beklenen, iktidar sorumluluğunun gerektirdiği tavır değişikliğinin en azından ilk sinyallerini vermesidir. Nitekim Hamas'a iktidarı devredecek olan Filistin yönetimi de bunu bekliyor. Mahmud Abbas'ın açıkça belirttiği gibi El Fetih'in bir koalisyonda yer alması için, önce Hamas'ın tutumunu değiştirmesi gerekiyor.Bakalım Hamas'ın "dışa açılması" bu sonuca götürecek mi? skohen@milliyet.com.tr Beklenen sinyal
