Rumlar hayırda hayır görüyorlar!

Burada yetkililer, yerli ve yabancı meslektaşlar ve "sokaktaki adam"larla yaptığımız görüşmelerin ışığında, diyebiliriz ki Rum tarafının "evet" ("ne") demesi olasılığı çok çok zayıf (veya nerede ise hiç yok)...Bir ara ibrenin hafifçe "ohi"den "ne"ya kaymakta olduğu görüldü, ama son 24 saatte bu da durdu. "Hayır"dan hayır bekleyenlerin sayısı o kadar fazla ki, bir yabancı gözlemcinin deyişi ile "evet"in çıkması için "bir mucize" gerek...O da pek görünürde yok doğrusu. Referanduma 24 saat kala "evet" lehinde artık "hayır kalmadı"! Şöyle ki:• Cumhurbaşkanı Papadopulos ve partisi kesin "hayır" diyor.• Hükümet ortağı (ve yüzde 35 destekli) AKEL, özellikle istediği garantilerin verilmemesi ve BM Güvenlik Konseyinden bu yönde bir karar çıkmaması sonucunda "hayır" cephesinde yer alıyor. Gerçi bazı AKEL mensupları - hatta bakanları - "evet" denmesinden yana; ama çoğunluk "ohi"ci...• Yüzde 30 destekli anamuhalefet DİSİ, aslında "evet"in tek güçlü sesi. Ama bu partiden de çatlak ("ohi") sesleri gelmeye başladı. Lefkoşada aynı gün DİSİnin iki ayrı mitinginde, iki zıt görüş ifade edildi.• EDEK ve diğer ufak partiler de "hayır"dan hayır bekleyenlerden...• Tabii "evet" için yoğun bir kampanya yürüten bazı kuruluşlar var. Ama örneğin basını ele alırsak, gazetelerin (ve hele TVlerin) az bir kısmı "evetçi".Tablo bu işte. Bu nedenle, burada hiç kimse, "evet" lehinde bahse girmeyi kabul etmiyor!..***PARTİLERİN (ve yönetimin) tavrı, aslında kamuoyunun büyük kısmının eğilimini yansıtıyor. Yani açıkçası halkın çoğunluğu Annan planını ve ona dayalı çözüm şeklini hiç istemiyor.Gene burada çeşitli insanlarla yaptığımız görüşmelerin ışığında halkın böyle bir eğilim ve düşünce içinde olmasının nedenlerini şöyle özetleyebiliriz:• Genel kanı, bu çözüm planının Türkiyeye hoş görünmek isteyen ABDnin ve onun dümen suyundan giden BMnin çabası ile "Türk tarafını tatmin edecek biçimde" hazırlandığı ve Rumlara "metazori" kabul ettirilmek istendiğidir.• Rumların çoğu, özellikle 1974 müdahalesini ve sonraki gelişmeleri unutmuyor ve bu duygular içinde Türkiyeye güvenmiyor. Burada hala bir "Türkiye korkusu" - ve dolayısı ile Türk tarafına karşı bir güvensizlik - hakim. Bir Rum aydını şöyle diyor: "İleride Ankarada neler olacağı, kimin hakim olacağı ve Annan planının uygulanmasına izin verip vermeyeceği belli değil hayır demenin riski evet demekten çok daha az"...• "Hayır" yankıları, Rum kesiminin yüksek refah düzeyini (fert başına milli gelir 17.000 dolar) ve özellikle AB üyeliğini, her şeyin üstünde sayıyorlar. Yani biz bunlara "peki, hayır derseniz, adanın bölünmüşlüğü tescil edilir, Yeşil Hat hudut olur, birleşik Kıbrısın avantajlarını kaybederseniz" dediğimizde, tepkileri "ne yapalım, öyle olsun, bari biz ABde oluruz" şeklinde oluyor. Veya bazısı şöyle düşünüyor: "Başta tabii bizim aleyhimizde bir hava esecek; ama daha sonra AB çözüm için gene devreye girecek"...• Tabii "evet"çilerin görüşü farklı. Onlar çözüm ve huzur için referandumu son fırsat sayıyor. Aksi halde "taksim"in gerçekleşeceğini, bunun Rumların güvenlik kaygıları açısından da hiç lehinde olmayacağını söylüyor.***RUM kesiminde "ohi" ile "ne" yankıları günlerce bu karşıt argümanları tartıştı. Dün gece yarısı da "propaganda" süresi doldu.Bugün artık "aleni" tartışma yok. Yarın için son zihin jimnastiği veya vicdan muhasebesi var...Başta belirttiğimiz gibi, genel kanı "hayır"ın ağır basacağıdır. "Matematiksel" olarak öyle görünüyor. Ama AB, ABD ve BMden gelen son ağır baskılar, halkı - sandıktan "evet" çıkmasını sağlayacak ölçüde - etkiler mi?Buradaki çoğu gözlemci gibi ben de bu konuda bahse girmek istemem doğrusu!.. skohen@milliyet.com.tr REFERANDUM veya seçimler öncesinde, sonuç hakkında kesin bir şey söylemek daima risklidir; "ama Kıbrıs Rum kesiminden yarın bir "hayır" ("ohi") çıkacağını tahmin etmek artık hiç de zor değil.