Soğan doğrarken gözlerimiz neden sulanır?
09.06.2025 - 11:55 | Son Güncellenme:
Annen ya da baban mutfakta yemek yaparken sen de yanlarında durmayı seviyorsan iş soğan doğramaya geldiğinde gözlerinin yandığını ya da sulandığını hissedebilirsin. Eğer ortada hiçbir neden yokken gözlerinden yaşlar süzülüyorsa bunun sebebi soğan olabilir. Peki soğan neden gözlerimizi sulandırır?
Soğan doğrarken yada yanımızda biri doğrarken gözlerimizin yanmasına kesme işlemi sırasında açığa çıkan kimyasal maddeler neden oluyormuş.
Bu maddelerden syn-propanethial-S-oxide adlı bir bileşik, göz sinirlerini uyararak gözyaşı üretimine yol açıyormuş.
Ancak bu kimyasalın ne kadar yayıldığı sadece soğanın yapısıyla değil, onu nasıl kestiğimizle de yakından ilgiliymiş.
Cornell Üniversitesi’nden bir grup fizikçi, soğan kesme sırasında ortaya çıkan parçacıkları ve bu parçacıkların yayılma hızını araştırmış durmuş.
Yapılan deneylerde, farklı kesme hızları ve bıçak kalınlıkları kullanılarak detaylı analizler gerçekleştirilmiş. Araştırma sonucunda, keskin bıçakların soğanı daha düzgün bir şekilde kestiği ve havaya daha az göz yakıcı madde saldığı ortaya çıkmış.
Ama keskin olmayan bıçakların soğanın yüzeyinde daha fazla gerilim oluşturduğu, bu nedenle kesim anında içerideki kimyasalların daha güçlü bir şekilde dışarı salındığı gözlemlenmiş. Ayrıca hızlı kesimlerin de bu etkiyi artırdığı anlaşılmış.
Annen veya babana bu bilgiyi öğretebilirsin. Soğan doğrarken gözlerinizin yanmasını istemiyorsanız kullandığınız bıçağın keskin olmasına dikkat etmeniz gerekir.
