Son dakika | Koronavirüs ölüm saçmaya devam ediyor! Yarasadan değil yılandan geçmiş...
24.01.2020 - 06:10 | Son Güncellenme:
Gelen son dakika haberine göre, Çin’den dünyaya yayılan koronavirüs hızlıca yayılmaya devam ediyor. Dünyayı şoke eden salgında çok sayıda insan öldü. Birçok ülke Koronavirüs açıklaması geldi. Türkiye de Koronavirüs için alınan kararları bir bir açıkladı. Bu arada virüsün yarasalardan insana geçtiği düşünülürken yeni bir iddia daha ortaya atıldı. Buna göre öldürücü virüs yılanlardan insanlara geçmiş. İşte dünyayı sarsan Koronavirüs olayında tüm sıcak gelişmeler...
Çin'in Wuhan kentinde ilk kez Aralık ayında ortaya çıkan, şiddetli akut solunum yolu sendromuyla (SARS) benzerliği bulunan ve '2019-nCoV' olarak adlandırılan virüse yakalanan kişi sayısı hızlıca artıyor. Bugüne kadar virüsten hayatını kaybedenlerin sayısı korkutucu boyutlara ulaşmış durumda. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Çin’de ortaya çıkankoronavirüs ile ilgili "uluslararası kamu sağlığı acil durumu" ilan etmek için erken olduğunu bildirdi. İşte tüm detaylar...
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) salgınında 830 kişi virüsten etkilendi, 25 kişi hayatını kaybetti.
Ulusal Sağlık Komisyonu’nun açıklamasına göre, Tibet Özerk Bölgesi ve Çinghay eyaleti dışında ülkedeki bütün, özerk bölge, özel idari bölge ve eyalete yayılan koronavirüsten etkilenenlerin sayısı, 177’sinin durumu ağır olmak üzere 830’a yükseldi.
Salgın nedeniyle hayatını kaybedenlerin 24’ünün Hubey eyaletinden, birinin de Hıbey eyaletinden olduğu belirtildi.
Diğer yandan salgından etkilenen kişilerle temasa geçen kişilerden müşahade altına alınanların sayısı 8 bin 420’ye çıkarken, virüs taşıma durumları "şüpheli" olan kişilerin sayısı ise 1072 olarak açıklandı.
Salgın vakası sayısında Hubey eyaleti 444 kişiyle başı çekerken, bunu 32 vaka ile Guangdong, 27 Vaka ile Cıciang eyaletleri takip ediyor. Enfekte sayısı başkent Pekin’de 26, Şanghay’da ise 20 oldu.
Hubey’de karantinaya alınan kent sayısı 8’e çıktı
Vuhan’ın başkenti Hubey’de karantinaya alınan kent sayısı 8’e çıktı. Eyaletteki Vuhan, Huanggang, Icou, Şienning kentleri ile ilçe büyüklüğündeki Çıbi, Şientao, Cıciang, Çienciang kentlerinde metro, otobüs ve feribot seferlerinin geçici olarak durdurulduğu belirtildi.
Ayrıca bazı kentlerde, petrol ofisi, hastane, eczane ve marketlerin dışında faaliyet gösteren işletmelerin çalışmasına ara verildi. Bununla birlikte bazı şehirler arası otobanlar ulaşıma kısmen açık bırakıldı.
Hubey Eyalet Hükümeti’nden yapılan açıklamada ise eyaletteki tüm turizm acentelerinin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulduğu kaydedildi.
Fakülteler, ilk ve orta okullar ile kreşlerin eğitime başlama tarihlerinin ertelendiği, kentte bulunan polis ve askeri birliklere ait personellerin izinlerinin iptal edildiği vurgulandı.
Bu arada Çin Maliye Bakanlığı, Vuhan’daki salgınla mücadele için 1 milyar yuan (144 milyon dolar) tahsis etti.
TÜRKİYE'DEN FLAŞ KARAR
Sağlık Bakanlığınca, Çin’den gelen tüm uçaklardaki yolcuların uçaktan inişte termal kameralarla taranması kararı alındı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Çin'de görülen "koronavirüs" dolayısıyla bakanlık bünyesindeki bilim kurulunun dün toplandığı hatırlatıldı.
Toplantıda, Çin'den gelen tüm uçuşlar için bulaşıcı hastalık kontrolü önlemlerinin alınması, yolcu iletişim bilgi formlarının doldurulması ve yer personelinin bilgilendirilmesi yönünde karar alındığı belirtilerek, şunlar kaydedildi:
"Çin hükümetinin bölgeyi karantina altına almasının ardından, Çin'e ait bir hava yolu firması tarafından haftada üç gün düzenlenen Vuhan-İstanbul seferleri durdurulmuştur. Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu konuda henüz bir uyarı yapılmamış olmasına rağmen, Bakanlığımız tarafından Çin'den gelen tüm uçaklardaki yolcuların uçaktan inişte termal kameralarla taranması kararı alınmıştır. Havalimanlarında karantina odalarımız hazır olup sağlık ekiplerimiz 7/24 usulüne göre kesintisiz çalışmaktadır."
Çin'de Hubey eyaleti dışında koronavirüsten ilk ölüm
Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve ülke geneline yayılan yeni tip koronavirüsten ilk kez Hubey eyaleti dışında ölüm görüldü.
South China Morning Post'un haberine göre, başkent Pekin yakınlarındaki Hıbey eyaleti sağlık komisyonu, Vuhan'daki yakınlarını ziyaret eden ve dün yaşamını yitiren 80 yaşındaki bir erkeğin yeni tip koronavirüs taşıdığının tespit edildiğini açıkladı.
Bu kişiyle yakın temas kuran 76 kişinin karantina altına alındığı belirtildi.
Hıbey'deki ölümle Çin'de yeni tip koronavirüsten yaşamını yitirenlerin sayısı 25'e yükseldi.
Bu arada Çin genelinde koronavirüs vaka sayısının da 647'ye çıktığı kaydedildi.
Dünya Sağlık Örgütü: Koronavirüsle ilgili acil durum ilan etmek için erken
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Çin’de ortaya çıkan koronavirüs ile ilgili "uluslararası kamu sağlığı acil durumu" ilan etmek için erken olduğunu bildirdi.
DSÖ Acil Durum Komitesi, Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve ülke geneline yayılan yeni tip koronavirüs ile ilgili Cenevre'de bugün gerçekleştirdiği toplantının ardından basın açıklaması yaptı.
Komite Başkanı Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, koronovirüsle ilgili "uluslararası kamu sağlığı acil durumu" ilan etmek için erken olduğunu söyledi.
DSÖ'nün virüsle ilgili gelişmeleri yakından izlediğini belirten Tedros, "Bugün acil durum ilan etmememiz, DSÖ'nün olayı ciddi bulmadığı veya ciddiye almadığı anlamına gelmiyor." ifadelerini kullandı.
ETKİLENEN KİŞİ SAYISI HIZLA ARTIYOR
Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkaran ve ülke geneline yayılan yeni tip koronavirüsten etkilenenlerin sayısı 639'a yükseldi.
"Ülke Geneli Yeni Tip Koronavirüs Salgını Anlık Gelişmeler" platformunun verilerine göre, virüs Çin'de 639 vakada görüldü, vaka sayısında Vuhan'ın başkentliğini yaptığı Hubey eyaleti başı çekti.
Virüse bugüne kadar, Tibet Özerk Bölgesi ve Çinghay eyaleti dışında Çin'in tüm eyalet, özerk bölge ve özel idari bölgelerinde rastlandı.
Bununla birlikte koronavirüs, ülkenin Guangdong eyaletinde 32, başkent Pekin'de 22, Şanghay'da 16 kişide tespit edildi. Virüsün ilk ortaya çıktığı 12 Aralık'tan bugüne kadar 17 kişi hayatını kaybetti.
Hubey'de karantina alanı genişliyor
Hubey'deki Vuhan, Huanggang ve Icou kentlerinde ulaşımın tamamen durdurulduğunun açıklanmasından sonra aynı uygulamanın eyalete bağlı diğer bazı ilçelerde de yapılacağı bildirildi.
Ayrıca Sıçuan eyaletinden Hubey'e 135 kişilik sağlık personeli gönderileceği, ekip üyelerinin eyaletteki üniversite hastaneleri ve eyalet içindeki kentlerden seçildiği belirtildi.
Vuhan'da ulaşımın durması, kente girişlerin yasaklanmasıyla halk yiyecek stoğu yapmaya başladı. Kente uygulanan karantina önlemlerinin ne zamana kadar süreceği belirsizliğini koruyor.
Hava yolu ve demir yolu biletlerinde ücretsiz geri ödeme
Bu arada Çin'de 24 Ocak'tan itibaren Çin Sivil Havacılık İdaresi ve Çin Devlet Demiryolları, ülke genelinde hava ve demir yolu seferlerinde isteğe bağlı bilet iadesi yapabilecek.
Vietnam'da yeni tip koronavirüs vakası görüldü
Vietnam'da ilk kez yeni tip koronavirüs vakasına rastlandığı bildirildi.
Vietnam Sağlık Bakanlığı, dün ateş şikayetiyle hastaneye kaldırılan Çinli bir baba ile oğlunun yeni tip koronavirüs taşıdığının tespit edildiğini açıkladı.
Çin'in Vuhan kentinde yaşayan 66 yaşındaki baba Li Ding'in, 13 Ocak'ta 28 yaşındaki oğlu Li Zichao'yu görmek Hanoi'ye geldiği, babayla oğlunun buradan Ho Chi Minh'e geçtiği belirtildi.
Babanın 17 Ocak'ta ateşlenmeye başladığı, oğlunda da benzer semptomların bundan 3 gün sonra görüldüğü kaydedildi.
Vuhan'daki Türklerle ilgili açıklamaTürkiye'nin Pekin Büyükelçisi Abdulkadir Emin Önen, Çin'in koronavirüs salgınının yaşandığı Vuhan kentinde yaklaşık 120 Türk vatandaşının yaşadığını ancak birçoğunun yeni yıl tatili nedeniyle ülke dışında olduğunu belirterek, "Şu an Türk vatandaşlarının hiçbir şekilde bu virüsten etkilenmediğini, herhangi bir vaka olmadığını paylaşabilirim." dedi.Büyükelçi Önen, Çin'de ortaya çıkan ve şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS) ile benzerliği bulunan yeni tip koronavirüse (2019-nCoV) ilişkin son gelişmeleri AA muhabirine değerlendirdi.
Koronavirüs salgınının yaşandığı Vuhan kentinde 120 civarında Türk'ün yaşadığını aktaran Önen, "Bu vatandaşlarımızın birçoğuna, konsolosluk kayıtlarını yaptıran vatandaşlarımızın hemen hemen hepsine ulaşmaya çalışıyoruz. Çin'de malum, bu dönem yeni yıl tatili başladığı için bu vatandaşlarımızın birçoğunun Vuhan dışında, Türkiye'de olduğunu tespit ettik." diye konuştu.
Türkiye'nin Pekin Büyükelçiliğinin sosyal medya hesapları ve internet sitesi üzerinden, ülkede yaşayan Türk vatandaşları için sıkıntılı bir durumda nasıl ve nereye ulaşacakları konusunda bütün bilgileri paylaştıklarını belirten Büyükelçi Önen, "Şu an Türk vatandaşlarının hiçbir şekilde bu virüsten etkilenmediğini, herhangi bir vaka olmadığını paylaşabilirim." ifadelerini kullandı.
Büyükelçiliğin, paylaştığı bilgi notlarında ülkedeki Türk vatandaşlarına açık havada koruyucu maske takmalarını, kalabalık ortamlardan mümkün olduğunca uzak durmalarını tavsiye ettiğini vurgulayan Önen, şöyle devam etti:
"Ateş, öksürük nefes darlığı belirtileri gösteren hastalardan temastan uzaklaşmaları, öksürürken, hapşırırken kullandıkları mendilleri sık sık değiştirmeleri, özellikle canlı hayvanların bulunduğu çiftlik, pazar ve kesimhanelerden uzak durmaları, et, balık, yumurta benzeri hayvansal ürünleri çok iyi pişmiş şekilde tüketmeleri, sık sık sabunla ellerini yıkamaları, yanlarında temizleme jelleri ve benzeri dezenfektan ürünleri bulundurmalarını tavsiye ediyoruz. Yine bunlara rağmen yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı gibi şikayet olursa muhakkak en yakın sağlık kurumuna başvurmalarını tavsiye ediyoruz."
Çin'deki Türk vatandaşlarının, günün her saati hizmet veren konsolosluk numaraları üzerinden büyükelçilik yetkililerine ulaşabileceklerinin altını çizen Önen, "Vatandaşlarımızdan birçoğunun Çin'den zaten ayrıldığını yeni yıl vesilesiyle çıktığını görüyoruz." dedi.
Önen, Çin Ulaştırma Bakanlığının, koronavirüs salgınının yaşandığı Vuhan kentine tüm toplu taşıma seferlerini durdurmasına ilişkin de "Şu an Vuhan kapalı, kısa bir süreliğine kapattılar. Şu aşamada Dünya Sağlık Örgütünden (DSÖ) yapılacak açıklamalar bekleniyor. Bugün Cenevre'de toplantı yapılıyor. Bu konuda biz vatandaşlarımıza gerekli uyarıyı yapıyoruz ama şu an herhangi bir şekilde vatandaşlarımızdan bize yansıyan bir durum yok." diye konuştu.
Salgına ilişkin Çin'in aldığı tedbirleri de değerlendiren Önen, şöyle devam etti:"Gerekli tedbirler alınıyor, Çin tarafı da alındığını söylüyor. Biz tabii daha çok DSÖ'nün programını söyleyeceklerini çok yakından takip ediyoruz. Şimdiye kadar 620 vaka tespit edildi ve bunlardan 17'si ölümle sonuçlandı. Ölenlerin en gencinin 48, en yaşlısının 89 olduğunu görüyoruz. Bu noktada gerekli tüm tedbirlerin alındığını Çin tarafı söylüyor ve biz de çok yakından takip ediyoruz."
Suudi Arabistan'da yeni tip koronavirüs vakası görüldü
Hindistan Dışişleri ve Parlamento İlişkileri Bakan Yardımcısı Vellamvelly Muraleedharan, Suudi Arabistan'da çalışan bir Hint hemşirede yeni tip koronavirüs vakası görüldüğünü bildirdi.
Muraleedharan, Twitter'dan yaptığı açıklamada, "El Hayat Hastanesinde çalışan, çoğunluğu Kerala'dan (eyalet) 100 Hint hemşire test edildi ve bir hemşire dışında diğerlerinde koronavirüse rastlanmadı." ifadelerini kullandı.
Vellamvelly Muraleedharan, virüsten etkilenen hemşirenin Suudi Arabistan'ın Abha şehrindeki Ulusal Asir Hastanesinde tedavi gördüğünü ve iyileşme belirtileri gösterdiğini de belirtti.
Koronavirüs salgını?
Çin'de 620 kişiye, şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS) ile benzerliği bulunan yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) bulaşmış, 18 kişi bu nedenle hayatını kaybetmişti.
Dün itibarıyla Hong Kong ve Makao Özel İdari Bölgelerinde görülen virüs, ABD, Japonya, Güney Kore, Singapur ve Tayland'da da tespit edilmişti.?
Vuhan'da dün havaalanı ve tren istasyonları giden yolculara kapatılmış ve toplu ulaşım askıya alınmıştı.
Yeni tip koronovirüsün insanlara ilk yılandan geçmiş olabileceği iddiası
Çin'de bir grup bilim insanı, Vuhan kentinde ortaya çıkan ve 18 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan yeni tip koronavirüsün (2019-nCoV) ilk olarak bir insana yılandan bulaşmış olabileceğini ileri sürdü.
Vuhan'da ortaya çıkan yeni tip koronavirüs, Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu (SARS-CoV) ve Orta Doğu Solunum Yetmezliği Sendromu (MERS-CoV) ile aynı aileden gelirken, bu iki sendromda da virüsün kaynağını yarasalar oluşturuyor. Ancak virüsün yarasalardan insana geçebilmesi için bir "aracı" hayvan gerekiyor.
Journal of Medical Virology'de yayımlanan çalışmada, yeni virüsün kaynağının da yarasa olabileceği ancak insanlara bulaşmadan önce mutasyona uğramış olabileceği tespit edildi.
Bu noktada araştırmacılar, yeni virüsün, biri yarasaları enfekte ettiği bilinen, iki koronavirüsün bileşimi olabileceğini buldu.
Bu kapsamda, Çin’in Pekin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Merkezi'nden Vey Ci ile Pekin, Nanning, Ningbo ve Vuhan kentinden araştırmacılar, yeni koronavirüsün bulaştığı bazı hastalardan aldıkları gen örneklerinden yola çıkarak belirledikleri genetik kodu, farklı türdeki hayvanlardan alınan 217 koronavirüs ile karşılaştırdı.
Araştırmacılar, 2019-nCoV'daki protein kodlarının, daha çok Çin'de bulunan iki yılan türünün taşıdığı koronavirüstekilerle benzerlik gösterdiğini belirledi.
Çalışmada, bulguların virüsün en olası kaynağının yılan olabileceğine işaret ettiği belirtildi.
Yılanların, Vuhan'da virüsün ortaya çıktığı düşünülen deniz ürünleri pazarında satılmasının, virüsün en başta yarasalardan yılanlara, onlardan da insanlara bulaşmış olma ihtimalini akıllara getirdiği belirtiliyor.
Diğer yandan, Pekin'deki Zooloji Enstitüsü araştırmacı Cıng Ayhua, virüsün kayağıyla ilgili olarak genetik kodlamadaki benzerliklerin kendi başlarına yeterli kanıt olmadığını söyledi.
Cıng, çalışmanın bulgularının ilginç bir hipotez olduğu ancak doğrulamak için daha fazla deneye ihtiyaç duyulduğunu bildirdi.
Yeni tip koronavirüsün ilk belirtileri yüksek ateş, boğaz ağrısı, öksürük, nefes darlığı, solunumda zorluk ve ishal şeklinde ortaya çıkarken, ileri safhalarda zatürre ve böbrek yetmezliğine neden oluyor ve ölümle sonuçlanabiliyor.
Virüs, SARS'a yüzde 80 benzerliği bulunması dolayısıyla halkta tedirginliğe yol açmıştı.
Virüs nedeniyle 17 kişi hayatını kaybetmiştiYeni koronavirüs ilk olarak Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde 12 Aralık 2019'da tespit edilmişti. Vuhan Belediyesi Sağlık Komisyonu, 31 Aralık 2019'da kentteki Huanan Deniz Ürünleri Pazarı ile teması bulunan 27 kişide daha "gizemli hastalığın" görüldüğünü açıklamış ve pazarı kapatmıştı.
Vuhan kentinden ülkenin diğer eyalet ve kentlerine gidenler aracılığıyla yayılan virüsün, başta "bulaşıcı olmadığı" açıklaması yapılsa da bundan etkilenen ve hayatını kaybedenlerin sayısının artmasıyla Çin hükümeti virüsün bulaşıcı özelliğinin kesin olduğunu bildirmişti.
Çin'de yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan kişi sayısı 600'ü aşmış, ülkede bugüne kadar virüsten hayatını kaybedenlerin sayısı ise 17’ye ulaşmıştı.
Virüs, seyahat eden yolcular aracılığıyla ülke sınırlarını da aşmıştı.
Ortaya çıktığı yerden dolayı "Vuhan virüsü" diye de adlandırılan yeni koronavirüs, Çin ana karası dışında, Hong Kong Özel İdari Bölgesi ve Makao Özel İdari Bölgesi’nde 2'şer, Tayvan, ABD, Japonya, Singapur, Güney Kore’de 1’er ve Tayland’da da 4 kişide tespit edildi.
Salgın nedeniyle Hubey eyaletinin Vuhan ve Icou şehrinde toplu taşıma seferleri geçici olarak durdurulmuştu.
GÖRÜNTÜLER SOSYAL MEDYAYI AYAĞA KALDIRDI
Öte yandan salgının yarattığı tehlikeyi gözler önüne seren fotoğraflar, hem uluslararası haber ajanslarından servis edilmeye hem de sosyal medyada paylaşılmaya devam ediyor.
571 kişinin virüsten etkilendiği haberi tüm dünyayı tedirgin etmişken, Twitter'da paylaşılan kan donduran görüntüler de gündem yarattı.
Görenlerin tüylerini ürperten videoda, koronavirus taşıyan bir kişi, hastalığın kimseye bulaşmaması için özel bir tüp içerisinde görütülürken görülüyor.
Tehlikeli maddelere karşı koruyucu elbise giymiş olan sağlık görevlilerinin, hastaneye nakledilimek üzere ambulanstan indirdiği hastanın görüntüleri, kısa sürede binlerce kez paylaşıldı.
UZMANLAR ALARMA GEÇTİBu yeni ortaya çıkan ve zatürre belirtilerine yol açan virüs, dünya çapında sağlık uzmanlarını alarma geçirdi.
Çin Sanayi ve Enformasyon Bakanlığı, 2019-nCoV virüsü nedeniyle büyük çaplı maske taleplerinin karşılanması için maske üretimi konusunda acil durum koordinasyonu başlattı.
Bakanlığın tüm eyaletlerde maske üretimini hızlandırmak için yerel maske üreticilerini koordine edeceği belirtildi.
Peki henüz bir tedavisi olmayan yeni koronavirüs tipi kısa zamanda ortada kaybolan geçici bir salgın mı yoksa çok daha tehlikeli bir hastalığın ilk işaretleri mi?
ÇİN'DE ORTAYA ÇIKAN VİRÜSÜN ÖZELLİKLERİ NELER?Hastalardan alınan örneklerin laboratuvarlarda test edilmesi sonucu Çinli yetkililer ve Dünya Sağlık Örgütü, enfeksiyonun koronavirüs (corona virus) olduğu sonucuna vardı.
Koronavirüsler, büyük bir virüs ailesinin bir alt türü. Ancak yeni virüs dahil sadece yedisi insanlara bulaşabiliyor.
Bir koronavirüsün yol açtığı şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS), Çin'de 2002 yılında salgından etkilenen 8 bin 98 kişiden 774'ünün ölümüne yol açtı.
Doktor Josie Golding, "SARS'ın hatıraları hâlâ taze, korkunun çok büyük olmasının nedenlerinden biri bu, ancak bu tür hastalıklarla mücadele etmek için artık çok daha hazırlıklıyız" diyor. Yeni virüsün de SARS gibi insandan insana bulaşabildiği teyit edilmiş durumda.
VİRÜSE YAKALANANLARDA HANGİ BELİRTİLERE RASTLANIYOR?
Virüse yakalananlarda önce yüksek ateş başlıyor. Ardından kuru öksürük şikayetleri gözleniyor. Bir haftanın sonunda ise nefes darlığı sorunları ortaya çıkıyor.
Çin'de bazı hastaların hastanede uzun süreli tedavi altına alınması gerekmişti. Ancak şu an eldeki bilgiler sadece hastaneye kaldırılan ağır hastaların yaşadıklarıyla sınırlı. Virüse yakalanıp daha hafif bir şekide atlatan olup olmadığı konusunda detaylı bir bilgi henüz yok.
Koronavirüsler orta derece soğuk algınlığından ölüme varacak semptomlara yol açabiliyor. Edinburgh Üniversitesi'nden Profesör Mark Woolhouse, "Yeni bir koronavirüs bulduğumuzda, bulguların ne olduğunu görmek isteriz. Bu virüs daha çok soğuk algınlığı benzeri bulgulara yol açıyor ve bu da endişe verici ancak SARS kadar ciddi değil" diyor.
Dünya Sağlık Örgütü, Ebola ve domuz gribi salgınlarında uluslararası acil durum ilan etmişti. Şu ana kadar yeni virüs için benzer bir karar alınmadı. Ancak Dünya Sağlık Örgütü'nün virüsün ne kadar tehlikeli olduğu ve ne kadar hızlı yayıldığı konusundaki çalışmaları sürüyor.
NE KADAR ÖLÜMCÜL?
Aralık ayında ortaya çıktığı sanılan virüs, şu ana kadar 17 kişinin ölümüne neden oldu. Yani virüse yakalandığı tespit edilenlerin yüzde 3,4'ü hayatını kaybetti.
SALGININ KAYNAĞI NE?
Ancak virüsün bulaşmasıyla başlayan hastalık sürecinin görece uzun olduğu ve ölü sayısının ilerleyen günlerde artabileceği uyarıları yapılıyor.
Henüz salgının boyutları da tam olarak bilinmediği için bu yeni virüsün yol açabileceği ölümlere dair bir tahmin yürütmek zorlaşıyor.
VİRÜSÜN KAYNAĞI NE?
İlk vakalar, Çin'in 9 milyon nüfuslu kenti Wuhan ile ilişkilendiriliyor. Şu ana kadar hayatını kaybeden 17 kişinin tamamı da Wuhan'a bağlı yerleşim yeri Hubei'dendi.
Çinli yetkililer kenti karantinaya almış durumda. Wuhan'a giriş ve çıkışlar önleniyor, kent sakinlerinden seyahat etmemeleri isteniyor.
Wuhan'a gitmeyi planlayanlara ise şehirden uzak durmaları ve planlarını gözden geçirmeleri çağrıları yapılıyor.
HANGİ ÖNLEMLER ALINDI?
Wuhan'daki şehirlerarası toplu taşıma hizmetleri de geçici süreyle askıya alınmış durumda. Wuhan Havalimanı'ndan uçuşlar da durduruldu.
NEDEN ÇİN?
Profesör Woolhouse, nüfusun çokluğu ve yoğunluğu ile virüsleri taşıyan hayvanlarla insanların yakın temasının neden olduğunu söylüyor: "Yeni salgının Çin'de ya da dünyanın bu bölgesinde olmasına kimse şaşırmadı."
HANGİ HAYVANLARDAN KAYNAKLANIYOR?
Koronavirüsler, önce hayvandan insana bulaşıyor. Ancak virüsleri kitlesel bir salgın tehdidi haline getiren, mutasyona uğrayıp insandan insana bulaşmaya başlamaları.
2019-nCoV virüsünün ilk olarak Wuhan'daki bir balık pazarında ortaya çıkmış olabileceği üzrinde duruluyor.
Bazı deniz canlıları koronavirüs taşıyor olabilseler de, pazarda tavuk, yarasa, tavşan, yılan gibi başka hayvanlar da bulunuyor ve bunlardan birinin virüsün kaynağı olması çok daha mümkün görünüyor. Virüsün kaynaklandığı belirlendiğinde, sorunla baş etmek çok daha kolay olacak.
Yeni yayınlanan bir makalede Çinli bilim adamları, ölümcül virüsün yarasalardan yayılmış olabileceği üzerinde durdu. Wuhan halkının sıklıkla tükettiği yarasa çorbasının hastalığın yayılmasına neden olmuş olabileceği ileri sürüldü.
China Science Bulletin dergisinde salı günü yayınlanan makalede, yarasaların taşıyıcı olabileceğine değinilirken, İngiliz Daily Star gazetesi de, Wuhan'da halkın yarasa çorbarına olan düşkünlüğünün altını çizdi.
Sosyal medyada yayınlanan ve iki gün içerisinde binlerce paylaşılan görüntülerde, bir genç kızın, içerisinde çeşitli canlıların da olduğu bir yarasa çorbası içtiği görülüyor.
İNSANDAN İNSANA NASIL BULAŞIYOR? Başta virüsün sadece hayvandan insana bulaşabildiği açıklanmıştı. Ancak eldeki vakalar, insandan insana bulaştığını da gösteriyor.
Oxford Üniversitesi'nden Profesör Peter Horby, "İnsandan insana bulaştığı açıkça ortada. sıl soru, bunun ne yolla olduğu" diyor.
SARS, insandan insana çok kolay bulaşabiliyordu. Virüse yakalanmış bir kişinin kalabalık bir ortamda öksürmesi dahi SARS'ın yayılması için yeterli olabiliyordu.
MERS ise insandan insana daha zor bulaşan bir koronavirüstü. Yeni virüs solunum yollarını etkiliyor. O nedenle öksürük yoluyla bulaşıyor olması yüksek bir ihtimal olarak görülüyor.
Virüse yakalananların hastalığın hangi safhasında virüsü bulaştırmaya başladıkları da bir diğer bilinmeyen nokta.
NE KADAR HIZLI YAYILIYOR? Vakaların sayısı hızla 40'tan 500'e yükselmiş gibi gözükebilir. Ancak Çinli yetkililerin testleri yoğunlaştırmasıyla birlikte zaten virüse yakalanmış olan birçok kişi tespit edildi ve bu da virüse yakalan kişi sayısının hızlı biçimde yükselmesine yol açtı.
Salgının ne kadar hızlı yayıldığı konusunda henüz net bir bilgi bulunmuyor. Ancak sağlık uzmanlarına göre salgının gerçek boyutu resmi verilerin çok üzerinde.
VİRÜS MUTASYONA UĞRAYABİLİR Mİ?Evet virüsün mutasyon geçirmesi olasılıklar dahilinde. Ancak bunun salgın açısından ne anlama geleceğini söylemek zor.
Mutasyon sonucu insandan insana bulaşma ihtimali artabilir ya da virüse yakalananların yaşadığı semptomlar ağırlaşabilir.
Dünya Sağlık Örgütü ve diğer sağlık uzmanlarının yakından takip edeceği bir konu da ilerleyen günlerde ve haftalarda virüsün mutasyon geçirip geçirmediği olacak.
SALGIN NASIL DURDURULABİLİR?Şu an için 2019-nCoV virüsüne karşı bir aşı bulunmuyor. Eldeki tek seçenek, virüse yakalanmış kişileri tespit edip karantinaya almak.
Hastalarla temas halinde olan kişilerin izlenmesi ve sağlık durumlarının kontrol altında tutulması da uygulanan yöntemler arasında. Salgını önlemek için seyahat sınırlamaları seçeneği de yürürlüğe konmuş durumda.
ÇİNLİ YETKİLİLER NASIL ÖNLEMLER ALDI? Virüsün bulaştığı kişiler, yayılma riskini en aza indirmek için her ihtimale karşı karantinada tutuluyor. Virüsün çıkış noktası olan Wuhan kenti de karantinaya alınmış durumda.
Çin'de Ay takvimine göre yeni yıl kutlamaları hazırlıkları var. Yılın bu döneminde milyonlarca Çinli ülke içinde seyahat ediyor. Yetkililer, mümkün olduğunca seyahatlerin sınırlı tutulması yönünde çağrılar yapıyor.
Havalimanlarına da yolcuların vücut ısılarını kontrol edebilen termal kameralar yerleştirildi. Salgının başlangıç noktası olduğu sanılan balık pazarı da kapatıldı.
DÜNYA GENELİNDE TEDBİR ALINIYOR MU? Başta Asya ülkeleri olmak üzere birçok ülke Wuhan'dan gelen yolculara yönelik sağlık kontrollerini artırdı. Dünya Sağlık Örgütü de hastanelere yönelik küresel bir uyarı yayımlayarak daha geniş kapsamlı bir salgının yaşanabileceğini söyledi.
Ancak alınan tedbirlerin ne kadar etkili olduğu da sorgulanıyor. Eğer hastalığın kuluçka dönemi beş günü buluyorsa virüsü taşıyan çok sayıda kişi hiçbir belirti göstermeden başka ülkelere seyahat ediyor olabilir.
TÜRKİYE İÇİN RİSK VAR MI? Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye'de herhangi bir koronavirüs riski bulunmadığını söyledi.
Koca, Çin'den gelebilecek riskli hastaların özel ambulansla karantinaya alınması için hazırlıkların yapıldığını da ifade etti ve "Dünya Sağlık Örgütü termal kamerayı Türkiye için önermiyor ama termal kamera dahil bütün hazırlıklarımızı yaptık" dedi.
Southern China Havayolları şirketi normal şartlarda Wuhan - İstanbul arasında Pazartesi, Çarşamba, Cuma olmak üzere haftada üç sefer düzenliyor. Ancak Wuhan'da uygulamaya konan seyahat sınırlamaları nedeniyle bu uçuşların gerçekleşmemesi bekleniyor.
UZMANLAR NE KADAR ENDİŞELİ? Doktor Golding, "Şu an, daha fazla bilgi sahibi olana kadar, ne kadar endişelenmemiz gerektiğini söylemek zor" diyor ve ekliyor: "Kaynağını öğrenene kadar, bizde huzursuzluk yaratacak."
Profesör Ball, "İnsanlara ilk kez bulaşan herhangi bir virüs bizde endişe yaratmalı, çünkü bu virüsün ilk engeli aştığı anlamına geliyor" diyor:
"Bir insan hücresine bulaştığında ve çoğalmaya başladığında, daha kolay yaygınlaşacak ve daha tehlikeli bir hale gelecek mutasyona uğrayabilir. Virüse bu fırsatı vermek istemezsiniz."
