Deniz Kilislioğlu

ABD’de Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kongresi bu hafta Milwakee’de yapıldı. Donald J. Trump, 2 bin 400’den fazla delegenin katıldığı kongrede 2 bin 387 oyla resmen partinin başkan adayı ilan edildi. 

4 gün süren kongreye 50 binin üzerinde davetli katıldı. Geçen hafta sonu Trump’a yapılan suikast girişiminden sadece iki gün sonra başlayan kongrede çok büyük coşku vardı. 4 gün boyunca Cumhuriyetçi senatörlerden valilere, senatör adaylarından Donald Trump’ın ailesine kadar kamuoyunun yakından bildiği isimler tek tek sahneye çıkıp, “neden onu desteklediklerini” anlatan konuşmalar yaptı. Trump ve başkan yardımcılığı için adayı J.D Vance başta olmak üzere, kongrenin Ted Cruz (Teksas senatörü), Nikki Halley (Eski BM Temsilcisi) gibi ağır toplarının konuşmalarının pek çoğu basına yansıdı, bunları tekrarlamayacağım.

Ben bugün kongrenin duyulmayan seslerini aktaracağım. Zira bu kişiler sıradan ABD’lilerdi.  Ev hanımından, küçük işletme sahiplerine, Afganistan’da evlatlarını kaybetmiş

ABD Başkanı Joe Biden’ın üzerinde yoğun bir “adaylıktan çekil” baskısı var. Bunu isteyenler, eşi Jill Biden ve seçim kampanyasında çalışan danışmanların üzerinde de şu baskıyı kuruyor: Biden’ı çekilmeye ikna edin... 

Görünen o ki, Biden ve yakın çevresi, bu baskılara sonuna kadar direnecek. Joe Biden’ın NATO zirvesinin kapanışında, ABD basının yaşı, sağlık durumu ve adaylığına dönük ısrarlı ve hatta hırpalayan sorularına karşı verdiği “Başkanlığa aday olabilecek en nitelikli kişi benim!” cevabı bunun en somut kanıtıydı. Kasım ayında 82 yaşında olacak Biden “Trump’ı bir kere yendim, bir daha yenebilirim” görüşünde ısrarlı. 

‘Zamanı yenemezsin’ 

27 Haziran’da Donald Trump ile yapılan münazara sonrası dip dalgası şeklinde başlayan “bırak çağrıları”, bu hafta tsunamiye dönüştü. Son olarak Hollywood yıldızı George Clooney Biden’a “Zamanı yenemeyiz, bize yeni aday lazım” sözleriyle “adaylıktan çekilmesi’ yönünde çağrılim

Ankara ve Şam normalleşme için diyalog sürecini yeniden başlatabilir mi? Sahadaki tablo buna imkân tanıyor mu? Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, ‘‘Suriye-Türkiye ilişkilerine dair her türlü girişime açık olduğunu’’ söylerken, daha önce ortaya koyduğu ‘Türk askerinin çekilmesi’ şartından vaz mı geçti? Eğer öyleyse neden ve neden şimdi?

Esad’ın, topraklarındaki Rus ve ABD askerlerinin varlığı sürerken, İranlı milisler pek çok yerleşim yerinde kontrolü ele geçirmişken, kendi ülkesinde kontrolü dahi bulunmadığı açıkken buna gücü yeter mi?

Yoksa Rusya’nın baskısıyla mı bunu yapmak zorunda kalıyor? Şayet öyleyse Rusya Şam-Ankara normalleşmesini neden şimdi istiyor? Mevzubahis Suriye olunca soru çok; ama dönüp dolaşıp cevabını aradığımız soru bu oluyor. 

Moskova’nın planı

Bu konuda uzun yıllardır Suriye sahası üzerine çalışan Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Orsam’dan Dr. Oytun Orhan’ın söylediklerine kulak verelim. Oytun Orhan, Rusya’nın bugün Ankara-Şam

ABD’de Demokrat Parti delegelerinin ve Demokrat Parti seçmenlerinin perşembe gecesi itibariyle yaşadığı duygular bunlar olsa gerek. Kasım ayındaki ABD başkanlık seçimleri öncesi mevcut Demokrat Başkan Joe Biden ile eski Cumhuriyetçi başkan Donald Trump arasında ilk münazara yapıldı. Tüm Amerika’nın ve tabii dünyanın canlı yayında izlediği bu münazaranın sonucu, Biden açısından bir felaketti.

Biden Kasım ayında 82 yaşını dolduracak. Uzun zamandır sağlık sorunları yaşıyor. Bu sebeple Biden’ın bu münazaradaki performansı zaten bir endişe kaynağıydı, ama sanırım hiç kimse bu kadar kötüsünü beklemiyordu. Enerjik görünmesi ve ‘4 yıl daha ülkeyi yönetebileceğine halkı ikna etmesi gereken’ Biden, Demokratlar’ın en güçlü olduğu “kürtaj” gibi başlıklarda bile etkili mesajlar veremedi. Trump’ın “ABD NATO bütçesinin yüzde 100’ünü karşılıyor, Avrupa ABD araçlarının ithalatını yasaklıyor” gibi doğru olmayan sözlerini yalanlamada bile atik davranamadı.

Bu hafta en dikkat çeken haberlerden biri Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) için Türkiye ve Yunanistan’ın ortak aday belirlemesiydi. Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu AGİT Genel Sekreterliği’ne, Yunan hukukçu ve diplomat Mania Telalian ise AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi’nin Direktörlüğü’ne aday gösterildi. 

İki ülke, seçimlerde birbirinin adaylarını destekleyecek. Bu, son dönemde Türk-Yunan ilişkilerindeki yumuşama adımlarına bir yenisinin eklenmesi anlamına geliyor. Sadece bu açıdan değil, bu iş birliği uzun süredir tıkanıklık yaşayan örgütün geleceği açısından da anlamlı ve değerli. Sürecin perde arkasında yaşananlara biraz daha yakından bakalım.… 

Schmid sonrası için formül 

Bu ortaklaşa adımı anlamak için öncelikle AGİT’in içinden geçtiği süreci anlamak gerekiyor. 1975’te kurulan teşkilat çevre, teknoloji, bilim gibi alanların yanı sıra ülkelerdeki insan hakları sorunlarının iyileştirilmesi gibi başlıklara eğilse de,

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu hafta İspanya’daydı. Avrupa’da Filistin’i devlet olarak tanıma konusunda liderlik yapan Başbakan Pedro Sanchez’e ‘dirayetli duruşundan’ ötürü teşekkür etti. İspanya’nın Filistin’e desteğinin tarihi geçmişini anlamak için 1970’li yıllara dönmek ve General Francisco Franco dönemi sonrasına bakmak gerekiyor. 80’li yıllara doğru özellikle sol partiler ‘ezilenlerin yanında olma’ dürtüsüyle Filistin davasına hep sempati duydu. Bu desteğin halk nazarında da bir karşılığı oldu. İspanya bu sebeple İsrail-Filistin arasındaki savaşın bitirilmesi için 90’lı yıllardaki barış konferanslarına ev sahipliği de yaptı. 

Tarihi geçmiş ve siyasi duruşun yanı sıra, mevcut Başbakan Pedro Sanchez’in kimliğine de bir parantez açmak gerekiyor. Sanchez, zor zamanlarda zor kararlar almayı başarabilen bir siyasetçi olarak biliniyor. Gazze’de yaşanan vahşete daha fazla sessiz kalmama kararı takdir ediliyor. Ancak Sanchez, ‘eşinin isminin karıştığı yolsuzluk iddialarıyla koltuğunun

Ağırlığını terör örgütü YPG’nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), 11 Haziran’da yapmayı planladığı yasadışı seçimi bir kez daha ertelemek zorunda kaldı. SDG yeni tarihi 18 Ağustos diye duyurdu, dolayısıyla seçim bu haliyle iptal edilmiş değil ve bu konu kapanmadı.

Türkiye’nin uyguladığı baskının, bu sonuçta dolaylı bir etkisi olduğu açık. Washington’ın Ankara’dan gönderilen “Bu seçime izin vermeyin” mesajlarını aldığı da… Seçimi erteleme kararının alınmasından bir gün önce ABD’li yetkililerle yaptığım görüşmelere dair notları paylaşayım.

Öncelikle şunu söyleyelim: ‘Erteleme kararı’ bilgisi ABD tarafında vardı. Öyle ki, konuştuğum ABD’li yetkili “Seçimin erteleneceğine dair bir açıklama gelecek” ifadesini kullandı. Ne zaman olacağına dönük soruma, “Çok kısa bir süre içinde” dedi. “Kesin mi?” ısrarıma da verdiği yanıt şuydu:

“SDG’nin çok üst düzey isimlerinden

Geçen hafta bu köşede sahipsiz sokak hayvanları sorununu çözmek için üzerine çalışılan düzenlemeyi ve İngiltere’deki uygulamayı yazmıştım. Tartışma bu hafta da devam etti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘uyutma’ ifadesini kullanmaması, bunun yerine dikkatli bir dil kullanarak sorunun çözümünde “Sahiplenme olursa, bir sonraki aşamaya gerek kalmaz” demesi dikkat çekti.

Kimilerine göre bu açıklama bir geri adım atılacağının sinyaliydi, kimilerine göreyse bu konuda geri adım yok ve Erdoğan’ın sözleri sahiplenmeye teşvik mesajıydı. Ortaya çıkacak nihai metinde “uyutma” olup olmayacağını göreceğiz ama sürecin ekonomik maliyet boyutuyla da düşünülmesi gerektiği açık. Üstelik “uyutma” formülü çok daha büyük bir mali yük getiriyor. Bu hafta verilerle bunu ortaya koymaya çalışacağım.

Toplam sayı ne?

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, başıboş sokak köpeklerinin sayısının 4 milyona yakın olduğunu söyledi. Tabii kesin