Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Dün telefonla görüştüğümüz Hikmet Çetin, Afganistan'daki bu "yeni başlangıç" ile ilgili izlenimlerini aktarırken kendisini en çok parlamentodaki kadın milletvekillerinin yansıttığı görüntüden etkilendiğini belirtti."Üst ve alt meclisten oluşan parlamentonun 351 üyesinin yüzde 30'u kadın" diye konuştu Çetin. "Halk Meclisi'nin 249 sandalyesinde 68 kadın oturuyor... Dikkatle inceledim, çoğunun başı açık. Bir kısmı saçlarını eşarpla örtmüş. Ama sokakta görülen türden burka ile kapanan tek bir hanım milletvekili yoktu... Diğer ilginç bir nokta da, törende kadınlarla erkeklerin yan yana oturmasıydı"...Afganistan'da böyle bir görüntü hiç hayal edilebilir miydi? Hele kadınları adeta toplum dışı sayıp aşağılayan Taliban rejimi döneminde...* * *AFGANİSTAN, yeni anayasası, halk tarafından seçilen cumhurbaşkanı ve parlamentosu ile, siyasi yapılanma sürecinde yeni bir aşamaya girmiş bulunuyor.Sovyet işgali ve Taliban yönetimi altında "kan ve gözyaşı" ile geçen 32 yıldan sonra, şimdi 30 milyon Afgan nihayet rahat yüzü görebilecek mi? Ülkede birlik beraberlik sağlanabilecek, güvenlik kurulabilecek, yaşam koşulları düzelebilecek mi?Bu sorular Irak'taki durumu çağrıştırıyor. Ancak ilk bakışta göze çarpan bazı benzerliklere rağmen, Afganistan ile Irak'taki durum arasında önemli farklar var. Afganistan'da etnik ve dinsel çatışma yok. Gerçi bu ülkede de nüfusu farklı etnik kökenli insanlar oluşturuyor. Ancak bunlar birbirleriyle savaşmıyor. Halkın büyük kesimi Sünni.Yeni parlamento, nüfus yapısını temsil ediyor: Yüzde 45'i Paştun, yüzde 21'i Tacik, yüzde 14.9'u Hazara, yüzde 7.6'sı Özbek, yüzde 5.6'sı diğer gruplardan... Mecliste her türlü ideolojiye mensup insanlar var: Eski mücahitlerden komünistlere ve Talibanlara kadar...Cumhurbaşkanı Karzai, güçlü bir lider. Ülkede oldukça popüler. Dışarıda da büyük ilgi ve saygı görüyor. (Kendisi 5 Ocak'ta resmi bir ziyaret için Ankara'ya gelecek)...Afganistan'da farklı etnik gruplar varsa da, ülkenin birliğini bozan ayrılıkçı hareketler yok.Nihayet Afganistan'da Irak'takine benzer bir ABD aleyhtarlığı da yok. Buraya Amerikan askerleri farklı şartlarla geldi (halen sayısı 19 bini buluyor). Askeri harekât BM'nin onayı, NATO'nun katılımı ile gerçekleşti. Şimdi aralarında 280 Türk askerinin de bulunduğu 9 bin kişilik bir NATO barış gücü görev yapıyor. Bu güce yakında 6 bin asker daha eklenecek... * * *AFGAN ulusunun bugün dış güçlerin korumaya çalıştığı barış ve güvenlik kadar, yoksulluğu giderecek sosyoekonomik desteğe ihtiyacı var. Bu bağlamda önümüzdeki ay Londra'da yapılacak bir toplantıda, Afganistan'ın geri kalmışlık sorunlarını çözümlemek için, 5 yıllık bir "yol haritası" hazırlanacak.Hikmet Çetin'in deyişiyle, Afganistan siyasal alanda iyi bir sınav verdi; bakalım şimdi aynı başarıyı diğer alanlarda da gösterebilecek mi? skohen@milliyet.com.tr GEÇEN pazartesi, Afganistan'ın başkenti Kâbil'de, yeni seçilen parlamentonun açılış töreninde, NATO'nun bu ülkedeki temsilcisi, eski Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, ilk sırada oturuyordu. Afganistan Cumhurbaşkanı Hamit Karzai'nin önemli bir konuşmasıyla başlayan törende, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney dahil, çeşitli ülkelerin üst düzey temsilcileri de hazır bulunuyordu.