Tunca Bengin

Türkiye hem sahada hem diplomaside peş peşe yaptığı stratejik hamlelerle, Suriye’de olduğu gibi, Doğu Akdeniz’de ve Libya’da da “Ben olmadan hiçbir denklem kurulmaz” mesajını verdi. Özellikle de Türkiye’yi ve KKTC’yi Doğu Akdeniz’den dışlamak, yasal haklarını gasp etmek niyetiyle “çete” gibi hareket eden tüm ülkelere. Bunun en son örneği de Libya’da 9 yıldır devam eden iç çatışmaya dönük Rusya ile birlikte yaptığı ateşkes çağrısı. Çünkü Türkiye bu hamlesiyle Suriye’de olduğu gibi ateşkes kararı verebilecek veya ateşkes çağrısını imzalayacak kadar ana aktör olduğunu ortaya koydu. Varlığını, önemini hissettirdi. Ve Hafter güçlerinin Trablus’a kadar gelmesini önleme adına kritik bir adım attı. Ancak Hafter bu ateşkes çağrısına uymayacağını ve operasyonlara devam edeceğini deklare etti. Dolayısıyla da ABD ve İran krizinin gölgesinde gerçekleşen Erdoğan-Putin görüşmesinden çıkan Libya’da ateşkes çağrısında belirtilen zamanlamaya (12

Günlerdir konuşulan misilleme senaryolarında İran düğmeye bastı ve Irak’taki ABD üslerini balistik füzelerle vurdu. Trump da İran’a karşı yaptırım kararı aldı. Dolayısıyla Ortadoğu’da tansiyon düştü ama yüksek ateş durumu devam ediyor. Hem olayların gelişme süreci hem de bundan sonrası ne olur açısından. Çünkü karşılıklı adımlar atıldı; hesap şimdilik kapandı mı yoksa bu saldırı zamana yayılacak bir serinin kıvılcımı mı noktası flu. Hele de İran Devrim Muhafızları’nın ABD üslerini hedef alan füzelerin ilk adım olduğu, saldırıların devam edeceğine dönük açıklamaları ve ABD’den bunlara gelecek olası tepkileri dikkate alındığında. Bu bağlamda da hâlâ süren tartışmaların odağında ABD’nin Kasım Süleymani’nin öldürülmesi gibi riskli bir saldırıyı neden yaptığı, niçin şimdi yaptığı sorusu var. Evet, ABD, “Elçilik baskını tetikledi ve Süleymani’nin ABD’ye yönelik saldırı hazırlığında olduğuna ilişkin kritik istihbari bilgiler mevcut” dedi ama o noktada da kafa karıştıran

TSK’nın “caydırıcı güç” olarak görev yapacağı Libya’da süren iç savaşın görünen ve görünmeyen iki boyutu var. Görüneni BM tarafından tanınan Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti ile General Hafter kontrolünde bulunan Tobruk merkezli Libya Ulusal Ordusu arasındaki güç mücadelesi ki TSK’nın bu görevdeki öncelikli hedefi de vereceği eğitim, danışmanlık ve lojistik destekle denge sağlamak, barışın yolunu açmak. Bunu sağlamada da her iki tarafın destekçileri kabile ve aşiretlerin etkisi büyük. Dolayısıyla iç savaşın şu anda pek görünmeyen boyutu da bu çünkü onlar arasında da ciddi çekişme, çatışma, kırgınlıklar söz konusu. O nedenle Libya’daki gerek etnik, gerekse dinsel yapılarla olan ilişkiler de gerçekleştirilecek harekât açısından son derece önemli ve kritik. Hele de bu karışıklıktan nemalanmak isteyen ülkelerin gizli servislerinin manipülasyonları dikkate alındığında... Çünkü Türkiye’yi sıcak savaşın

ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği’ne dönük saldırılar nedeniyle yeni yıl mesajlarında İran’ı hedef alan ve “Çok büyük bedel ödeyecekler. Bu bir uyarı değil, tehdittir” diyen Trump’ın talimatıyla İran’ın efsanesi General Kasım Süleymani öldürüldü. Hemen sonrasında ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’dan gelen açıklamalarda da “Bu saldırı İran’ın gelecekteki saldırılarını caydırma amacıyla düzenlendi. ABD, dünyadaki vatandaşlarımızı ve menfaatlerimizi korumak için gerekli tüm adımları atacaktır” vurgusuyla olası gelişmeler karşısında daha da agresifleşme mesajı verildi. Yani ateşi hiç düşmeyen, bu olayla da hepten yükselen Ortadoğu yeni olaylara gebe. Çünkü bir yanda da “intikam” diyen İran var, hatta Şii cihadı ya da kalkışması gibi öngörüler de söz konusu. Dahası, ABD’de bazı senatörlerden Trump’a dönük “Ülkeyi savaşa sürüklüyor” gibisinden tepkiler de oldu. Yaşanan bu gelişmeleri ve olası

2020’yi herkese mutluluk, sağlık temennileriyle karşıladık ve ülkenin hararetli gündemine döndük. Bugün olağanüstü toplanacak Meclis’te Libya’ya asker gönderilmesine ilişkin tezkerenin oylaması var. Ve bu görüşmenin de oldukça hararetli, hatta sert geçeceği açık. Çünkü bu tezkerenin doğruluğu ve yanlışlığı konusunda saflar eski yılda olduğu gibi yine zıt kutuplar havasında. Dolayısıyla, öncelikle ülkemiz için hayırlısı ne ise o olsun diyelim ve tezkerenin kabulü durumunda da Libya’ya gidecek Silahlı Kuvvetler’in tüm unsurlarına muvaffakiyetler dileyelim. Yolları açık olsun. Hiçbirinin ayağına taş değmesin. Gittikleri gibi sağ salim geri dönsünler.

Sonra da her hal ve şartta ülkesi için canını feda etmekten kaçınmayan TSK’nın imkân ve kabiliyetiyle Libya’ya asker gönderme konusu da dahil son dönemlerde yaptığı hamlelerin detaylarına odaklanalım. Genelkurmay İstihbarat Dairesi eski Başkanı Em. Korg. İsmail Hakkı Pekin anlatıyor:

“TSK’nın ülke savunması

2020’de Türkiye’nin İdlib odaklı karşılaşabileceği iki tehdit var. Biri yeni bir göç dalgası ki şu anda Rusya ve Esad’ın saldırıları nedeniyle İdlib’deki ailelerin Türkiye sınır hattına yakın bölgelere kaçışı sürüyor. Diğeri ise bölgedeki El Kaide, El Nusra, DAEŞ/IŞİD, Heyet-i Tahrir el Şam, Huraseddin gibi radikal terör gruplarının sınırımızdan sızıp içimize girme olasılığı… Özellikle de bir sığınmacı akınından yararlanarak. Çünkü bunlar büyük ihtimalle Türkiye’ye kaçacaklar o gruplar içerisinde belki Suriye vatandaşı olanlar orada kalabilir ama diğerleri Uygurlar falan kaçacaklar. Ya da Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı harekâtlarıyla Türkiye’nin kontrolünde olan bölgelere gelebilirler. Evet, sınırlar ve kontrol altındaki bölgeler iyi korunuyor ama kıyafetlerini değiştirip, saç sakal tıraşı olup sivil halkın arasına katılan teröristi tespit etmek zor. Ve bu teröristlerin Türkiye’de gizli hücreler oluşturması gibi ciddi bir tehdit söz konusu. Hele de

Cumhurbaşkanı Erdoğan “Meclis açılır açılmaz ilk iş asker gönderme tezkeresini gündeme getireceğiz” diyerek, Libya’ya asker gönderme tartışmasında noktayı koydu. Bu arada Libya’daki Ulusal Mutabakat Hükümeti’nden de “Türkiye’den kara, hava ve deniz olmak üzere üç alanda askeri destek talebi” haberleri geldi... Yani Türk askeri Libya’ya gidiyor. Dolayısıyla, günlerdir süren gider mi, gidecek mi tartışması da artık gönderilecek askerin nasıl olacağı ya da ne anlama geleceği boyutuna evrildi. Bu bağlamda da kararın doğruluğu ve yerindeliği kadar muharip asker gönderilmesinin sakıncaları ve sıkıntı yaratacağına dönük öngörüler de söz konusu. O nedenle, Türkiye ile Libya arasında imzalanan ve 21 Aralık tarihinde Meclis’te kabul edildikten sonra Resmi Gazete’de de yayımlanan güvenlik ve askeri iş birliği mutabakatının ne anlama geldiğini irdelemekte yarar var. Genelkurmay İstihbarat Dairesi eski başkanı Em. Korg. İsmail Hakkı Pekin anlatıyor:

“Türkiye oraya savaşmak için asker

Havadan ve karadan bombaların yağdığı ve her gün onlarca sivilin öldüğü İdlib’de gözyaşı ve göç görüntüleri değişmiyor. Değişmesi de zor çünkü Rusya, rejim güçlerini kullanarak İdlib’deki tansiyonu yükseltiyor. Aynı durum ABD için de geçerli. O da katliama karşıymış havası veriyor ve saldırıları kınıyor, ama gizliden de CIA ve onun kan kardeşi MOSSAD aracılığıyla bölgedeki radikal örgütleri manipüle ediyor. AB ülkeleri ise tam anlamıyla seyirci konumunda. Yani Türkiye’nin dışında kimsenin aklında insanlık trajedisi falan yok. Ve tam anlamıyla oyun içinde oyun gibi bir durum söz konusu. Dolayısıyla, tüm bunlar da İdlib’deki gerginliği ve sadece Türkiye’yi değil, Avrupa’yı da etkileyecek göç hareketliliğini tetikliyor. An itibarıyla da bombalardan kaçan on binlerce insan sınıra dayanmış durumda. Olası gelişmelerle ilgili öngörüler de oldukça tedirgin edici. Özellikle de bölgedeki 30-40 bin silahlı teröristin varlığı