Antik kent tehdit altında
08.06.2025 - 07:00 | Son Güncellenme:
Afrika’nın batısındaki müslüman ülke Moritanya’da bulunan antik kent Qualata, tarihi ve kültürel değerleriyle bir yıldız gibi parlıyor.
Qualata ve bölgedeki diğer üç antik kent, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Bu şehirler, altın çağlarında ticaret ve din merkezleriydi, günümüzde de Orta Çağ’a kadar uzanan eserlere ev sahipliği yapıyorlar. Ancak Qualata, Sahra Çölü’nden taşınan tozların altında kalma tehlikesini yaşıyor. Moritanya’nın yüzde 80’i, “iklim değişikliği ve yanlış uygulamalar” nedeniyle çölleşmeden etkileniyor. Nouakchott Üniversitesi’nde coğrafya dersi veren Bechir Barick, Oualata’daki caminin kumla kaplandığını ve bu nedenle insanların caminin tepesinde namaz kıldığını söyledi.
Tozların altında
Rüzgâr ve kumun hırpalamasına rağmen Qualata, kervan ticaret yolunda bulunan ve İslam öğretisinin merkezi olan bir şehir olarak geçmişteki ihtişamını kanıtlayan kalıntıları korumuş. Kasabada hâlâ akasya ağacından yapılmış ve kadınların çizdiği motiflerle süslenmiş kapılar bulunuyor. Nesilden nesile aktarılan zengin bir kültürel miras olan el yazmaları da aile kütüphanelerinde saklanıyor. Ancak kasaba, Sahra Çölü’nün tozlarına karşı savunmasız. Yıkılan duvarlar da son dönemde özellikle yoğun yağışların tahribatını gözler önüne seriyor.
‘Her yer kumla kaplı’
Qualata dahil bölgedeki antik kentleri korumaya adanmış bir vakfın üyesi olan Sidiya, “Evler, sahipleri tarafından terk edildiği için de harabeye döndü. En büyük sorunumuz çölleşme, her yer kum” dedi. Antik şehrin nüfusu, halkın iş aramak için göç etmesi nedeniyle onlarca yıldır azalıyor ve tarihi binaların bakımını yapacak kimse kalmıyor.
