Hazine'ye göre Fadıl'ın "imza"sı hayali

Hazine, Jet - Pa'nın teşvik başvurusu ile 90 milyon dolarlık ucuz kredi talebini reddederken "İmza" projesini gerçekçi bulmadığını bildirdi


Hazine Müsteşarlığı, Siirt ve Batman'da 2.5 milyar dolarlık yatırımla "imza 700" isimli yerli otomobil üreteceğini iddia eden Jet - Pa'nın teşvik başvurusunu, "projenin gerçekçi olmadığı, dilekçenin birçok çelişki içerdiği" gerekçesiyle reddetti.
Jet - Pa, geçen Haziran ayında yaptığı açıklamada 2.5 milyar dolarlık yatırım yapacağını söylemesine karşın Hazine'ye yaptığı başvuruda, yatırım miktarını 450 milyon dolar olarak beyan etti. Hazine'den yatırım için 90 milyon dolarlık uzun vadeli - düşük faizli kredi de isteyen Jet - Pa'nın 11 Ekim 1999 tarihli başvurusunu inceleyen teşvik uzmanları, raporlarına, talebin "gayri ciddi" ve "mevzuata aykırı olduğu" görüşünü geçirdiler. Çok sayıda çelişki de belirlenen başvuru uzun süre bekletildikten sonra iade edildi.
Uzmanların başvuru üzerinde yaptıkları incelemede, arabanın zararına satışının öngörüldüğü, ihracat rakamlarının çelişkili olduğu ve gerçekçi bir yatırım olmadığı kaydedildi. Hazine, Jet - Pa'nın başvuru dilekçesindeki çelişkileri şöyle sıraladı:
* İmza 700'ü üretimini yapacak şirket henüz kurulmadı. Kurulacağı söylenen şirketin ortaklarından biri de Jet - Pa'nın Almanya'daki şirketi. Jet - Pa International Gmbh adlı şirketin kurulacak şirketteki payı çelişkili. Pay bazı yerlerde yüzde 5, bazı yerlerde 7 olarak gösterildi.
* Üretilecek otomobilin tüm tasarım ve dizayn işlemleriyle her türlü üretiminin yerli olarak yapılacağı iddia edildi. Ancak İmza 700'ün tasarımı yurtdışında yapıldı. Bütün dünyada otomotiv üreticileri bütün parçaları yüzde 100 kendisi yapıyor.
* 450 milyon dolar öngörülen yatırımın 210 milyon dolarının kredi faiz ödemesi olduğu görüldü. Bu da, Jet - Pa'nın yurtdışından çok yüksek kar payı vaadiyle para topladığı kuşkusunu güçlendirdi. Yarısı faiz ödemesinden oluşan bir yatırımın nasıl yürüyeceği anlaşılamadı.
* Siirt'te kurulacak fabrika için 2001 yılının sonuna kadar 2 bin kişiyi eğiterek, birinci nitelikli işçi ve usta yapacağı söylendi. Bunun Siirt'te nasıl yapılacağı soru işaretine neden oldu.
* Arabanın maliyeti 4 bin dolar olarak hesaplandı. Bu rakama işçilik, kar payı ve vergiler eklendiğinde satış fiyatı 8 bin doları aşıyor. Oysa şirketin sahibi Fadıl Akgündüz, arabayı 4 bin 500 dolara satacağını söyledi.
* Pazar payı ve ihracat rakamları çelişkili. Üretim rakamı 2006 yılı için 100 bin, pazar payı yüzde 23 olarak hedefleniyor. 2006 yılındaki iç pazar projeksiyonu dikkate alındığında 49 bin 500 otomobilin ne olacağı meçhul. 15 bin ihracat yapacağını öngörmesine karşın ihracat geliri 225 milyon dolar.