Deniz Bayramoğlu

Seçim günü gazetede basılacak bir yazı yazmanın gerçekten zor bir iş olduğunu söyleyerek başlayacağım. Muhtemelen bugün oyunuzu verecek, akşam saatlerinde de seçim sonucunu öğrenmek için ekranların karşısındaki yerinizi alacaksınız. Ben de oy vermenin bir vatandaşlık görevi olduğu bilinciyle sandığa gidecek ve Türkiye’nin, ailemin ve çocuğumun geleceğini düşünerek oyumu kullanacağım. Bunu yaparken elbette vatandaşlık bilincinin gereğinin sadece oy vermekten ibaret olmadığını da aklımdan çıkarmayacağım. Ardından da saat 17.00 itibarıyla başlayacak olan Kanal D-CNN Türk ortak yayınında seçim sonuçlarını Türkiye’ye aktarmaya çalışacağım. 

Muhtemelen cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda tüm sandık görevlileri tek bir pusulayı sayacağı için sonuçları daha erken bir vakitte öğrenmek mümkün olacak. Ama bu seçimde sandık ve seçim merkezi bazında sonuçlara çokça itiraz geleceğini ve birçok sandığın yeniden sayılacağını da söylemek lazım. Tüm bu tahminleri

14 Mayıs seçimlerinin sonuçları geride bıraktığımız hafta boyunca birçok ünlü ünsüz, bilgili bilgisiz, yeterli yetersiz isim tarafından tartışıldı, yorumlandı, değerlendirildi. O yüzden kim neden ve nasıl kazandı (ya da kaybetti) meselesine girmeyeceğim. Dahası, kimseye öneride de bulunmayacağım. Çünkü, mesela Kemal Kılıçdaroğlu’na, 28 Mayıs’ta ikinci turu yapılacak seçimlerde kazanması için “Gençlere açıktan 2000 lira vaat edin” gibi çok ciddi önerilerin yapıldığı bir atmosferde benim yapacağım bir önerinin pek bir kıymeti olmayacak. Daha da önemlisi, önerilerimi sanki dünyanın en önemli siyaset bilimcisi benmişim gibi dile getiremeyeceğim için pek dikkate alınacağını da sanmam. Hem siyaset bilimci de değilim şükür. Önerilerimin muhatabı siyasetçiye asker arkadaşımmış gibi seslenemeyeceğim için sesim de duyulmazdı zaten.

Kemal Kılıçdaroğlu’nun oy oranının yüzde 45’te kalması CHP’lileri büyük bir hayal kırıklığına uğrattı. Bir gazeteci olarak

Seçime sadece 7 gün kaldı. Ve zaman daha hızlı akmaya başladı.

Geçen hafta “mikro hedefleme ve deep fake” konularına dikkat çektiğimiz yazının ardından tesadüfe bakın ki bu haftanın ana konusu sahte ses kayıtları, sahte görüntüler oldu. Millet İttifakı cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun kendisi hakkında sahte üretilmiş bu tür kayıtlar hazırlandığına yönelik iddiası büyük yankı uyandırdı. Daha da önemlisi, bu konuyu anlattığı bir yayında yakın geçmişin en önemli siyasi-toplumsal olaylarından biri olan 17-25 Aralık ses kayıtları için de aynı nitelemeyi yaptı; bunların çeşitli bilgisayar programları aracılığıyla üretilmiş kayıtlar olduğunu söyledi. 

Öncelikle baştan vurgulamam gerek ki bu konuda tavrım çok net. FETÖ’cüler tarafından dile getirilen herhangi bir şey benim nazarımda kategorik olarak muteber, güvenilir ya da inanılır değildir, olamaz. 10 gerçeğin arasına kendi işlerine yarayacak bir yalan sıkıştırma taktiğiyle hareket eden bu yapının manipülatif bir maksadı

Öncelikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a geçmiş olsun dileklerimizle başlayalım. Kuşkusuz geride bıraktığımız haftanın en önemli olayı Erdoğan’ın canlı yayında geçirdiği rahatsızlık oldu. Ve yine kuşkusuz hangi siyasi görüşten olursa olsun bu ülkenin bel kemiği olan her bir vatandaşımız Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üstelik de bir canlı yayında rahatsızlık geçirmesinden büyük ve samimi bir endişe duydu. (Başta FETÖ kaynaklılar olmak üzere bazı sosyal ağ hesaplarında gördüklerimiz sakın bizleri yanıltmasın. Onlar birazdan da aktaracağım gibi başka şeyler peşindeler.) Neyse ki Cumhurbaşkanı ertesi gün Rusya Devlet Başkanı Putin ile birlikte katıldığı Akkuyu Nükleer Güç Santrali açılış töreninde -ofisinden canlı yayın aracılığıyla da olsa- kamuoyu karşısına çıktı. Ardından ertesi gün de bir başka törene canlı yayınla bağlandı. Böylelikle kamuoyunda oluşan endişenin de önüne geçilmiş oldu.

Fakat bu olay hayatımızın orta yerindeki bir büyük problemi daha ortaya çıkardı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın

Seçime 21 gün kala siyasi atmosferi kaplayan kesif bir sis tabakası var sanki. Elbette daha dün sayılacak bir tarihte büyük bir deprem felaketiyle sarsılan toplumumuz birçok açıdan hala kendine gelemedi. Depremzede vatandaşlarımızın yaşadıklarıyla kıyaslanması elbette mümkün değil ama tüm toplumun büyük bir travma yaşadığı ve bu travmayı henüz atlatamadığı gerçeği bugünlerde yapılacak tüm siyasi analiz ve öngörülerde akılda tutulması gereken birinci unsur olmalı. 

Daha evvel de belirttiğim üzere böylesine zor bir ortamda seçimlere gidebiliyor olmak büyük bir başarı. Muhalif seçmenin yüksek sesle dile getirmese de aklındaki sorulardan biriydi “acaba seçimler yapılacak mı” sorusu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu konudaki net tavrı bu soru işaretlerini ortadan kaldırdı. 

Fakat seçimin yapılacak olması yeterli değil elbette. Çünkü seçimin hür, demokratik ve adil bir seçim olması gerekiyor. Bunun için de kamu otoritesi kadar biz vatandaşlara da sorumluluklar ve

Bir ay bile değil, sadece 28 gün sonra seçimler için sandıklara gideceğiz. Uzunca bir süre devam eden milletvekili listelerinin düzenlenmesi mesaisinin tamamlanmasının ardından siyasiler açısından da propaganda süreci başlamış oldu. 

Seçim takvimine göre bu hafta geçici milletvekili listeleriyle ilgili süreç tamamlanacak. 19 Nisan’a kadar geçici listelerdeki isimlerden eksiği olanların eksiklerinin tamamlanması ya da çeşitli nedenlerle listedeki isimlerin değişmesi ile ilgili süreç işleyecek ve Çarşamba günü milletvekili listeleri kesinleşecek. 

Perşembe gününden itibaren YSK seçim araç ve malzemelerini yurt içi ve yurt dışı seçim merkezlerine göndermeye başlayacak. 

Cuma günü cumhurbaşkanı adayları ve partiler için ticari reklam yerleri belirlenecek. 

Cumartesi günü kamu görevlileri arasından ihtiyacın iki katı nispetinde olacak şekilde kura yöntemiyle sandık kurulu başkanları belirlenecek. 

Pazar günü ise oyları taşıyacak olanlardan sandık kurulu

Artık ittifaklar netleşti. Daha da önemlisi -en azından cumartesi günü itibariyle- siyasi partilerin seçimlere hangi milletvekili listeleriyle girecekleri de hemen hemen kesinleşti. Millet İttifakı cephesinde önemli birkaç gelişme var. Mevcut sistem “ittifak içi ittifakları” da cesaretlendiren bir sistem demiştik daha evvel. Nitekim Millet İttifakı bileşenlerinden Gelecek, Deva ve Saadet partileri bir süre bu sistem üzerinde çalıştıktan sonra -büyük kümelenmenin kazandıracaklarının kaybettireceklerinden fazla olduğunu fark ettikleri için- CHP listelerinden seçime girme kararı aldı. CHP ve İyi Parti ise 12 ilde (sayı artabilir) ortak listeyle, geri kalan yerlerde ise kendi logolarıyla ve adaylarıyla seçime girecek. Ortak listeyle girilen yerlerde ise “fermuar formülü” yani “bir o partiden, bir diğer partiden” formülü uygulanacak.  

Cumhur İttifakı’nda ise MHP’nin kendi listesiyle seçime girecek olması bir dezavantaj doğuracak elbette. Geçen hafta Devlet Bahçeli bu açıklamayı yaptığı andan

Sosyal ağlar hayatımızda gerçekten çok önemli bir yer tutmaya başladı. Ülkemizde internet erişim oranı yüzde 85-90 civarında. Bu kitlenin de kabaca yüzde 80’i de bir sosyal ağın kullanıcısı durumunda. Yani sosyal ağlarda çeşitli yaş gruplarından 60-70 milyona yakın insan var. Bu insanların sosyal ağlarda geçirdikleri zaman ise ortalama 2-3 saat civarında. Bir insanın günlük zaman kullanım dağılımını düşündüğümüzde bunun çok ciddi bir zaman dilimi olduğu ortada.

Bu alan da siyasetçiye kaçırılamayacak kadar önemli bir fırsat sunuyor. Nitekim hem dünyada hem de Türkiye’de gün geçtikçe artan sayıda siyasetçi bu mecralarda açtıkları hesaplarla kitlelere seslenmeye başlıyor. Çünkü bu mecralar siyasetçilere mesajlarını kitlelere ulaştırmak açısından hem çok ucuz hem de çok etkili bir kanal sunuyor. Özellikle de siyasi aktörlerin bizdeki gibi çok fazla sayıda bulunduğu ve sosyal ağ nüfusunun da yine bizdeki gibi çok yüksek olduğu toplumlarda