Fikret Bila

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül günlerdir merakla beklenen kararını açıkladı. Askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasını öngören yasayı onayladı. Ayrıca tahmin edildiği üzere askerlerin tereddütlerini giderecek ek yasal düzenlemeler yapılmasını istedi. Bu yöntemi daha önce 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer de kullanmışlardı. Bazı yasaları onaylarken, hükümetlerden ek düzenlemeler istemişlerdi.
Hükümetten güvence
Cumhurbaşkanı Gül, söz konusu yasayla ilgili kararını vermeden önce hem hükümet cephesinin hem de askeri cephenin hukuki görüşlerini almıştı. Keza Başbakan Tayyip Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ’la üçlü zirve düzenleyerek, onları da dinlemişti.
Cumhurbaşkanı Gül, askerlerin hukuki itirazları kendisine iletildikten sonra, Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek’le bir kez daha görüşmüştü.
Gül’ün, Genelkurmay’ın ilettiği itirazlarda konu edilen sakıncaların giderilmesi

Askerlerin sivil mahkemede yargılanmasını öngören yasa değişikliğiyle ilgili olarak Genelkurmay Adli Müşavirliği’nin Köşk’e ilettiği itirazlara karşı hükümet de görüşünü iletti.
Adalet Bakanlığı’nın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e sunulmak üzere hazırladığı raporda, NTV’nin haberine göre, değişikliğin Anayasa’ya uygun olduğu, ayrıca Avrupa Birliği (AB) hukuku ve AİHM kararlarının da gereği olduğu savunuluyor. Bu görüşlere gerekçe olarak Anayasa Mahkemesi’nin 1961 Anayasası’nın yürürlükte olduğu dönemde aldığı 14.2.1978 tarih, 1977/130 esas, 1978/13 karar sayılı kararını gösteriliyor.
Asker-sivil karışıklığı
Tartışmalar içinde hükümet cephesinin öne sürdüğü gerekçeler ve verdiği örneklerle, yapılan değişiklik örtüşmüyor.
Gerek söz konusu Anayasa Mahkemesi kararında, gerek örnek gösterilen AİHM kararlarında, gerekse AB’ye verilen taahhüt ve Adalet Bakanlığı Yargı Reformu Strateji Taslağı’nda (2008), “askerlerin sivil mahkemede

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasını öngören yasa değişikliğiyle ilgili kararını henüz vermedi. Bugün yarın vermesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı, ilgili tarafların hukuki görüşlerini aldı. Çankaya Köşkü’nün hukuk uzmanları da çalışmalarını sürdürüyorlar.
Çalışmalar büyük ölçüde tamamlandı. Bu nedenle Cumhurbaşkanı Gül’ün, kararını dün açıklaması da bekleniyordu. Ancak Gül, bu yasa değişikliğiyle ilgili incelemelerde eksik kalan bir taraf istemiyor. Bütün yönlerine bakılmasını, uluslararası karşılaştırmalar yapılmasını da istiyor.
AB açısından
Cumhurbaşkanı Gül, yapılan değişikliğin iç hukuk bakımından incelenmesinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) hukuku bakımından da incelenmesi talimatını verdi. Kararın bir iki gün daha gecikmesinin nedenini de bu inceleme oluşturuyor.
Cumhurbaşkanlığı hukuk uzmanları, AB hukuku konusunda uzmanlarla birlikte yasa değişikliğini AB açısından masaya yatırmış durumdalar. Bir yandan bu değişikliğin AB’ye uyum

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasını öngören yasa değişikliğiyle ilgili kararı merakla bekleniyor. Gül, hukuki durumla ilgili olarak tarafların görüşlerini dinlemeyi sürdürüyor. Dün, Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek ve Adalet Bakanı Sadullah Ergin’i bir kez daha dinledi. Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısı sonrasındaki üçlü zirvede Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’u dinlemişti.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı Emin Kuz da, Adalet Bakanlığı’nın ilgili uzmanlarından, Milli Savunma Bakanlığı hukuk müşavirlerinden ve Genelkurmay Başkanlığı Adli Müşavirliği’nden gelen görüş ve raporlar konusunda Cumhurbaşkanı Gül’ü bilgilendiriyor. Diğer taraftan Köşk’teki hukuk müşavirliği de incelemesini sürdürüyor.
Karar Kırkpınar’dan sonra
Cumhurbaşkanı Gül, yasanın incelenmesi konusunda 15 günlük süreyi sonuna kadar bekleme eğiliminde değil. Bu konunun sürüncemede kalmasını ve

CHP lideri Deniz Baykal, Milli Güvenlik Kurulu bildirisinde Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ’un şikâyetçi olduğu konularla ilgili ifadenin tatmin edici olmadığını yineledi.
Baykal, Org. Başbuğ’un, “Türk Silahlı Kuvvetleri’ne karşı asimetrik psikolojik harekât yapılıyor. Bunu Türkiye’nin beka sorunu olarak görüyoruz” şeklindeki sözlerine karşılık, MGK bildirisinde yer alan ifadenin çok zayıf olduğunu belirtti.
Kim tatmin oldu?
Baykal, bu konuda şu değerlendirmeyi yaptı: “Bildiriyi okuduğunuzda MGK’nın bir tavır takınmadığını görüyorsunuz. MGK bu işi ne önemsemiş ne de TSK’ya karşı faaliyetlerin hedefi konusunda bir saptaması ve önermesi var. Beni bu nedenle tatmin etmedi. Kimi tatmin etti, doğrusu merak ediyorum.
“Şaşırırım”
Bildiriye bu sorunu beka sorunu olarak dile getiren, şikâyetçi olanlar açısından baktığınızda tatmin edici bir şey göremiyorsunuz. Eğer şikâyetçi olanlar tatmin olduysa şaşırırım, hayret ederim. Genelkurmay Başkanı beyanlarında Türk Silahlı Kuvvetleri’ne karşı

Askerlerin sivil mahkemede yargılanmalarını öngören yasa değişikliğinin ardından yapılan 7,5 saatlik Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısı ve sonrasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün krizin yönetimini ele aldığını söyleyebiliriz.

Gül’ün tutumu
Cumhurbaşkanı Gül’ün, yasaların incelenmesi de dahil görevini yaparken izlediği tutumu, Köşk kaynaklarına dayanarak şöyle özetleyebiliriz: “Cumhurbaşkanı, görevini yaparken siyasi tartışmalar, görüşler ve yönlendirilmeler doğrultusunda değil, Anayasa’daki yetkileri çerçevesinde hareket etmektedir.”
Cumhurbaşkanı Gül, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasını öngören ve tartışma yaratan yasa değişikliği konusunda da Çin dönüşünde yaptığı ilk değerlendirmede, siyasi bir tutum almasının söz konusu olmadığını, “hukuka bakacağını” söylemişti. Gül, dün Çankaya’da MGK ve mini zirvede hukuki durumu esas alan bir tutum içindeydi.
Gül, MGK sonrasında topladığı mini zirvede bu doğrultuda hakemlik işlevini

Başbakan Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı Org. Başbuğ arasında gerçekleşen görüşmede, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmasını öngören düzenlemenin hukuki ve pratik sonuçlarının Adalet, Milli Savunma ve Genelkurmay hukukçuları tarafından bir rapor haline getirilmesi karara bağlandı. Taraflar sorunun bundan sonra çözümünün Cumhurbaşkanı Gül’de olduğu ve gerekirse hazırlanacak raporun Köşk’e iletilmesi konusunda anlayış birliğine vardı

Askerlerin sivil mahkemede yargılanmalarını öngören önergenin gece yarısı yasalaşmasıyla uç veren krizin, yine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’un yüz yüze görüşmeleri sonucunda kontrol altına alındığını söyleyebiliriz.
Erdoğan-Başbuğ zirvesine, tartışma üslubunun değil, aksine karşılıklı anlayışın hâkim olduğunu da belirtmemiz lazım.

Ortak çalışma kararı
Genelkurmay Başkanı Org. Başbuğ’un, zirvede Erdoğan’ı, söz konusu düzenlemenin doğuracağı hukuki ve pratiğe dönük sorunlar konusunda örnekler

Ankara’da yüksek tansiyon bir türlü düşmüyor. “AKP’yi ve Gülen’i bitirme planı” diye sunulan fotokopinin yarattığı dalgalanma henüz durulmadan bu kez de askerlerin sivil mahkemede yargılanmalarına olanak sağlayacak yasa değişikliği gündeme oturdu.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, “kâğıt parçası” dediği fotokopiyle ilgili bilgi ve duyumlarını bugün yapılacak Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısına taşıyacaklarını açıklamıştı.
Sivil kanada “Bunu hazırlayanı bulunuz” diyen Org. Başbuğ, MGK toplantısından önce Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüşmek istedi. Erdoğan ile Başbuğ dün bir araya geldiler.
Bu görüşmenin MGK öncesinde yapılması kadar, Erdoğan’ın görüşme öncesinde Adalet Bakanı Sadullah Ergin’le çalışması ve Başbakanlık’a birlikte gelmeleri de dikkat çekiciydi. Bu görüntü, Başbuğ’un Başbakan’la görüşme isteğinde askerlerin sivil mahkemede yargılanmalarını öngören yasal düzenlemenin de etkili olduğu