Güldener Sonumut

Kovid salgını başladığından beri diplomasi ve uluslararası ilişkiler sanal alanda icra edildi. Dünya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarının yıllık toplantılarının hepsi askıya alındı. Münih Güvenlik Konferansından, Halifax toplantılarına kadar, Trilateral, CFR, Davos ve Bilderberg toplantılarının hepsi ertelendi. Kısa adı ABCD olan ‘Annual Baltic Conference on Defence’ gibi bölgesel toplantılar bile maalesef yapılamadı. Transatlantic Forum, Brussels Forum gibi Alman Marshall Fonu’nun düzenlediği etkinlikler de sadece sanal ortamda gerçekleştirildi. İlişkileri ve bağları koparmamak adına yararlı oldu ancak etkileri sınırlı kaldı. Zira diplomasi ve uluslararası ilişkiler sadece resmi toplantılarda etkili olmuyor. Ülke temsilcilerinin birbirleriyle gayri resmi bir ortamda, sonuç bildirgelerinin yayınlanmadığı, sonuç beklentisi olmayan entelektüel ortamlarda da buluşup konuşmaları çok önemli. 18 Haziran tarihinde düzenlenecek olan Antalya Diplomasi Forumu da bu açıdan son derece önemli. Çok geniş bir katılım öngörülüyor.

14 Haziran’daki zirve öncesi İttifak’ın askeri ve siyasi kanadı tehditlere karşı kararlılıkla mücadele hedefini ortaya koydu. NATO zirvesi, ikili sorunların çözümü için önemli bir fırsat oluşturacak.

14 Haziran’dan düzenlenecek olan NATO liderler zirvesi öncesinde İttifak’ın askeri ve siyasi kanadı tehditlere karşı kararlılıkla mücadele etme hedefini iletirken, üye ülkeler arasında birlik ve beraberlik mesajını da pekiştirdiler. Videokonferans yöntemiyle düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısında NATO Genel Sekreteri Jens Stotlenberg, İttifak’ın Afganistan, Belarus, Rusya ve Çin’in Batı dünyasına yönelik tavırlarını değerlendirerek, NATO’nun güvenlik alanında küresel rekabet çağına uyum sağlamak üzere çalışacağını açıkladı. Bir ülkenin veya bir kıtanın tek başına güvenlik tehditlerine karşı baş edemeyeceğini hatırlatan Stoltenberg, Brüksel’de düzenlenecek olan NATO Zirvesinde de müttefikler arasındaki ilişkileri pekiştirip dayanışma ruhunun sağlamlaştıracaklarına vurgu

Avrupa Birliği (AB) ile NATO’nun başkenti konumundaki Brüksel’de hayat normalleşmeye başlıyor. Henüz basın mensuplarının da yer aldığı toplantılara yer verilmiyor. Ancak önümüzdeki haftadan itibaren dünyanın önde gelen sanayileşmiş ülkelerinin liderleri bir araya gelerek, hem ekonomiye hem de dış politikaya şekil vermeye çalışacaklar. Haziran ayı Brüksel açısından yoğun geçecek. Aslında Londra, Brüksel, Antalya, Brüksel hattında hareketlilik yaşanacak. Malum G7 ülkelerin dönem başkanlığını İngiltere üstleniyor. 11 Haziran tarihinde G7 liderler 3 gün boyunca İngilitere’nin gün batısında bulunan Carbis Bay’de bir araya gelecekler. Gündemde Kovid -19’la mücadele, ekonominin geleceği, yeşil mutabakat, iklim değişikliği ile çok uluslu küresel şirketlerin vergilendirmelerine yönelik olarak önemli kararlar alınacak. İngiltere Başbakanı Boris Johnson G7 dönem başkanı sıfatıyla zirveye Avustralya, Hindistan, Güney Kore ve Güney Afrika hükümet başkanlarını da davet etti.

ABD Başkanı Joe Biden’ın hem

Kovid-19 salgını başladığından beri Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerin hepsi kendi siyasi sistemleri ve gelenekleri çerçevesinde pandemiyle mücadele etmeye çalıştılar. Aşıların tedarik sürecini Avrupa Komisyonu’na devreden ülkeler, Kovid-19’la mücadele konusunda alınacak önlemlerin arasında yer alan maske tedariki, sokağa çıkma yasağı, kapanma kararları, karantina ve tecrit süreçleri gibi konuları kendi idari yapıları ve siyasi geleneklerine göre belirlediler. Bir yıllık sürecin ardından AB ülkelerinin Kovid-19’la mücadele konusunda bilanço vakti geldi. AB’ye üye ülkelerin siyasi çeşitliliğini de göz önünde bulundurmakta fayda var. Aralarında Almanya gibi federal, Fransa gibi üniter yapıya sahip ülkeler, Belçika veya İsveç gibi parlamenter monarşiler de bulunuyor. Her birinin ülke dövizi yani savunduğu değerlerini ön plana koyan mottoları farklı. Örneğin Almanya’nın dövizi “Birlik, Hak ve Özgürlük”. Fransa’nın dövizi

Avrupa Parlamentosu’nda hazırlanan 2019-2020 Türkiye raporu, büyük tartışmalar sonrasında kabul edildi. Rapor sert olmakla birlikte Türkiye’nin temel beklentileri konusunda tavsiyelere de yer verdi.

Avrupa Parlamentosu’nun (AP) her yıl kaleme aldığı Türkiye raporu, bu yıl da büyük tartışmalar sonrası genel kurul toplantısında kabul edildi. İspanyol parlamenter Nuna Sanchez Amor’un kaleme aldığı raporda, 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin Avrupa Birliği - Türkiye ilişkileri değerlendirildi.

Son iki yılda Türkiye’de yaşanan gelişmelere yer veren rapor, temel hak ve özgürlükler alanındaki eksikliklere işaret ederken, AP’de söz alan birçok milletvekili, AB’nin Türkiye ile ilişkileri sonlandırması gerektiğini savundu. Ancak AB dönem başkanlığını üstlenen Portekiz’in Dışişleri Bakanı Augusto Santos Silva, AP’de yaptığı konuşmada Türkiye ile üyelik müzakerelerinin 2018’den bu yana fiilen durduğunu hatırlatarak, ilişkilerin sonlandırılmaması gerektiğine vurgu yaptı. Türkiye’nin AB açısından stratejik öneme sahip

Dünyada irili ufaklı çatışmaların yeniden canlandığı bir dönemde Avrupa Birliği (AB) sıradışı birlik kimliğini korumaya devam ediyor hatta pekiştiriyor. Hatırlanacağı üzere AB’yi oluşturan ülkeler 100 yıl boyunca birbirleriyle savaştılar. En vahşi savaşları yaşadılar. Yaşattılar. İhanetlerin, katliamların, birbirlerini sırtından bıçaklayan liderlerin kıtasından, son 70 yılda artık huzur ve barış içerisinde yaşamanın yollarını keşfeden bir topluluk haline geldiler. Bu müthiş bir başarı hikayesi aslında. En azından refah devletinin gereğini nasıl yerine getirecekleri konusunda birbirleriyle mutabıklar. Uzun süre güvenliklerini ABD ve NATO’ya devreden AB ülkeleri, kalkınmalarını ve sosyal refahlarını aslında bu sayede elde ettiler. Çatışmalara da fazla katılmadılar. NATO ve ABD önderliğindeki kriz yönetimlerine ağırlıklı olarak maddi katkı ve siyasi destek vermekle yetindiler.

Aslında bu vesileyle ikinci dünya savaşından bu yana kendilerini yeniden inşaa edebildiler. Öyle ki AB ekonomik açıdan ABD ile birlikte çok önemli bir dünya aktörü oldu.

Avrupa Birliği (AB)’nin önde gelen sosyal aktörleri ile liderleri Portekiz’in Porto kentinde bir araya gelerek, pandemi sonrası AB’nin refah devleti kavramını yeniden gözden geçirmeyi kararlaştırdılar. Malum, pandemi esnasında AB hem çevre duyarlılığı, hem ekonomi, hem de dış politika alanında önemli kararlar aldı. Avrupa Yeşil Mutabakatı yaklaşık iki yıldan bu yana çevre konusundaki hassasiyetini dile getiren Avrupa halkının beklentilerini karşılamak üzere kaleme alındı. Ayrıca AB, pandemiden dolayı zarar gören ekonomisini ayağa kaldıracak ve ekonomik dönüşümünü finanse edecek kurtarma paketi oluşturdu. Bu sayede Avrupa Komisyonu’nun bütçesi iki katına çıktı. Kurtarma fonuna da 750 milyar Euro ayrıldı. Bu paranın Avrupa Merkez Bankası’nın piyasaları rahatlatmak üzere sunduğu sıcak paradan bağımsız olduğunu düşünürsek, AB ile ABD’nin ekonomik müdahalelerinin miktarının birbirinden pek bir farkı yok. Washington yönetimi her zaman olduğu üzere AB’den ‘mek parmak’ daha hızlı davrandı, aşılama

ABD ve müttefikleri 2012 yılından bu yana Afganistan’dan kademeli olarak geri çekilme planları yaptı. 2014 yılından itibaren de hayata geçirmeye başladı. Nitekim İSAF olarak bilinen Uluslararası Güvenlik ve Destek Gücü Aralık 2001’den itibaren Afganistan’ın başkenti Kabil’de görev almaya başladı. İSAF görev gücü doruk noktasındayken Afganistan’da müttefik ve partner ülkelerden 130 000 asker bulunuyordu. Bu rakamı anlamlandırmak için aynı dönemde Birleşmiş Milletler’in bütün dünyada konuşlandırmış olduğu barış gücü mavi berelilerin tam iki katıydı. 2014 yılında ise İSAF yerini ‘Kararlı Destek’ misyonuna devretti. 13000 asker gücündeki misyonun asıl amacı Afganistan’ın kendisini teröristlere karşı koruyacak askeri yeteneğe sahip olmasıydı.  ABD Afganistan’da terörle mücadele operasyonlarına devam ediyordu.

ABD’nin temel amacı 11 Eylül saldırılarının sorumlusu olan El Kaide terör örgütünü etkisiz hale getirmekti. Bu esnada Afganistan’ın istikrarını