Yaman Törüner

a) Faiz dışı fazla politikasından vazgeçilmemeli.b) Ekonomide sağlanan başarı geçmişin kötü izlerini henüz silemedi. Biraz bile gevşeme sıkıntı yaratabilir.c) IMF ile devam etmek zorundayız.d) Böyle devam edersek, yılın ikinci yarısında istihdamda iyi gelişmeler olacak.e) İşadamları Ankaranın kapısını aşındırıp şunu bunu verin demesin.f) İç talepteki kontrolsüz artış risk yaratıyor. g) Bize rekor değil, sürdürülebilir büyüme lazım.h) Mali disiplinden vazgeçmenin maliyeti, sadece enflasyonda artış ve büyümenin düşmesi değil, "kriz" getirir.Tesadüfen, aynı anda IMF Türkiye Temsilcisi Odd Per Brekkin de Serdengeçtiye paralel görüşleri medyada yer aldı. Brekk, diyor ki:a) Ekonomi çok ısındı, soğutulmalı.b) Hükümetin hazırlıklarını sürdürdüğü 3 yıllık ekonomik program hakkında bilgimiz yok.c) Bugünkü büyüme tablosu sürdürülemeyebilir.d) İç talebin daraltılması, tüketici kredilerini ve bankaların durumunu olumsuz yönde etkileyebilir. Bankacılık sektörü hala yeterince gözetim altında tutulamıyor.e) IMF İcra Direktörleri Kurulu, yakın dönemdeki riskler ve ekonominin orta vadeli perspektifi konusunda Türkiyeye uyarılarda bulunabilir. Merkez Bankası ve IMF özetle şunları söylüyor: n

TMSF geçen ay "alacakların tahsilini hızlandırma" adına, borcunun % 50sini ödeyenin borcunu tamamen silme kampanyasına başladı. Buna göre, borcunun % 20sini peşin ödeyen ve % 30unu faizsiz 24 ayda kapatanın tüm borcu silinecek. Bu haliyle, neredeyse borçlarının % 43ünü ödeyen borçtan tamamen kurtuluyor. TMSFnin bu teklifine ne kadar talep olduğunu, kimlerin TMSF ye bu sistemi önerdiğini bilmiyoruz. Herhalde bu olanaktan faydalananlar açıklanacaktır. Açıklamaya göre, 30 Eylüle kadar başvurular sonuçlandırılacak, peşinatlar toplanacak. Buraya kadar anladık da, aşağıdaki soruların cevabını bulamadık:a) TMSF hangi yetkiyle bu kararı alabildi? Bu karar, tahsili gereken 46 milyarın 26.2 milyar dolarından vazgeçilmesini ve sadece 19.8 milyarın tahsil edilmesini öngörüyor. Oysa, bırakın faizleri tahsili gereken anapara bile 27.8 milyar dolar. Böyle bir uygulama, siyasetçileri Yüce Divana, bürokratları da mahkemeye götürür. TMSFnin alacaklarında anlaşma yapma yetkisi olması, müdebbir tüccar gibi davranmayıp keyfi hareket etmesini gerektirmez.b) Bu karardan sonra hiç kimse borcunun tamamını ödemek istemez. Artık, bu olanağın süresi dolmuş olsa bile hiç kimseden borcunun % 43ünden fazlası

b) Yöneticilerimiz bilimi hiçe sayıyor. Bütün tarikat kitaplarına bakın. Yolun, bilimin izah edemediği şeyleri açıkladığı iddia edilir. Göz, kalp, beyin alınır; genç kafalara bunlardaki yapının bilimle izah edilemeyeceği anlatılır. İnsanın yaradılışını izaha çalışan bilimsel yaklaşımlar çürütülmeye çalışılır. Onlara göre, Allahın yarattığı şeyler bilimle izah edilemez. Hatta, bunlardan bazıları Aya gidildiğine bile inanmaz. İşte bu anlayış biçiminden yola çıkarak, tarikat mensubu yöneticilerimiz kaza için "Allahın takdiri" demişlerdir.c) Bu kafayla başka kazalara da hazır olmalıyız. Bu düşünce biçimine sahip olanların yaptıkları her yenilik yıllarca çaydanlığın içine sıkışıp kalmış, tıpası açılınca da ortaya çıkmış Dev Cinin fikirlerine benziyor. Fikirlerin hepsinin kendi büyük, içi boş. İyi ki, Sayın Başbakanın meşhur "borç ötelemesi" fikri uygulanamadı. Uygulansaydı, asıl kaza ekonomide olacaktı. Şimdi, belki de, İstanbul - İzmir arası hızlı tren uygulamasında, THYde, İstanbul Tüp Geçişinde ve diğer işlerde "Allahın takdiri" kazalarla karşılaşacağız. Bu kafa iş yapmadığı kadar başarılıdır.d) Yöneticilerimiz birbirlerine kenetlenmişlerdir. Onları "iyi iş yapılması" değil,

Amerikada yılda 75.000 dolardan fazla kazananların, 75.000 dolardan az kazananlardan ortalama olarak daha mutsuz oldukları kanıtlanmış. Demek ki, para her şey değil.İçeriden öğrenenlerin ticaretini yaparak, Amerikada 100 milyon dolardan fazla kazanan ve sonunda yakalanan Ivan Boeskynin neden örneğin, 5 milyon dolar kazandıktan sonra, faaliyetini durdurmadığı bir araştırma konusu. 5 milyon dolar kendisine hayat boyu yeterdi ve muhtemelen de yakalanmazdı. Belki de, para amaç değil araçtı. Belki de yeterince kazanmak değil, kazandıkça daha çok kazanmak onu mutlu ediyordu.Varlığı Milli Piyangonun büyük ikramiyesinden fazla olan ama yine de bilet alan birçok kişi tanıyorum. Ne dersiniz, amaç, servetine servet katmak değil de, biraz heyecan olmasın? Belki de, para insanı ölçüsüz yapıyor.Birçok zengin çocuğunun uyuşturucuya alıştığını biliyoruz. Hatta, birçok ünlü kişi de öyle. Bunlar belki de uyuşturucuya sığınıp mutsuzluklarını unutmak istiyorlar. Artık eminim, para her sorunu halletmiyor, bazen sorun bile yaratıyor.Neden toplumun en zengin kesiminde ve en çok kazanan profesyoneller arasında boşanma, alkol alışkanlığı ve hatta intihar olayları, toplumun diğer kesimlerine oranla daha

ABD doları kuru: 1.650.000.- LiraEuro kuru : 2.150.000.- LiraDolar / Euro Paritesi : 1.25 - 1.30TEFE: % 14TÜFE: % 12Hazine bonosu faizi: % 26 Benim yıl sonu tahminim: ABD doları kuru: 1.800.000.-Euro kuru: 2.350.000.-Hazine bonosu faizi: % 22 Bunları yazmamın nedeni, gelen elektronik mektupların bir çoğunda, yıl sonu için bir tahmin yapmam için beni zorlamaları. Oysa, bu konularda kolay tahmin yapılamaz. Aslında, her iki tahmin arasında çok ciddi fark yok. Enflasyon konusunda ise, bankanın tahminlerine katılıyorum. Tahminler şunları gösteriyor: 1) Döviz kurunda, yılbaşından önce ikinci bir düzeltme süreci yaşanacak. 2) Ancak, bu düzeltme bir krize dönüşmeyecek. 3) Enflasyonla mücadele sürecek.4) Türk Lirası faizleri enflasyonun 8 - 10 puan üzerinde kazandırmaya devam edecek.5) Yurtdışından çeşitli biçimlerde döviz girişi devam edecek.Tahminler şu varsayımlara dayanıyor:a) Avrupa Birliğiyle ciddi bir sorun yaşanmayacak.b) Politik istikrarsızlık olmayacak.c) IMF anlaşması devam ettirilecek.d) Dış politikada ciddi bir değişim veya savaş hali yaşanmayacak.e) Meclis şimdiki gibi süratli çalışacak.f) Yapısal reformlar devam edecek.Bu durumda:n Türk Lirası yatırımları

Bu ülke Ecevite olması gerekenin çok üstünde fırsat verdi. "Umudumuz Karaoğlan Ecevit" iki kez başbakan oldu. Birincisinde, Kıbrıs harekatının ardından gelen "ambargo"yu önleyemedi. 50 sente muhtaç olduğumuz günleri bize o yaşattı. "Onlar Ortak, Biz Pazar" sloganı da onundu. Bu yüzden ayağımıza kadar gelen Avrupa Birliğine girmedik. Son iktidarındaysa, bize tarihimizin en kötü krizini yaşattı. Sonrasında da, "kurtarıcı" diye Amerikadan ithal ettiği Derviş hem DSPyi batırdı hem de erken seçim yaptırarak AKPnin iktidara gelmesini sağladı.Şimdi, yalnız DSPnin değil, iyi kullanılırsa Türk solunun önünde yeni bir çıkış imkanı var. Şükrü Sina Gürel bu kurultaydan genel başkan olarak ayrılır ve dediklerinin üçte birini yapabilirse, Türk solu büyük yol kat eder ve birlik olanağını yakalar. Şükrü Sina, Dışişleri Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı yaptı. Üstelik, bütün görevlerinde başarılıydı ve kimseye arkasından küfür ettirmedi. Partililerle, medyayla, işadamlarıyla ve yabancılarla sağlam ve dürüst bir ilişkisi var.Ben fazla solcu sayılmam. Solcuları "teoriyle pratiği kaynaştıramayan", "düzenle sağlıklı ilişki kurmaya yatkın olmayan" ve "asgari müşterekte birleşemeyen" kişilermiş gibi

Şimdi yapılması gerekenlere bakalım:1- Kentbankın TMSFye devir işlemi iptal edilmiştir. Bu durumda, eğer Türkiyede hukuk devleti varsa, TMSF Kentbankı aldığı gibi iade etmek zorundadır.2- Kentbank, mahkeme süreci sırasında Bayındırbankla birleştirilmiştir. Süreç sırasında birleştirme hukuki bir hatadır ve yargıya başvurulursa sorumluları yargılanır. Öte yandan, birleşme gibi ayrılma da hukukumuzda düzenlenmiştir. Birleştirilen Kentbank bu kez ayrılarak iade edilebilir.3- TMSF yine de Kentbankı iade etmek istemiyorsa, elde bulunan başka bir banka örneğin, Pamukbank Süzere teklif edilebilir.4- Bu da yapılmak istenmiyorsa, Mustafa Süzerle masaya oturulup zararları tazmin edilir, karşılıklı bir uzlaşma sağlanır. Aksi takdirde, TMSF kendileriyle masaya oturmadığı gerekçesiyle malvarlıklarına el koyduğunu söylediği bankacıların durumuna düşer. Masadan kaçar, kafasını kuma gömer, yaptığı haksızlığı kabul etmiş olur. Bunun sonucu da, hem kurum hem de kişiler için tazminat ve ayrıca cezai sorumluluktur. Politikacılar için ise, Yüce Divandır.5- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), "Ben artık Mustafa Süzerin bankacılık yapmasını istemiyorum" diye de düşünebilir. Ama, öncelikle bu

Geçtiğimiz kur artışında, Merkez Bankası büyük sorumluluk örneği göstererek, kur artışı olacağını ve bankaların tedbirli olmaları gerektiğini söyledi. Bu sayede, olası sorunların çoğu atlatıldı. Böyle bir uyarı Merkez Bankamızca ilk kez yapıldı. Çok yerinde uygulama biçimiydi. Aynı uyarıyı bundan sonra da bekliyoruz ve Federal Reservein de uyguladığı bu politikanın bizde de kalıcı olmasını umuyoruz. Dolayısıyla, kurla ilgilenenler Merkezi izlesin.İhracat ve ithalat kurdan bire bir etkileniyor. Bu etkide Türk lirasının döviz karşısındaki değeri kadar, dolar - euro paritesi de çok önemli. Geçtiğimiz dönemde, değerli TL ihracatı olumsuz etkiledi ancak, ihracatın çoğu euro bölgesine yapılıyor ve bu etki azalıyordu. Bu yüzden ihracat artışı sürdü. Ama, ithalat daha fazla arttı. Yüksek ithalat yüksek büyümeyi getirdi.Hem ABDde hem de Avrupa Birliğinde ekonomik durum bozuk. Üstelik, ABD savaş yapıyor ve yaklaşan seçimler bu ülkenin parasını karşılaştırmalı olarak güçsüz kılıyor. Seçimleri ve faiz artışlarını takiben doların değeri euro karşısında biraz yükselir. Bu parite oynaması, bizdeki kuru da bire bir etkiler. Cari işlemler ve dış ticaret açığımız daha da artar. TL de eşzamanlı