Çocuklarda sıcak çarpması belirtileri nelerdir, nasıl önlem alabiliriz?
20.06.2025 - 16:48 | Son Güncellenme:
Yaz aylarının keyfini çıkarırken çocuklarımızın güvenliği her zaman önceliğimizdir. Ancak sıcak havalarda, özellikle küçük çocuklarda sıcak çarpması riski ciddi bir tehlike oluşturabilir. Sıcak çarpması, vücut ısısının tehlikeli seviyelere yükselmesiyle ortaya çıkan ve acil müdahale gerektiren bir durumdur. Çocuklarda sıcak çarpmasının ne olduğunu, belirtilerini ve önlemlerini derledik.
Sıcak çarpması, vücudun çevresel ısıya veya yoğun fiziksel aktiviteye bağlı olarak aşırı ısınması sonucu ortaya çıkar. Vücut ısısı 40 derecenin üzerine çıktığında, merkezi sinir sistemi işlevlerinde bozukluklar başlar. Bu durum, özellikle küçük çocuklar için tehlikelidir çünkü onların vücutları, yetişkinlere kıyasla sıcaklık değişikliklerine daha az dayanıklıdır.
Sıcak çarpması iki ana kategoriye ayrılır: Klasik (eforsuz) sıcak çarpması ve Egzersiz sıcak çarpması. Klasik sıcak çarpması, genellikle sıcak ortamlarda uzun süre kalan küçük çocuklarda veya kronik sağlık sorunları olan bireylerde görülür. Egzersiz sıcak çarpması ise sıcak ve nemli havalarda yoğun fiziksel aktivite yapan gençlerde, özellikle sporcularda ortaya çıkar. Her iki tür de çocuklarda ciddi sonuçlar doğurabilir.
Çocuklar, vücut ağırlıklarına oranla yetişkinlerden daha fazla ısı üretirler. Bu durum da sıcak havalarda vücutlarının daha hızlı ısınmasına neden olur. Ayrıca kan hacmi az olduğu için bu da vücut ısısını düzenlerken yüzeye taşınan kan miktarını sınırlar. Çocuklar, sıcak ortamlara yetişkinlerden daha yavaş uyum sağlar. Bu ve daha pek çok fizyolojik farklılık, çocukları sıcak çarpmasına karşı daha savunmasız hale getirir.
Çocuklarınıza pamuklu, açık renkli ve bol kıyafetler giydirin. Sıkı kıyafetler vücudun serinlemesini engeller. Geniş kenarlı şapkalar, güneş gözlükleri ve en az SPF 15 içeren güneş kremi kullanarak çocuğunuzu güneş yanığından koruyun. Güneş yanığı, vücudun ısı düzenleme yeteneğini azaltır. Ayrıca düzenli olarak su içmesini sağlamalısınız. Sıvı kaybı olmamalı.
Eğer çocuğunuzda sıcak çarpması belirtileri fark ederseniz, hemen harekete geçmelisiniz. Öncelikle gölgeye veya klimalı bir ortama alın, ardından fazla kıyafetleri çıkarmaya başlayın. Çocuğunuzun koltuk altına, kasıklarına ve alnına ılık suyla ıslatılmış bezler koyun. Ilık su püskürtmek de etkili olabilir. Soğuk suya daldırma, titreme ve huzursuzluk yaratabileceği için genellikle önerilmez.
Eğer çocuğunuz bilinçliyse ve kusma riski yoksa, ılık su veya tuzlu ayran içirebilirsiniz. Ancak sıvı verirken dikkatli olun. Ateş düşürücü ilaçlar sıcak çarpmasında işe yaramaz ve karaciğer veya böbrek hasarına yol açabilir. Sıcak çarpması şüphesiyle hastaneye götürülen çocuklarda, doktorlar öncelikle vücut ısısını düşürmeye odaklanır.
