Son dakika... Evinde ağırlıyor! Yunanistan çıldırdı...
28.09.2020 - 14:51 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Doğu Akdeniz'de Türkiye ile tutuştuğu bilek güreşini kaybeden Yunanistan'a açık destek veren ABD, bugün şimdiye kadar oynadığı en önemli kozunu sahaya sürdü.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo gece yarısı Selanik'e indi ve bu sabah Yunan mevkidaşı Nikos Dendias ile bir araya geldi.
Kathimerini gazetesi, görüşmede Yunan Dışişleri Bakanı Kostas Fragogiannis ve ABD'nin Atina Büyükelçisi Geoffrey Pyatt'ın da bulunduğunu yazdı.
Gazeteye göre, üst düzey güvenlik önlemlerinin alındığı liman şehri Selanik'te buna rağmen güvenlik kaygıları nedeniyle görüşmenin yeri değişti, yerel bir hükümet binasından bir otelle değiştirildi.
Pompeo'nun bu akşamüstü Selanik'ten ayrılması beklenirken, şehirde ABD Dışişleri Bakanı'nı istemeyenler protesto gösterisi düzenleyecek.
Görüşmede savunma, enerji ve Doğu Akdeniz'deki gelişmelerin masaya yatırıldığı bildirilirken, iki taraftan da resmi bir açıklama yapılmadı. Pompeo'nun ziyaretinde Atina ve Washington arasında bilim ve teknoloji alanları dahil olmak üzere bir dizi anlaşma imzalandı.
Twitter hesabından bir mesaj paylaşan Mike Pompeo, "Ortak stratejik vizyonu paylaştığımız kritik müttefikimiz Yunanistan'a yeniden gelmiş olmaktan heyecan duyuyorum. İkili ilişkilerimiz, tüm zamanların en sağlam seviyesinde" dedi.
Ziyaretle ilgili Reuters haber ajansına konuşan ABD'li üst düzey yetkililer, Washington'ın Yunanistan ve Türkiye arasında ortaya çıkabilecek kazaların ve yeni hadiselerin önüne geçme ve tansiyonu düşürme arzusu taşıdığını savundu.
ABD Dışişleri Bakanı Pompeo'nun Yunanistan'daki ikinci durağı Girit Adası olacak. Burada Başbakan Kiryakos Miçotakis ile akşam yemeğinde bir araya gelecek Pompeo, yarın sabah Girit'te NATO'ya ait Suda Donanma Üssü'nü ziyaret edecek.
Pompeo'yu Girit Adası'ndaki evinde ağırlayacak olan Yunan Başbakanı Miçotakis, ziyaretle birlikte ABD ile askeri bağları sıkılaştırmak niyetinde. ABD Dışişleri Bakanı, geçtiğimiz Ekim ayında ABD kuvvetlerinin Yunan askeri tesislerini daha geniş kapsamlı kullanımına izin veren bir anlaşma imzalamıştı.
Ekim ayındaki anlaşmanın kritik noktalarından birisi, Batı Trakya'daki Dedeağaç şehrinde bulunan askeri üssün ABD'ye tahsis edilmesiydi. Türk-Yunan sınırındaki Dedeağaç Limanı'nın Amerikan güçleri tarafından kullanılması kapsamında, limanı 2010 yılından bu yana engelleyen batık bir mavnanın çıkarılması için 2,3 milyon dolar yatırım yapılması planlandı.
Yunan yetkililer de o dönem Pentagon'un, Larissa'daki (Yenişehir) hava üssüne 14 milyon dolar, Marathi adasındaki üsse ise 6 milyon euro yatırım yapmasının beklendiğini açıklamışlardı.
Yunan To Vima gazetesi, Pompeo'nun iki ayrı şehirde farklı ülkelere mesaj verdiği yorumunu yaptı. Gazeteye göre, Selanik ziyaretiyle Balkanlar üzerinden Rusya'ya mesaj verildi.
To Vima, Pompeo'nun Girit'teki Suda Askeri Üssü'ne gitmesiyle Türkiye'ye doğrudan mesaj verildiğini, İncirlik Üssü'nün Girit'e taşınması tartışmalarının aynı dönemde ortaya çıkmasının tesadüf olmadığını savundu. Suda Üssü'nde özel kuvvetler askerleriyle olağanüstü güvenlik önlemleri alındığı görülüyor.
Doğu Akdeniz krizi sürerken söz konusu üsse Yunanistan'ın müttefikleri Fransa ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait savaş uçakları indi, Türkiye'ye karşı tatbikatlar yapıldı.
Ayrıca Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, 15 Ağustos'taki milli bayramda yine Suda Hava Üssü'nü ziyaret edip askerlerle birlikte poz verdi.
Doğu Akdeniz'de bu yaz mevsiminde gerilim zirveye çıktı, Yunanistan müttefikleri Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri, Güney Kıbrıs ve Mısır'la Türkiye'ye karşı koymaya çalıştı.
Ankara ve Atina Almanya'nın arabuluculuğunda görüşmelere hazırlanırken, Yunanistan'ın Mısır'la deniz yetki alanları anlaşması imzalaması masanın devrilmesine yol açtı.
Oruç Reis sismik araştırma gemisini bir kez daha Akdeniz sularına çıkaran Türkiye, Atina ve Kahire arasındaki anlaşmanın ise 'yok hükmünde' olduğunu duyurdu.
NATO üyesi Türkiye ve Yunanistan'ın donanmaları Doğu Akdeniz'de karşı karşıya gelirken, Oruç Reis gemisine yaklaşan bir Yunan fırkateyni geri püskürtüldü.
Devreye NATO ve Almanya'nın girmesiyle Ankara ve Atina tekrar istikşafi görüşmelere (öngörüşme) başlanacağını açıkladı, buluşma İstanbul'da gerçekleşecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, video konferans mesajıyla katıldığı Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda, sorunun uluslararası hukuk temelinde çözümünün mümkün olabileceğini söyledi, bölgesel bir konferans toplanmasını gündeme getirdi. Bu teklif, Avrupa Birliği tarafından olumlu karşılandı.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, BM Genel Kurulu'ndaki konuşmasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a "Hadi buluşalım ve konuşalım. Ve her iki tarafın da kabul edebileceği bir çözüm arayalım. Diplomasiye bir şans verelim" çağrısında bulundu.
Yunanistan ve Türkiye arasında yıllardır devam eden anlaşmazlıklarda, Ankara Atina'nın 'maksimalist talep ve emellerinden vazgeçmesi gerektiği' görüşünü dile getiriyor.
ABD açık şekilde Yunanistan'a destek verse de, Atina'nın sırtını yasladığı 'Sevilla Haritası'nda Türkiye'nin yanında yer aldı. ABD'nin Ankara Büyükelçiliği, "ABD, Sevilla Haritası'nın hukuki bir öneme sahip olduğunu düşünmemektedir" açıklamasını yaptı.
Türkiye'nin Mayıs ayı sonunda Akdeniz'deki yeni ruhsat başvurularını Resmi Gazete'de yayımlaması ve Dışişleri Bakanlığı'nın Twitter hesabından paylaşılan haritalar, Yunanistan'ı paniğe sürükledi.
Türk Dışişleri, bu hafta başında ise Ankara'nın Birleşmiş Milletlere (BM) bildirdiği Doğu Akdeniz'deki deniz sınırları içinde Oruç Reis sismik araştırma gemisinin faaliyet yürüttüğü bölgeyi gösteren haritayı paylaştı.
Twitter hesabında haritaya yer veren Dışişleri Bakanlığı İkili Siyasi İşler ve Denizcilik-Havacılık-Hudut Genel Müdürü Büyükelçi Çağatay Erciyes, "Yunanistan ana karasına 580 kilometre uzaklıktaki Kastellorizo (Meis) adlı 10 kilometrekarelik Yunan adası nedeniyle Yunanistan, 40 bin kilometrekare deniz yetki alanı talep ederek, Oruç Reis'i durdurmaya ve Doğu Akdeniz'i Türkiye'ye kapatmaya çalışmaktadır" dedi.
Türkiye, 27 Kasım 2019’da Libya ile imzaladığı Deniz Yetki Alanlarını Sınırlandırma anlaşması ile Yunanistan’ın Girit, Karpathos ve Rodos adalarının güneyinde kalan bölgeyi kıta sahanlığı kapsamında gördüğünü ilan etmiş ve bu anlaşmayı BM’ye kaydettirmişti.
Anlaşmanın uluslararası hukuka göre bir geçerliliği olmadığını savunan Atina, 1982 tarihli Uluslararası Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne göre adaların kıta sahanlığı hakları olduğunu, Türkiye’nin ortaya koyduğu haritanın Yunanistan’ın egemenlik haklarını çiğnediğini ilan etmişti.
ABD Jeolojik Araştırma Merkezi'nin (USGS) 2010 yılında yaptığı bir araştırmaya göre, Doğu Akdeniz'in Levant Havzası bölümünde tahmini 1,7 milyar varil geri kazanılabilir petrol ve 122 trilyon kübik fit gaz var."
