10.08.2021 - 15:33 | Son Güncellenme:
İngilizcede "delilik, deli olma durumu" anlamına gelen "lunacy" kelimesi Ay'ın Latincesi "luna"dan geliyor. Aristoteles, insan eylemleri ile Ay arasında derin bir ilişki olduğuna inanıyordu. Ay, okyanusun gelgitlerini etkiliyorsa, neden beynimizdeki ve vücudumuzdaki sıvıları etkilemesin? Ay, vücudumuzdaki sıvılarda gelgitler yaratıyorsa bu, Ay değiştiğinde hareketlerimizde de bazı değişiklikler olacağı anlamına gelir. Bu teori dolunayda suç oranlarının artmasını açıklıyor.
Dolunay altında hem evcil hayvanlar hem de insanlarda çok sayıda acil vaka ve garip kazalar gerçekleşiyor. Dünya Cerrahi Dergisi'ne göre tıp alanındakiler buna "dolunay çılgınlığı" diyorlar. Baş ağrısından acil durumlara kadar her şey dolunayda meydana gelirken yeniay gelir gelmez yüzde düşüyor.
Uyumakta zorlanıyorsanız hangi gezegenlerin geri harekette olduğu ve Ay'ın hangi döngüde olduğu hakkında biraz araştırma yapın; bunların arasındaki bağlantıya şaşıracaksınız. BBC, dolunayda uyku alışkanlıklarını test etmek için 30'dan fazla gönüllüyle bir çalışma yaptı. Araştırmacılar gönüllülere ne aradıklarını söylemedi, sadece uykuya dalmaları istendi. Bilim insanlarının bulduğu şey ilginçti; bu uykulu gönüllülerin uykuya dalmaları daha uzun sürdü, derin bir uykuda uzun süre kalmadılar ve daha az uyudular.
Bir kişinin kalp atış hızının dolunay altında zirvede olduğu araştırmalarla kanıtlandı. Bu, elbette kalp sağlığınızla ilgili endişelenilmesi gereken bir durum varsa, dolunay sırasında gün yüzüne çıkabileceği anlamına geliyor.
Dolunay'da dönüşen kurt adam hikayelerini hepimiz duyduk. Kurt adamlar gerçek olmasa da, Ay'ın döngüsüyle değişen hayvan davranışlarını inceleyen çalışmalar var. Araştırmalara göre hayvanlarla ilgili olaylar daha çok dolunayda meydana geliyor. Ay yukarıda parladığında vahşi doğada gece hayvanlarının daha az aktif olduğu biliniyor.
Hem kadın adet döngüsü hem de Ay'ın döngüsü aynı uzunluktadır (28 gün). Bazıları bunun bir tesadüf olduğunu söylese de, Kızılderili kabileleri, Yeniay olduğunda kadınların daha fazla kanamasının olduğuna inanıyor. Kadının doğduğu andaki Ay'ın, o kadının yumurtlama döngüsünü yansıttığına dair teoriler bile var. Henüz somut bir şey olmamasına rağmen, pek çok kişi kadınların Ay ile bağlantı kurup kurmadığını görmek için döngülerini takip etmelerini öneriyor.
Hormonlarımız yaşlandıkça değişir ancak görünüşe göre, Ay en yüksek ve en parlak noktasındayken de değişebiliyor. Kadınların adet döngülerini etkilemenin yanı sıra, hormonlarımızı da değiştiriyor. Bilim insanları, Ay'ın hormonlarımızı nasıl etkilediğinden emin değiller (yerçekimi veya titreşimlere bağlıyorlar), ancak ikisi arasında bir korelasyon var gibi görünüyor. Kendinizi tuhaf hissediyorsanız veya normalden daha duygusalsanız Ay'a ayak uydurun ve durumu nasıl yöneteceğinizi öğrenin.
Su kenarındaki bölgeleri güvende tutmak için yüksek gelgit ve düşük gelgitin ne zaman olduğunu bilmek önemlidir. Her gün yüksek ve düşük gelgit olabilir ancak dolunay sırasında en yüksek ve en düşük noktalarındadırlar. Bu gelgitler sudaki yaşamı bozabilir; sörfçüler, cankurtaranlar, balıkçılar ve diğerleri için işleri zorlaştırabilir.
Japonya'daki Tokyo Üniversitesi'nden bilim insanları, bilimsel verilerden yola çıkarak Dünya genelindeki depremler ile gelgitlerin büyüklüklerini kıyasladı. İncelemenin sonucunda son 20 yılın en büyük depremlerinin en büyük gelgitlerin yaşandığı dönemde, yani Ay'ın dolunay ve yeniay evresinde olduğu zamanlarda meydana geldiği belirlendi. Dünya, Ay ve Güneş aynı hizaya geldiğinde, Ay'ın ve Güneş'in çekim güçlerinin çok arttığı ve bu durumun dolunay ve yeniay halinde de gözlemlendiği belirtiliyor.
Bazı bitkiler güneş ışığını sever, diğerleri gölgeli alanlardan ve akşam karanlığından hoşlanır. "Ay'a göre dikim" öneren eski bir inanışa göre, Ay topraktaki nem oranını da etkiliyor. Buna göre, meyve ve sebzeleri Ay'ın döngüsüne göre dikmeli ve dolunay sırasında en sulu halinde olacakları için toplamalısınız.
Bazı araştırmacılar dolunay ile yağış arasında kozmik bir bağlantı olduğunu öne sürüyor. Ay'ın konumuyla birlikte hava basıncındaki ve sıcaklıklardaki değişiklik nedeniyle havada yağmura neden olabilecek şişkinlikler meydana gelebiliyor. Bu alanda yapılacak daha çok araştırma var, ancak ikisi arasında bir bağlantı var gibi görünüyor.