Vajinismus tedavisinde teşhisin konulabilmesi açısından öncelikle kadın doğum uzmanı bir hekim tarafından yapılacak, detaylı bir jinekolojik muayene şarttır. Vajinismusun kaynağı büyük oranda psikolojik kökenli olmakla birlikte, anatomik nedenlerden de kaynaklanabilmektedir. Vajinismus hastalarının sadece %5’ inde anatomik bir nedene rastlanmaktadır.
Yapılan jinelolojik muayenede kızlık zarı ile ilgili doğuştan gelen bir kusur olup olmadığı, yani genital anatomik kusurlar saptanmakta ve problemin derecesi belirlenmektedir. Vajinismus tedavisi kişiye özeldir, bu nedenle jinekolojik muayene yapılmadığı takdirde sorunun kaynağı tam olarak tespit edilemez ve yanlış tedavi uygulanabilir. Örneğin, cinsel ilişkiye girememe sorunu psikolojik nedenlerden kaynaklanıyorsa ve herhangi bir anatomik problem yoksa, bu psikolojik sorun çözülmediği takdirde vajinismus tedavisi amacıyla yapılan kızlık zarı operasyonları bir çözüm sağlamayacaktır. Öte yandan, vajinismus fiziksel nedenlerden kaynaklanıyorsa ve kızlık zarının anatomisinde bir sorun varsa, bu fiziksel engel ortadan kaldırılmadan yapılan psikoterapi ve cinsel terapilerden sonuç alınması olası değildir.
Her kadının kızlık zarı yapısı doğuştan farklılıklar gösterebilmektedir. Kızlık zarının kapalı olması (imperfore hymen), normalden daha sert ve kalın (rigid hymen) olması, yüksek kenarlı (hilal formda) veya kalın septalı (bantlı) olması vajinismusa yol açan problemler arasındadır. Böyle bir durumda kızlık zarı, cinsel ilişki sırasında penise baskı uygular ve kasılma ile birlikte penetrasyona yani penisin vajinaya girişine izin vermeyebilir. Bu problemle karşılaşıldığında kızlık zarının ameliyatla alınması, vajinismusa bir çözüm sağlamaktadır. Kızlık zarı ameliyatları; kızlık zarının çıkartılması (himenektomi) ve kızlık zarına kesi atılması (himenotomi) şeklinde yapılmaktadır. Bu ameliyatlar genel olarak hasta açısından ciddi bir risk taşımamaktadır.
Kızlık zarının ameliyatla alınması (Himenektomi)
Himenektomi adı verilen kızlık zarının alınması ameliyatı, himenin çok sert, kalın ve yüksek kenarlı olması durumunda başvurulan bir işlemdir. Himenektomi ameliyatı genellikle lokal anestezi eşliğinde yapılmaktadır. Problemin psikolojik komponenti de varsa hasta lokal anestezi ile rahat edemeyeceğinden, sedasyon denen genel anestezi şekli tercih edilebilir. Anestezi eşiliğinde gerçekleştirildiğinden işlem ağrısızdır ve ortalama olarak 15-20 dakika sürer. Kızlık zarının ameliyatla alınmasından sonar, hastanın psikolojik durumu değerlendirilerek gerekirse cinsel terapilere geçilmekte ve sorunun psikolojik boyutu da çözüme kavuşturulmaktadır.
Kızlık zarına cerrahi kesi atılması (Himenotomi)
Yüksek kenarlı ve ince yapıdaki kızlık zarı tiplerinde, vajinismus tedavisi için ‘himenotomi’ adı verilen kızlık zarı kesilmesi operasyonu yapılmaktadır. Himenotomi işlemi ortalama olarak 1-2 dakika süren çok kısa bir işlemdir ve birkaç ayrı bölgeye kesi işlemi yapılarak vajina girişi penetrasyona uygun hale getirilir. Genel olarak lokal anestezi ile yapılan bu işlem, hastanın kaygı düzeyine bağlı olarak sedasyon (hafif uyku) anestezisi ile de gerçekleştirilebilir. İşlemden birkaç gün sonra gerekiyorsa cinsel terapilere geçilmektedir.
Tüm bunları göz önünde bulundurarak "Kızlık zarımı aldırırsam vajinismustan kurtulur muyum" sorusunun cevabını ‘’eğer kızlık zarınızda anatomik bir bozukluk varsa evet kurtulursunuz’’ olarak verebiliriz. Vajinismus sorunu olan kadınlarda kızlık zarı ile ilgili anatomik bozukluklar var ise cerrahi işlemler uygulanmakta ve hasta bu sorundan kurtulmaktadır. Fiziksel engeller, zamanla psikolojik problemlere de yol açabileceğinden, hasta, cerrahi operasyonlar sonrasında cinsel terapiye de ihtiyaç duyabilmektedir.
Vajinismus tedavisi için kızlık zarının ameliyatla alınması veya kızlık zarının kesilmesi işlemleri, mutlaka cinsel terapi ve vajinismus konusunda eğitim almış, tecrübeli hekimlerce yapılmalıdır. Uzman bir doktor tarafından yapılan vajinismus tedavisi ile çok kısa sürede sonuç alınacaktır.