Kadınlarda bazı rahatsızlıklardan ötürü doğal yollardan hamile kalabilme olasılıkları düşmektedir. Bu risklerden ötürü bebek sahibi olmak isteyen kadınlar tıbbın sağladığı farklı yollara başvurabilmektedirler. Bunlardan birisi de aşılama yöntemidir. Peki, bu aşılama nedir, nasıl yapılır ve aşılama anestezi ile yapılır mı?
Aşılama nedir? Nasıl yapılır?
Kadınların sağlıklı gebelik için sıkça başvurdukları yöntemlerden birisi de aşılama yöntemidir. Aşılama; halk arasında suni tohumlama olarak da bilinmektedir. Tam anlamıyla aşılama ise; laboratuvar ortamında erkekten alınan sağlıklı sperm örneklerinin anne adayının rahmine yerleştirme amacıyla yürütülen tedavi yöntemidir. Aşılama öncesi hem erkeğe hem de anne adayına prosedüre bağlı olarak birçok test yapılmakta, aşılama için uygunlukları ölçülmektedir. Yapılan testler sonucunda aşılama için tedavi takvimi belirlenerek en sağlıklı sonuçlar elde edilmeye çalışılmaktadır
Aşılamayı kimler yaptırabilir?
Genellikle hamile kalmakta güçlük geçen çiftler veya kısırlık problemi yaşayanlar için önerilen tedavi yöntemidir. Sperm sayısında düşüklük yaşayan erkekler veya rahim problemleri yaşayan kadınlar çoğunlukla aşılama sistemine başvurmaktadır. Bu yöntemle sağlıklı gebelikler elde edilebilmektedir.
Aşılamada anestezi uygulanır mı?
Aşılama tıbbi bir yöntemdir. Sağlık kuruluşlarında ve laboratuvar ortamlarında uygulanmaktadır. Bunun içinde anestezi uygulanıp uygulanmadığı merak edilmektedir. Tıbbi bir tedavi yöntemi olmasına rağmen aşılama yapılırken anesteziye ihtiyaç duyulmamaktadır. Enjeksiyon veya şırınga gibi tıbbi araçlar yardımıyla spermlerin anne adayının rahmine yerleştirilmesiyle aşılama yapılmaktadır. Bu tedavi sırasında acı duyulmamakta ve ağrı hissedilmemektedir. Aşılama sırasında anesteziye de ihtiyaç duyulmamaktadır. Oldukça basit bir yöntemle tedavi uygulanmakta, tedavinin tamamlanması kısa sürmektedir. Aşılama yapmak Jinekologların sıradan yaptıkları muayenelerden farksızdır. Ağrısız ve acısız olması aşılama sırasında stres yaşamaktan kurtarmaktadır.
Nadiren vajinismus hastalığı olanlarda yada çok hassas hastalarda anestezi gerekebilir. Anestezili aşılama yaptıranlarda aşılama başarısında herhangi bir azalma olmaz. Ancak aşılama gibi basit bir işlemde genel anestezi yada sedasyon anestezisi kullanılması genellikle gerekli değildir.
Aşılama yaptırırken önem arz eden hususlar
Aşılama tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler ikiye ayrılmaktadır. Bunlardan ilki tedavi öncesi dikkat edilmesi gerekenler, ikincisi ise aşılama yaptırdıktan sonra dikkat edilmesi gerekenler.
İlk olarak aşılama yaptırmadan önce dikkat edilmesi gerekenler kısaca şunlardır;
-Aşılama öncesi anne ve baba adayının detaylı muayeneden geçmesi gerekmektedir.
-Aşılama yapılacak olan rahmin ve döllenmesi istenen yumurtalıkların muayene edilmesi gerekmektedir.
-Aşılama öncesi çiftlerin kısırlık testlerinin yapılması ve sonuçlardan emin olunması oldukça önemlidir.
-Kadınlarda yumurtalıkların uyarılması adına tedaviye uzman hekimler gözetiminde başlanması ve geç kalınmaması gerekmektedir.
-Çiftler aşılama öncesi ilişki perhizi yapmalıdırlar.
-Aşılamadan önce erkek ve kadın stresten ve üzüntüden uzak durmalıdır.
-Çiftler moral olarak ümitlerini kaybetmemelidir.
Aşılama yaptırdıktan sonra dikkat edilmesi gerekenler ise şöyledir;
-Aşılaması yapılan anne adayı yarım saat boyunca sırt üstü yatar vaziyette dinlenmelidir.
-Ağır kaldırmamaya özen gösterilmelidir.
-Yorucu ve ağır işler yapmaktan kaçınmalıdır.
-Eşlerin 2 gün boyunca birbirleriyle münasebetten uzak durması gerekmektedir. Bu süre uzman hekim tarafından uzatılabilir.
-Protein açısından oldukça zengin besinler tüketilmelidir.
-Mikrop veya enfeksiyona neden olacak ortamlardan uzak durulmaya özen gösterilmelidir.
-Uyku düzenine ve kalitesine dikkat edilmelidir.
-Aşılamanın yapıldığı gün banyo yapmamaya ve duş almamaya çalışılmalıdır.
-Hamilelik için yapılacak testin aşılama yapıldıktan iki hafta sonrasında yapılmalıdır.
Aşılama başarısız olur mu?
Tıpta her tedavinin ve operasyonun bir riski ve başarısızlık oranı bulunmaktadır. Aşılamada da başarısız olma ihtimali oldukça yüksektir. Her aşılama sonrası gebelik yaşanmayabilir. Aşılamanın negatif sonuçlanma oranı başarılı olma ihtimalinden daha yüksektir. Uzmanlar başarısız olan aşılama sonrası 2 ile 3 kez daha tekrarlanmasını önermektedir. Başarısız olunan aşılamadan bir ay sonrasında ikinci bir aşılama yapılabilmektedir. Uzun süre bekletilmeye gerek duyulmamaktadır. Bu denemelerde başarısız olduğu takdirde uzman hekim görüşüyle tüp bebek tedavisine yönlendirilmektedirler.
Doç. Dr. Aydın Köşüş
Kadın Hastalıkları ve Doğum / Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite
İnternet sitesi: https://www.jinekologankara.com/
Twitter: https://twitter.com/surgeonskopi
Facebook: https://www.facebook.com/jinekologankara/
Instagram: https://www.instagram.com/doc.dr.aydinkosus/?hl=tr
