Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu (İYE), üriner sisteminizde böbrekleriniz, üreterleriniz, mesaneniz ve üretranızdaki bir enfeksiyondur. Enfeksiyonların çoğu alt idrar yolu, mesane ve üretra ile ilgilidir. Kadınlar, erkeklerden daha fazla idrar yolu enfeksiyonuna yakalanırlar. Mesanenizle sınırlı enfeksiyon ağrılı ve can sıkıcı olabilir. Bununla birlikte, bir İYE böbreklerinize yayılırsa ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir.
KADINLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONU BELİRTİLER NELERDİR?
İdrar yolu enfeksiyonları her zaman belirti göstermez.
Fakat gösterdiğinde belirtiler şunlardır:
-Güçlü ve ısrarcı bir idrara çıkma dürtüsü
-İdrar yaparken yanma hissi
-Sık sık, az miktarda idrar yapma
-Bulanık görünen idrar
-Bazen idrar kaçırma
-Kırmızı veya renginde değişiklik olan idrar, idrarda kan belirtisi
-Kötü kokulu idrar
-Kadınlarda pelvik ağrı – özellikle pelvisin merkezinde ve kasık kemiği çevresinde
-İYE’ler, yaşlı yetişkinlerde gözden kaçabilir veya diğer koşullar ile karıştırılabilir.
Her tip İYE, idrar yolunuzun hangi kısmının enfekte olduğuna bağlı olarak daha spesifik belirti ve semptomlarla sonuçlanabilir. İYE eğer böbreklerde ise belirtiler yüksek ateş, titreme, mide bulantısı, kusmadır. Mesanede ise belirtiler alt karın rahatsızlığı, sık sık ağrılı idrara çıkma, idrarda kandır. Üretrada ise idrarı yaparken yanmadır. Eğer bu belirtilere sahipseniz doktora görünmenizde fayda var.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU NEDEN OLUŞUR?
İdrar yolu enfeksiyonları tipik olarak bakteriler idrar yolundan girip mesanede çoğalmaya başladığında ortaya çıkar. Üriner sistem bu tür mikropları uzak tutabilse de, bu savunmalar bazen başarısız olur. Bu olduğunda, bakteriler tutunabilir ve idrar yolunda tam gelişmiş bir enfeksiyona dönüşebilir. En yaygın İYE’ler çoğunlukla kadınlarda ortaya çıkar ve mesane ile üretra etkilenir.
Mesane enfeksiyonu (sistit):Bu tip İYE’ye genellikle gastrointestinal (GI) kanalda yaygın olarak bulunan bir bakteri türü olan Escherichia coli (E. coli) neden olur. Ancak bazen başka bakteriler sorumludur. Cinsel ilişki sistite neden olabilir. Tüm kadınlar anatomileri nedeniyle sistit riski altındadır.
Üretra enfeksiyonu (üretrit):Bu tip İYE, GI bakterileri anüsten üretraya ulaştığında olabilir. Ayrıca dişi üretrası vajinaya yakın olduğu için cinsel yolla bulaşan herpes, bel soğukluğu, klamidya ve mikoplazma gibi enfeksiyonlar da üretrite neden olabilir.
KADINLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONU NASIL ANLAŞILIR?
Kadınlarda yapılan basit bir idrar testi ve idrar kültürü ile idrar yolu enfeksiyonlarının tanısı konur. İdrar testinde lökositlerin yoğun olarak görülmesi ve nitrit testinin pozitif çıkması idrar yollarında enfeksiyon olduğunun göstergesidir. Yapılan idrar kültürü ile hem tanı kesinleştirilir hemde yapılan antibiyogram testi ile mevcut mikroorganizmanın hangi antibiyotiklere duyarlı olduğu tesbit edilir.
KADINLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONU VARKEN CİNSEL İLİŞKİYE GİRİLİR Mİ?
İdrar yollarında enfeksiyon olması cinsel ilişkiye mani değildir. Ancak cinsle ilişki esnasında ciddi ağrılar yaşanabilir ve cinsel ilişkiyi zevksiz bir hale getirebilir. Bu nedenle idrar yolu enfeksiyonu tedavi edilene kadar birliktelik ertelenebilir.
KADINLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONU İÇİN HANGİ BÖLÜME GİDİLİR?
Kadınlardaki idrar yolları ile ilgili şikayetler için kadın doğum uzmanına görünmek faydalı olacaktır. Yapılacak jinekolojik muayene ile idrar yollarında iltihaba neden olabilecek faktörler daha detaylı bir şekilde incelenmiş olacaktır.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU HAMİLE KALMAYA ENGEL Mİ?
İdrar yolu enfeksiyonları elbette hamile kalmaya engel değildir. Ancak hamilelikte idrar yollarındaki enfeksiyon düşük ve erken doğum riskini arttırabilir. Bu nedenle hamilelik düşünenlerde gebelik öncesi mutlaka gerekli tedavilerin yapılması gereklidir.
KADINLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONU TEDAVİSİ
Bol sıvı alın, özellikle su için. Su içmek idrarınızın sulandırmasını sağlar ve daha sık idrara çıkmanızı sağlar, enfeksiyon başlamadan önce bakterilerin idrar yolunuzdan atılmasını sağlar. Genital bölge temizliğinde önden arkaya doğru silin. Bu sayede anal bölgedeki bakterilerin vajina ve üretraya yayılmasını önlemeye yardımcı olmuş olursunuz.
Cinsel ilişkiden hemen sonra mesanenizi boşaltın. Ayrıca bakterileri temizlemek için bol su için. Tahriş edici olabilecek kozmetik ürünlerden kaçının. Genital bölgede deodorant spreyler veya duşlar ve pudralar gibi diğer kadınsı ürünler kullanmak üretrayı tahriş edebilir.
Kadınlardaki idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde çıkan idrar kültürü sonuçlarına göre antibiyotikler kullanılır. Genellikle tek doz yada 1 haftalık tedaviler yeterli gelir. Tedaviden 1 hafta sonra tekrar yapılan bir idrar kültürü ile enfeksiyonun geçip geçmediği kontrol edilir.
ANTİBİYOTİĞE RAĞMEN GEÇMEYEN İDRAR YOLU ENFEKSİYONU DURUMUNDA NE YAPILIR?
Antibiyotiğe rağmen geçmeyen idrar yolu enfeksiyonu olanlarda antibiyotik tedavisinin uzatılması gerekebilir. Bu hastalarda şeker hastalığı gibi tedaviyi zorlaştıran hastalıkların varlığı araştırılmalıdır. Yine bu hastalarda bazen idrar yollarında anatomik bozukluklar olabilir. Bu açıdan da hastaların değerlendirilmesi gerekecektir.
Bu hastalarda ayrıca vajinal enfeksiyon varlığı yada partnerinde yaşa eşinde cinsel yolla bulaşan hastalıkların varlığı da araştırılmalıdır.
Doç. Dr. Aydın Köşüş
Kadın Hastalıkları ve Doğum / Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite
İnternet sitesi: https://www.jinekologankara.com/
Twitter: https://twitter.com/surgeonskopi
Facebook: https://www.facebook.com/jinekologankara/
Instagram: https://www.instagram.com/doc.dr.aydinkosus/?hl=tr
