Evlilikler en çok 30’lu yaşlarda bitiyor!

Evlilikler en çok 30’lu yaşlarda bitiyor!
30 ve onu takip eden yaşlar, her şeyin ’fazla gerçek’ olduğunun anlaşıldığı, kimlik bunalımının yaşandığı ilk dönüm noktası... Ve yeni bir yaşamı başlatmanın tam zamanı
EYVAH! Yaşlanıyorum
Elif Korap - 1

Felsefe hocam Melih Güler şöyle sormuştu: "İlerde ne olmak istiyorsun? Aklı başında, kariyer sahibi, düzenli hayatı olan bir kadın mı yoksa hâlâ balans ayarıyla cebelleşen biri mi?"
Ne olmak istediğini bilmekle ne olmak arasında bir bağlantı olup olmadığını düşünmeden, o zaman yanıtın peşine düşmüştüm. Oysa, uzman doktorlara göre her yaş, hedeflediklerimizin nasıl gerçekleşmediğini gösteriyor yalnızca. Psikologlara göre bunun için de endişelenmeye gerek yok, çünkü her yaşta daha önce belirlenmiş hedefler de değişime uğruyor. Yani insan 40’ında da, 50’sinde de hala ‘balans ayarıyla cebelleşiyor!’

Her dönem, yeni bir kapı
‘Yaşam Evreleri’ kavramının babası Erik Erikson, yaşamdaki her evrenin kritik öğrenme deneyimleri sunduğunu söylüyor. Her dönem insanlara yeni kapılar açıyor, yeni beklentiler getiriyor, farklı kararlar aldırıyor. Sabit zannedilen tüm olgular zamanla yerini terk ediyor...
Yazı dizisi boyunca 30, 40, 50 yaşlarında kadın ve erkeklerin en çok yaşadıkları sorunlara değineceğiz. Yaşanan sıkıntıları çok önemli iki uzman; Psikolog Doğan Cüceloğlu ile Psikiyatrist Prof. Dr. Özcan Köknel değerlendirdi. Mesleklerinde başarılarıyla tanınan, Jülide Kural, Kenan Işık ve Pınar Kür ise içinde bulundukları yaşa ilişkin düşüncelerini anlattı.

Kimlik bunalımı
"Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. Dante gibi ortasındayız ömrün" diyor Cahit Sıtkı Tarancı şaşkınlıkla. 30 yaş, insanların kendilerine ve yaşlarına ilişkin düşünme sürecine girdikleri önemli bir süreç... İçinde büyük bir çelişkiyi barındıran, bu haliyle de kişiyi kimlik bunalımına sürükleyen on yıllık bir dilim. Hâlâ eski enerjisine, neşesine sahip olmanın verdiği coşkuyu barındıran biri, ‘olgunlaşmamış’ damgasını yeme korkusunu yaşıyor bu dönemde. 30’lu yaşlarda başgösteren endişeler 40 ve 50 yaşlarında korkuya, depresyona doğru gelişip insan yaşamını olumsuz yönde etkileyebiliyor.

Boşanmalar artıyor çünkü...
Uzmanlara göre, 30 yaş sendromunun en önemli nedenleri, "her şeyin düşünüldüğü gibi olmadığını birden fark etmek, yaşlanma endişesi, hâlâ hayallerini gerçekleştirememiş olmanın neden olduğu panik..."
Gelişim psikolojisi üzerine çalışmaları ve kitaplarıyla tanınan Doğan Cüceloğlu, en yüksek boşanma oranlarının bu zorlu dönemde görüldüğünü söylüyor. Cüceloğlu, bunu şu şekilde açıklıyor: "30’lu yaşlardaki birinin hâlâ başka biriyle mutluluğu yakalama umudu var. Sorunların en yoğun yaşandığı dönemde evliliğini çabuk bitirebiliyor."
Gençliğin o heyecan verici, vaatlerle dolu coşkulu kimliği, 30’larda hayal kırıklıklarıyla sarsılıyor. Cüceloğlu’na bunun bir nedeni de, çevrenin kişiden beklentilerinin artması. Cüceloğlu, paranın da göre bu dönemde daha büyük önem taşımaya başladığını belirterek, şunları söylüyor: "Ekonomik sorunlar realite olarak kendini gösteriyor. 20’li yaşlarda paranın olmaması o kadar etkili olmazken, evli ve çocukluyken paranın yokluğu yıkıcı oluyor. Özellikle de erkekler için."

Hayalkırıklığı yaşanıyor
"Keşke dil öğrenseydim, okusaydım, o teklifi kabul etseydim, onunla evlenmeseydim, sözlerinin ilk kullanıldığı yaşlar 30’lardır" diyen Cüceloğlu, kadınların hayalkırıklıkları karşısında erkeklerden daha mücadeleci olduklarını belirtiyor.
Cüceloğlu bu konuda şöyle konuşuyor: "30’lu yaşlarda kadınlar, düşkırıklıklarını yok etmek için önemli bir kişisel gelişim başlatıyorlar. Bu yaşlarda erkekler eski noktalarında kalırken, kadınlar okuyor, seminerlere katılıyor, yeni beceriler edinmeye çalışıyor, yenilenme çabasına girişiyorlar. Bir şirkette seminer verdiğimde en önemli gözlemim şu oluyor: Kendini geliştirmekle en az ilgilenenler makam sahipleri. Buradaysam göre bende bir hikmet var yaklaşımındalar. Normal bir erkek kendini geliştirmeyi tanımıyor ve bunu kadınsı bir motivasyon olarak görüp aşağılıyor."

Topluma uymayan dışlanıyor
Cüceloğlu, kadın veya erkeğin, toplumun kendisinden beklediği davranışları gerçekleştirmediğinde yalnızlık da yaşadığına değiniyor ve "Kadın veya erkek yaşıtları evlendiği halde bekarsa, dışlanmaya başlıyor. Evli arkadaşları onu aralarına almıyorlar. Kendisinden küçüklerle duygusal olgunluk anlamında anlaşamıyor. Ortada kalıyor" diyor.

Baskılar had safhada!
Yale’li Psikolog Daniel Levinson 28-33 yaşları arasındaki sürece ‘30 Yaş Geçişi’ diyor. Doktora göre, bu dönemde 20’li yaşlarda yapılan seçimler yeniden değerlendiriliyor. Kişi yeni yaşını örgütlüyor, kararlar alıyor. Levinson, bu sürecin sancılı geçmesinin nedenini ise "İçerden tutku ve hedeflerimiz, dışarıdansa aile ve toplum tarafından en çok zorlandığımız dönem" olarak açıklıyor. Ve diyor ki: "Elverişli koşullarda bu dönem olağanüstü kazançlar getirebilir ama ödenen bedel genelde kazançlara ya denktir!"

‘Hayatın gerçeklerini anladım, yumuşadım’ Oyuncu Jülide Kural’ın yaşının başında artık bir 3 rakamı var. Önce o da buna kolay alışamamış ama sonra anlamış ki...
30 yaş stresine girdiğinizi hissettiniz mi?
Belirgin bir geçiş yaşamadım. Ancak çok daha az şey bildiğimi gördüm. Daha önce çok şey yapabilirim duygusu hakimdi. Hemen yapıp sonuç almak yerine, uzun soluklu koşuları tercih etmeye başladım. Daha önümde çok zaman ve keşfedilecek çok şey var.

Kimlik bunalımı yaşadınız mı?
Kimlik sorunu değil, fakat net olarak baskı yaşadım. Benden daha fazlasını yapmam istendi. Benim tavrım ülkeyi terk etmek oldu. Berlin’e gittim.

20’li yaşlarınıza göre hayatı algılayış tarzınızda fark görüyor musunuz?
Evet. O dönemde tüm dünyayı bir anda değiştirebileceğimi düşünüyordum. Ve bunun hemen olabileceğine inanıyordum. Benim için sadece doğrular ve yanlışlar vardı. 30’larımda insanlara daha hoşgörüyle bakmaya başladım. Prensipler değişmese de, onların yaşanma biçiminde farklılaştım. Yumuşadım.

Bazı şeylerin beklediğiniz gibi olmadığını düşünüyor musunuz?
20’li yaşlarda dünyaya ilişkin sorunlarım vardı. Onlardan vazgeçmedim ancak bunun bu kadar çabuk değişemeyeceğini gördüm. Mücadelenin zor olduğunu kavradım.

Ailenizin "yaşıtların evlendi, çocukları oldu" gibi bir yaklaşımı var mı?
Tabii. Torunlar istiyorlar.

40’tan korkuyor musunuz?
Hayır. Yüzümdeki her çizginin hayata dair bir anlamı olduğunu düşünüyorum. Yaşlı ve güzel bir kadın olabilirim.

Yaş 30! Bir grup sorun eder!
Erkekler için...
• Gelecek-iş kaygısı
• Mesleki başarı arayışı
• Evlilik sorunları, ilk kavgalar, boşanma
• Her şeyi yapamayacağı gerçeğiyle karşılaşma
• Maddi sorunlar
• Sosyal hayatta azalma

Kadınlar için...
• Aile ve işi arasında bölünme
• Doğum, çocuk sorumluluğu
• Kilo alma
• Kariyer kaygısı
• Sosyal davranışlar değişiyor
• Doğum sonrası hatlar genişliyor
• Boşanma

YARIN
• Pişmanlıkların yaşı 40!
• Kadın için daha zor, neden?
• Asıl özgürlük 40’lı yaşlarda başlıyor
• Erkek 40’ında aldatıyor, çünkü...
• 40 yaşında kadın ve erkeğin sorunları
• Kenan Işık’ın ilginç gözlemleri




YAŞAM