Sosyal ağ temsilcileri

Sosyal medya üzerine hukuki düzenlemeler hız kazandı. 02.10.2020 tarihinde BTK (Bilgi Teknolojileri Kurumu) “Sosyal Ağ Sağlayıcı Hakkında Usul ve Esaslar” konulu bir karar yayınladı.

Bu kararda en çok dikkat çeken hususlarda biri, sosyal ağ sağlayıcılarının “temsilci belirleme zorunluluğu” idi. Bu yazıda temsilci belirleme yükümlülüğüne değinmek istiyorum.

Bu konu benim için çok önemli. Neden dersek; sosyal sağ sağlayıcılarının çoğunun merkezi yurtdışında olduğu için hukuksal ve idari soruşturmalarda ve davalarda, kimlik tespiti, veri ve belge temini açısından çok zorlanıyoruz.

Hatta veri temin edilmediği için birçok mağduriyet giderilemiyor. Çünkü tüm deliller sosyal ağ platformu üzerinde olabiliyor. Bu verilere her zaman erişilemediği gibi erişildiği durumda dahi ekran görüntüsü karşı taraf kabul etmiyorsa geçerliliği şaibeli oluyor. Zira, teknolojik imkanlarda yapay bir sohbet vs. görseli veya fotoğraf üretmek mümkün.

Dahası işlemi gerçekleştiren kişilerin kimlikleri tespit edilemiyor – nitekim sanal ortamda birçok kişi takma ad kullanarak kimliklerini deşifre etmiyor.

Birçok kişi mağdur olduğu ile kalıyordu. Buna bir yerde dur denilmesi gerekiyordu ve bu aşamada medyada Sosyal Medya Düzenlemesi olarak tabir edilen yasal düzenleme yapıldı ve akabinde BTK’nın söz konusu kararı yayınlandı.

Artık sosyal ağ sağlayıcılarının veri temini konusunda elini taşın altına koyması gerekiyor.

Peki, sosyal ağ sağlayıcıları kimler?

Kişilerin internet ortamında metin, görüntü, ses, konum gibi verileri oluşturmalarına ve paylaşmalarına imkân sağlayan platformlara sosyal ağ sağlayıcıları diyoruz. Somutlaştıracak olursak; Facebook, Instagram, Whatsapp gibi mecralar sosyal ağ sağlayıcı örnekleri.

BTK’nın kararı uyarınca sosyal ağ sağlayıcılarını temsilci belirleme yönünden neler beklediğine de kısaca değinmek lazım.

Türkiye’den günlük erişimi bir milyon kişiden fazla olan internet yayıncılarına Türkiye’de temsilci bulundurma yükümlülüğü getirildi. Sosyal ağ sağlayıcı temsilci belirlemez ise ne olacak?

Temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, BTK tarafından bildirimde bulunulacak. Bildirimden itibaren 30 gün içinde temsilci belirlenmesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde sosyal ağ sağlayıcısına ilk etapta 10 milyon TL değerinde idari para cezası uygulanacak, bu idari para cezasına rağmen temsilci belirlenmez ise 30 milyon TL değerinde idari para cezası uygulanabilecek.

Peki, 2 kez verilen idari para cezasına rağmen sosyal ağ sağlayıcısı temsilci belirleme yükümlülüğünü yerine getirmiyor ise ne olacak?

Bu kez reklam yasağı uygulaması karşımıza çıkıyor. Bunun anlamı şu: ilgili kişilerin sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam vermesi yasaklanıyor, sosyal ağ sağlayıcısı ile yeni sözleşme kurulamaz ve para transferi yapılamıyor.

Reklam yasağına rağmen temsilci belirlemeyen sosyal ağ sağlayıcısına ise bant genişliğinin daraltılması yaptırımı söz konusu. Bu yaptırım kullanıcıların ilgili sosyal medya uygulamasına erişiminin kısıtlanması anlamına geliyor. Bu kapsamda, ilk aşamada %50 ve duruma göre ilerleyen aşamalarda %50 ile %90 arasında belirlenecek değerde bant daraltma idari yaptırımı uygulanması gündeme gelecek.

Görüldüğü üzere aşamalı bir yaptırım uygulaması öngörüldü. Bakalım uygulaması nasıl cereyan edecek…

Av. Oğuz Kara

(kara@oguzkara.av.tr)