1990 civarında Amerika Birleşik Devletleri’nde doğan insanların kalın bağırsak kanserine yakalanma riskinin, yine ABD’de ve 1950 civarında doğan insanlara göre dört kat fazla olduğu tahmin edilmektedir. Diğer gelişmiş ülkelerde de benzer oranlar görülmektedir. Bu ülkelerde, kalın bağırsak kanserinin erken yaşlarda görülmesinin, obeziteye neden olan beslenme alışkanlıklarıyla ilgili olduğu düşünülmektedir.
50–75 yaş aralığındaki ortalama risk grubu için kalın bağırsak taraması çok önemlidir. Mevcut test sonuçlarına göre test olan kişilerin %60’ında kolon kanseri görülmüştür (50–64 yaş aralığında %57,9 oranında; 50–75 yaş aralığında ise %62,4 oranında). 45–49 yaş aralığındaki kişilerin test yaptırmasıyla bu oranın düşebileceği düşünülmektedir.
Kişinin durumuna göre, testlere 75 yaşından sonra da devam edilebilir. Ailesinde kalın bağırsak kanseri görülen kişiler, birinci veya ikinci dereceden akrabaları ve kalın bağırsak kanseri veya kolorektal polip görülen kişilerin 40 yaşından itibaren test olması tavsiye edilmektedir.
Ayrıca, kalın bağırsak kanseri geçiren birinci derece akraba 60 yaş altındaysa veya herhangi bir yaştan iki veya daha fazla birinci derece akrabada kalın bağırsak kanseri veya ileri kolorektal polip varsa, kolonoskopi de önerilmektedir. Bu durumdaki kişilere beş yılda bir kalın bağırsak taraması yapılmalıdır.
Ortalama risk grubundaki bireyleri taramak için kolonoskopi veya dışkı immünokimyasal testi (FIT) önerilmektedir. Eğer kolonoskopi yapılacaksa, 10 yılda bir tekrarlanmalıdır. FIT ise her yıl tekrarlanmalıdır.
Kalın Bağırsak Kanseri Taraması için Kalite Göstergeleri
Kolonoskopi yapan tüm operatörlerin bireysel çekal entübasyon oranlarını, adenom tespit oranlarını ve geri çekilme sürelerini belirlemesi tavsiye edilmektedir. Ayrıca geri çekilme esnasında mukozayı incelemek için endoskopistlerin en az altı dakika ayırmaları ve tüm hastalar için en az %95 oranında çekal entübasyon oranına ulaşmaları tavsiye edilmektedir.
Pandemi Esnasında Yapılan Kalın Bağırsak Kanseri Taramaları
ABD’de kalın bağırsak kanseri taramasına yönelik halk sağlığı girişimlerinin ve çoklu tarama yöntemlerinin olmasına rağmen, tarama için uygun olan bireylerin neredeyse üçte biri taramaya tâbi tutulmamaktadır.
Üstelik, taramaya tâbi tutulmayan hastaların sayısı pandemi boyunca artmıştır. Bir rapora göre kolonoskopi işlemleri, Nisan ayı boyunca %90 oranında düşmüştür. Ancak hastanın tanıdığı ve güvendiği bir doktorun operasyonu yönetmesi halinde katılımın artabileceği belirtilmektedir.
