Girişimci Kadınlar, öncelikle kendi işinizi yapmak istediğiniz ve buna cesaret ettiğiniz için sizi tebrik ederim. Eminim ki bu kararı vermek kolay olmamıştır. Bunun için defalarca düşünmüş, birçok kişiye danışmış, bazen cesaretiniz kırılmış, etrafınızda bulunan negatif insanlardan ki bunlar bazen en yakınlarımız oluyor, “o iş tutmaz, boşa vakit harcama, gerek yok, ben kazanıyorum sen çalışmasan da olur” gibi sözler duymuş, yine vazgeçmemişsiniz. Kendinizi tebrik edin, bu çok büyük bir adım.
Girişimci kadınlar, ne iş yapmak istiyorsanız kesinlikle çok severek yapın, sizi korkutmak istemiyorum ama kadın girişimciliği savaşmayı gerektiriyor. Lütfen kendinizi iyi tanıyın. Eğer çabuk sıkılan, hemen vazgeçen biri iseniz girişimcilik size göre değil. Ya sürekli fikriniz değişip o işten o işe atlayan biri iseniz de girişimcilik size göre değil. Girişimcilik emek ister, mücadele ister, düşüp tekrar tekrar ayağa kakmak ister, kendine inanmak ve sabır ister, fedakarlık ister.
Eğer yaptığınız işi severseniz işinizi iş gibi görmezsiniz, pozitif enerjiniz müşterilerinize, çalışanlarınıza çevrenize yansır ve kar topu gibi her gün daha da büyürsünüz. Bir şeyleri başardığınızı gördükçe enerjiniz artıyor yorulmak nedir bilmiyorsunuz. “Bunları ben yaptım” demek, o kadar güzel bir duygu ki tüm bedensel yorgunlukları alıyor, enerjiniz, özgüveniniz artıyor, yenilenmiş olarak mücadeleye devam ediyorsunuz.
Başarılı veya başarısız olun asla pes etmeyin. Başınıza gelen her ne olursa olsun muhakkak ders çıkaralım. Sorumlu olduğumuz çalışanlarımız, müşterilerimiz, tedarikçilerimiz, ailemiz var; siz pes eder ümitsizliğe kapılırsanız, hiçbir yükümlülüğünüzü yerine getiremezsiniz. Siz güçlü olacaksınız ve asla vazgeçmeyeceksiniz.
Diyelim ki kendi işinizi yapmaya karar verdiniz, saydığım özellikler de sizde var, eğer bir yerde çalışıyorsanız hemen işinizden çıkmayın, biraz olgunlaştıralım, deneyelim ufak ufak, piyasa araştırması yapalım.
Nasıl bir iş seçmeliyim
Nasıl bir iş seçimi yapmalısınız bunun cevabı aslında sizde. Bence ne yaparsanız yapın, yaptığınız işte iyi olursanız ve işinizi iyi yaparsanız başarı gelecektir. İlk aşamada hazırda olan ürünleri alıp satabilirsiniz, ya da kendiniz el beceriniz ile üretirsiniz. Ben her zaman üreten kişi olmanız taraftarıyım. Üretmek her şeyin lokomotifi, tamam çok kolay değil ama sistemi kurarsak çok zor da değil.
Eğer ne yapacağınızı, hangi işe başlayacağınızı bilmiyorsanız sakin bir yerde oturun, derin birkaç nefes alın beyaz bir kâğıdın tam ortasına girişimcilik yazın, sonrasında aklınıza gelen her fikri yazın isteyen çizebilir de. Bu kâğıda “aklınıza gelen fikirleri, olmak istediğiniz yeri, hayattaki isteklerinizi, yaşam amacınızı, hayallerinizi, ne olursa” yazabilirsiniz. Bunu deneyin bu size girişimcilik yoluna çıkmanıza yardımcı olacaktır.
Başarıları Örnek Alın
Karar verdiniz ya da karar aşamasındasınız, lütfen girişimcilik üzerine, liderlik üzerine, satış pazarlama, isteklendirme, zaman yönetimi, sistem kurma, kişisel gelişim üzerine okuyabildiğiniz kadar kitap okuyun, inanılmaz bilgilerle donanacaksınız, okuduğunuz her kitapta kesinlikle size değer katacak bir şeyler bulacaksınız veya kendinizden bir şeyler bulacaksınız. Kitapların dışında videolar izleyeceğiz, bu işi daha önce yapmış olan insanların tecrübelerinden ders çıkarmaya çalışacağız. Şunu unutmayın başarılı insanlar da sizin geçtiğiniz her aşamadan geçtiler peki onlar neyi farklı yaptılar da başarılı oldular bunları öğreneceğiz. Biliyorsunuz 5 yılı dolmadan binlerce şirket kapanıyor. Onların yapamadıkları, başarı olanların farklı yaptığı şey neydi, bunu bulmaya çalışacağız. Kendinize muhakkak örnek alacağınız birkaç model olsun, onlar gibi yapmaya çalışın.
Kendinize İnanmak, Güvenmek En Büyük Sermayeniz
Kendimizi geliştirdik, bilgi ile donattık, araştırmamızı yaptık, ama paramız mı yok, size bir sır vereyim mi kendinize inanmak, paradan daha önemli. Başlamak için ilk başta çok paraya ihtiyacımız yok, özellikle pandemiden sonra her şey sanal ortamda olmaya başladı. İyi bir web sayfamız olacak, hatta en başta bu olmasa da olur sanal pazarlar var, ürününüzü iyi fotoğraflayıp bu Pazar yerlerine koyabilir, Instagram , Facebook, Twitter, Linked-in gibi mecralarda hesaplar açabilirsiniz. Benim ürünüm yok ben bilgimi, tecrübemi, hizmetimi satıyorum diyebilirsiniz o zaman yöntem yine aynı tamam sanal pazarda olamayabilirsiniz ama diğer mecralarda kendinizi anlatacaksınız, ulaşabildiğiniz kadar fazla insan ulaşacaksınız. Gördünüz mü kira yok, elektrik yok henüz bir elemana ihtiyacınız yok, stok yapmak zorunda değilsiniz. Nerdeyse hiç maliyetiniz yok, sadece siz ve emeğiniz var. İnanın olmaması için hiçbir neden yok, kesinlikle olacak. Siz yaparım diyenlerden olun! Maliyetlerin çok az olduğu bu dönemde işler iyi olursa birikim yapma zamanı en iyi birikim en başta yapılıyor.
İşin başındayız, yani bazı şeyleri tek başımıza yürütebilir konumdayız, ilk aşamada hemen bir mağaza, bir işyeri açmayın, hemen borca girmeyin; kendinize denemek ve gözlemek için zaman tanıyın. İşler istediğiniz gibi gitmezse kaybedecek bir şeyiniz olmazsa, çok daha cesur olabiliyorsunuz.
Başlangıçta belki az bir stokla yürütebilirsiniz, işler büyüdüğünde, zaten o zaman para da kazanmaya başlamış olacaksınız. Para kazandık, olgunlaştık, öğrendik ve sıra geldi büyümeye, bunu siz istemeseniz de iş isteyecek sizi zorlayacak, bir bakmışsınız büyümüşsünüz ve paraya ihtiyacınız var ne yapacaksınız?
İşiniz İçin Biriktirin
KOSGEB teşvikleri var, bunları araştırıp, öğreneceğiz. Şunu duyar gibiyim, “ama KOSGEB önce yap ben sonra para veririm” diyor. KOSGEB, size inanmak istiyor, görmek istiyor, yap ben ödeyeceğim diyor ve ödüyor, sizce bu destek değil mi? Yukarda belirttiğim gibi girişimciliğiniz için küçük küçük biriktirin. Size bir şey itiraf edeyim, kendi işimi kurma fikri aklımın bir köşesinde hep vardı, küçük birikimlerimi bir kenara koydum, işimi kurmaya karar verdiğimde bir kenarda azımsanamayacak bir sermaye birikmişti.
Paramız yeterli değil, KOSGEB’e başvurumuzu yaptık, ama öncesinde paraya ihtiyacımız var, bankaları araştıralım hepsiyle görüşelim hepsinin kuruluş amacı kredi vermektir, kredi almaya çalışalım. Birçok bankanın özellikle devlet bankalarının bazen özellikle kadın girişimcilere avantajlı kredileri çıkabiliyor. KOSGEB’DE bu konuda avantaj sahibiyiz. Kadına, kadın girişimcilere pozitif ayrımcılık yapıyor.
Küçük Hedefler Başarmanın Bebek Adımlarıdır
Evet, ilerlemeye başladık; neye ihtiyacımız var? Acil plana, aslında, plana en başta ihtiyacımız var ama, hala geç kalmış değiliz. Evet planımızı yaptık ne istediğimizi biliyoruz, hedeflerimizi netleştirdik, başlarda plan yapmak bize zor gelebilir, bana hala zor geliyor itiraf edeyim. Millet olarak plan yapmayı sevmiyoruz, ama gene bir itirafta bulunayım planladığım her işten başarılı çıktım. Kendimize günlük, haftalık 3 aylık, yıllık 5 yıllık hedefler koyalım. Ve sonrasında bu hedeflere nasıl ulaşabiliriz planlayalım. Olabildiğimiz kadar düzenli olacağız. Rotamız belli olacak nereye gitmek istediğimizi çok iyi bileceğiz ve bunu ekibimizle paylaşacağız. Her zaman her şey yolunda gitmeyebilir planlar da revize olabilir, şartlara koşullara göre revize edeceğiz. Başlangıçta küçük küçük hedefler koyacağız kendimize ilk baştan çok büyük hedef koyarsak bu bizi yorar, sonra onu yapamayacağınıza inanır ve vazgeçersiniz, küçük küçük hedefler hep o büyük hedefe ulaşmak için, adım adım bir bina inşa eder gibi.
Planlarınız, Karanlık Denizlerde Geminizin Rotasıdır.
Kendinizi bir gemi gibi düşünün, planlarınız hedeflerinizi rotanız gibi (yani nereye gideceğinizi biliyorsunuz) Ülkemizi de okyanus gibi düşünün, ekonomik krizleri, dertleri, fırtınaları bitmeyen bir okyanus, zor bir coğrafyamız var bizim. İşte bu zor okyanusta nereye gideceğinizi bilmezseniz çıkabilecek fırtınalar sonucu ya alabora olursunuz, ya hiç ilerleyemezseniz, ya da bambaşka bir yerlere çıkarsınız, ama rotanızı bilirseniz rüzgârı arkanıza alırsınız fırtınalar engeller sizi belki geciktirir ama sonuçta ulaşmak istediğiniz yere ulaşırsınız.
Evet her şeyden olumlu sonuçlar çıkartıyoruz ya zor bir coğrafyada olmak tarih boyunca bizleri mücadeleci, inatçı, savaşçı yaptı. Bu coğrafyada kadın olmak hep daha zor oldu, ama sabrı ve mücadele azmi birlikte geldi. Kadının sabrı ve azmi ile neler yapılmaz ki ?!
Evet, planımızı yaptık, gerektiğinde şartlara, koşullara göre revize edeceğiz, sıra geldi bütçe yapmaya. Bütçe yapmak çok çok önemli bunun için böyle çok muhasebeyi ilgilendiren şeyler anlamayın. Basit bir bütçeleme sistemi. Hani maaşınızı aldığınızda kira, elektrik, su, okul taksiti, market alışverişi vs. gibi, bunun büyüğünü şirketimiz için yapacağız. Küçükte olsa muhakkak pazarlama bütçemiz olsun, işimizi çok iyi yapıyor olabiliriz, harika tasarımlar ortaya çıkartabiliriz bunları insanlara ulaştıramaz, gösteremezsek gene istediğimiz noktaya gelemeyiz.
Hesabımızı yapıyoruz.
Nakit akış tablomuz olsun, hafta hafta bunu alışkanlık haline getirin, çok net önümüzdeki 1-2 ay ne para gelecek ne ödememiz var, hatta ne kadar daha satış yapmalıyız gibi sizi yönlendirecektir. Bazı aylar ödemeniz çoktur, geliriniz azdır, bunu önceden görürseniz o ay gelir getirebilecek şeyler üzerine yoğunlaşırsınız. Böylelikle sıkıntıya girme ihtimali olan aylarınızı önceden görüp tedbir alırsınız.
Daha çok iş insanı ile tanışıyoruz.
Son olarak aslında çok çok önemli olan şey networkünüzü artırın, nasıl mı yapacağız? İş insanların bir araya geldiği ve iş konuştuğu platformlar var. Kadın girişimcilerin bir araya geldiği oluşumlar var, buralara muhakkak üye olun. Ne kadar çok insan tanırsanız o kadar çok size değer katıyor, öğreniyorsunuz. Sizin ulaşmak isteyip ulaşamadığınız, mail atın deyip başlarından savan büyük firmalara bir referans bir telefonla çok rahat ulaşıp, randevular alabiliyorsunuz ve inanılmaz karşılanıyorsunuz, tecrübe ile sabit.
İnsanlar birbirinden öğrenebiliyor. Ben öyleyim, arkadaşımın işlerini hiç ertelemediğini fark ettim, birini araması gerekiyorsa hemen arıyor ve aklından çıkartıyor, ben eskiden ne yapardın “birazdan ararım” derdim, ondan bunu öğrendim en doğrusu ertelemeden o an aramak. Ertelenen her şeyin unutulma ihtimali vardır. Bir diğerinden disiplinli olmanın başta zor ama sonrasında işleri nasıl kolaylaştırdığını öğrendim. Bir diğerinden büyük, küçük müşteri diye ayırmadığını öğrendim (bilemeyiz ki belki, küçük müşteri bizi, büyük bir müşteri ile tanıştıracak).Her şeyden önemlisi de referans pazarlamasını öğrendim, insanlar size kendi networklerini açıyor, sizi etrafındaki insanlarla tanıştırıyor ve onlarla iş yapmanız için vesile oluyor. Sizin ulaşmak isteyip ulaşamadığınız bir kişi birinin çok yakını olabiliyor. Bu fırsatları kaçırmayın muhakkak iş odaklı gruplara dahil olun ve ilişkileriniz derinleştirin.
Anlatmak istediğim o kadar şey var ki, sizinle tüm bilgimi, tecrübemi paylaşıp, sizlere, ışık olmak, umut olmak istiyorum, o yüzden yazılarım biraz uzun olabilir.
Başarısız Olmakta Korkma
Sonuç olarak başarısız olmaktan, asla korkmayacağız. Ford’un kurucusu Henry Ford’un ilk iki şirketi battı. KFC’nin kurucusu Colonel Sanders’ın franchising modeli tam 1009 kez reddedildi. Jack Ma (Alibaba’nın kurucusu) hayatı başarısızlıklarla dolu ama şu an Çinin 2. Dünyanın 33. Zengin. Başarısızlık da bize çok şey öğretir, hani bir musibet, bin nasihatten iyidir. Biz ne dersek diyelim bazen de en iyi öğrenme o işi yaşayınca oluyor.
Unutmayın, sadece pes etmeyenler şahane işler başarıyor. Bununla ilgili binlerce örnek hikaye var.
Haydi bir fikriniz varsa ertelemeyin ,hemen işe koyulun, sizin korktuğunuz kadar zor değil!!!!
Zekiye Çoban
Zekiye@dekorteks.com
