Altın Ayı 22 ayar!

Milliyet Berlin Film Festivali'nde AFP'nin festival bünyesinde ağırlık kazanması Berlinale'yi film endüstrisinde rakipsiz sayılan Cannes Film Festivali ile yarışır hale getirecek, kuşkusuz. Bu da Berlinale'ye film seçkisinde avantaj kazandırıyor. Hatta geçen yıla kıyasla programda bu kendine güvenin olumlu izleri hissediliyor. Dünyadaki film festivallerinin sayısı gitgide artarken, sinemanın salonlarda izlenen bir sanat dalı olarak varlığı yoğun biçimde tartışılıyor. Gençler daha çok bilgisayar ekranı başına çakılıp DVD, DIVIX vb. izlerken "film"in geleceğinin nasıl olacağı ayrı bir merak konusu. Halihazırda sinema en dinamik sanat dallarından biri ve eğlence sektörünün lokomotifi olan endüstri. Berlin Film Festivali'nin, Avrupa Film Pazarı'nın (AFP) bu yıl kentin en güzel yapılarından Martin Gropius Bau'ya taşınarak etkinlik alanını genişletmesi de sinemanın hâlâ aktif bir yanardağ olduğunun göstergesi. Altın Ayı, diyelim şimdiye dek 14 ayar idiyse, bu yıl 22 ayara çıkmış gibi. Gençler hayli bereketli bir festival beklentisi yarattı bile. Ustaları beklerken Stephen Gaghan ikinci filmi "Syriana" ile Berlinale'yi birbirine kattı. Festivalin gediklilerinden Daniel Burman "Derecho de Familia" (Aile Hukuku) ile gönüllerimizi okşadı. İsveçli Lukas Moodysson'un tercihi "The Container" sayesinde gözlerimizi yuvalarından çıkartmaktı; başardı da! Michel Gondry "The Science of Sleep" (Uykunun İlmi) ile hevesimizi kırmadı.Altın Ayı için yarışan ilk film "En Soap" (Bir Sabun) ile Avusturya yapımı "Slumming" birer sürpriz yapıp ilgi çekmeyi becerdi.Yakında Türkiye'de de gösterime girecek olan "Syriana", Oscarlı Stephen Gaghan'ın yazıp yönettiği dört dörtlük bir politik film. ABD'nin çıkarlarını korumak uğruna üzerinde etkili olduğu Orta Doğu ülkelerini bile geri bıraktırdığını; demokratikleşmelerini önlediğini açık açık gösteriyor. Önden gençler geldi Film, ABD hukukunun ve haber almasının da sırf iş çevrelerinin diledikleri gibi at koşturabilmeleri için yozlaştırıldığını söylüyor. Paralel kurgulanmış beş koldan öykü anlatılan; hızlı ve hareketli kamera kullanılan, takibi zor bir film "Syriana". En önemlisi, kesinlikle Arap alemine ve İslam'a tepeden bakmıyor. Filmde idealist Arap prensi, Nasır'dan söz edilirken "Faysal ya da Atatürk gibi bir vizyoner. Halkı onu seviyor" cümlesi kuruluyor.Daniel Burman "El Abrazo Partido / Kayıp Kucak" adlı filmle Altın Ayı'yı "Duvara Karşı"ya kaptırmış, Gümüş Ayı ile yetinmişti 2004'te. Ama "Kayıp Kucak"ın yakışıklı oyuncusu Daniel Hendler de En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü Birol Ünel'e bırakmamıştı. Arjantin sinemasının genç, başarılı ve yakışıklı "Daniel"leri yine ince bir filmde beraber: "Derecho de Familia" (Aile Hukuku). "Kayıp Kucak"ta olduğu gibi, Buenos Aires'in Musevi toplumuna özgü bir baba - oğul öyküsü anlatan film için Türkiye'deki dağıtımcılara buradan sizin adınıza sesleniyorum. "Kayıp Kucak" ile "Babam ve Oğlum" arası bir film olan "Derecho de Familia"yı kaçırmasınlar. İzleyicimiz ve eleştirmenlerimiz bu duyarlılığı seviyor.İsveçli Lukas Moodysson ile Fransız Michel Gondry'nin bizden yana pek şansı yok. İki sezon önce "Daima Lilya"sı vizyona giren Moodysson'ın "A Hole in My Heart / Yüreğimde Bir Delik"i Türkiye'de sansür edildi. Gondry'nin "Eternal Sunshine of the Spotless Mind"ı ise satın alınmış olmasına rağmen vizyona çıkarılamadı. Oysa iki yönetmen de filmleri Berlinale'ye seçilen önemli yaratıcılardı. 'Atatürk gibi vizyoner' Moodysson bu kez büyük bir düş kırıklığı yarattı. "Container"ın ilk on dakikasından itibaren herkes filmi terk etmeye başladı. İri bir erkek bedenindeki kadının duygularını ifade etmeye çalışan ama deneysel sinemanın klişelerini kullanan "Container" sınıfı geçemedi. Gondry ise rüyalarla gerçeği ayırt edemeyen bir yeniyetmenin komşu kadına aşkını konu alan "The Science of Sleep"te canlı aksiyonun keyifli bir bileşimini yaratmış. Container düş kırıklığı George Clooney'yi görmek için Berlinale'nin gerçekleştirildiği Potsdam Meydanı'nda toplanan hayranlarının ateşinden olsa gerek, Berlin'in karları eriyiverdi. Basının "Syriana"nın politik ciddiyetinden çok Clooney'in şöhretine odaklandığı toplantıda oyuncu "saçma" soruları mizahla göğüsledi. Gitgide politize olmasına dair yorumu ise şöyle oldu: "ABD'de insanlar 11 Eylül'den bu yana politikaya merak sardı. Fırsatı değerlendirmeliyiz. Bu yüzden iki harika film yapabildim. Aileden politikaya yatkınım ama politikayla bir yurttaş gibi ilgileniyorum." Clooney, "Syriana"nın kendi adaylığı dahil hiçbir dalda Oscar kazanacağını sanmadığını sözlerine ekledi. Clooney: Oscar kazanamayız! Son durak Türkiye İngiliz yönetmen Ben Hopkins'i Türkiye'de de gösterilen "Simon Magus" (1999) ve "Thomas Katz'ın Dokuz Hayatı" (2002) adlı filmlerinden tanıyoruz. Kısa film ve belgesel de çeken Hopkins, Pamir Kırgızların bu yüzyıldaki zorunlu göçlerini anlattığı "37 Uses for a Dead Sheep" (Ölmüş Bir Koyunu Değerlendirmenin 37 Yolu) adlı belgeseli ülkemizde Pi Film'in ortaklığıyla gerçekleştirdi. Belgeselin dünya prömiyeri Berlin Film Festivali Forum bölümü kapsamında yapılacak. 2002'de Afganistan'da başka bir belgesel çekimi yapılıyordu. Orada bu öyküyü anlattılar. Çok ilginç geldi. Bunun üzerine araştırma yapmaya başladım ve Van'a gittim. Pamir Kırgızlar üzerine bir belgesel çekme fikri nasıl doğdu? 8 kez gittim Van'a. Büyük bir konukseverlikle ağırlandım. Askeri otoritelerden izin, hükümetten onay almak gerekmez İngiltere'de. Önce bu durumu yadırgadık ama herkes çok iyi davrandı. Van'da nasıl karşılandınız? Çekimlerde neler yaşadınız? Senaryo hazır, bir iki değişiklik kaldı. Berlin'de son toplantılarımızı yapacağız. Başrol için Tayanç Ayaydın ve Genco Erkal ile prensipte anlaştık. Doksanların başında Doğu Anadolu'da sınıra yakın bir yerde geçiyor. Ticaret ve kapitalizm üzerine, mizah içeren bir film. Traji-komedi diyebiliriz. Yeni projeniz "Pazar"ı da Türkiye'de çekeceksiniz. Hazırlıklar hangi aşamada?