Bun Nedir? Bun Kaç Olmalı? Yüksekliği Ve Düşüklüğü Nedenleri

BUN, koldan şırınga kullanılarak alınan kan örneği üzerinden, laboratuvar araştırmaları sonucunda elde edilmektedir. Teste girecek olan kişinin, kan vermeden 1 gün önce yüksek protein içeren tüm gıdalardan uzak durması gerekmektedir.

BUN Nedir?

BUN testi, ağırlıklı olarak böbrek fonksiyonlarının kontrol edilmesine imkân veren bir tetkiktir. Bu test sonucuna göre; böbreğin normal çalışıp çalışmadığı, mevcut böbrek hastalıklarının ilerleme durumu veya böbrek tedavisinin başarı durumu incelenebilmektedir.

Böbrek fonksiyonlarının yanı sıra su kaybının riskli seviyelere ulaştığı da BUN testi ile takip edilebilmektedir. Vücuttaki su kaybı arttıkça kanda yer alan BUN miktarı, kreatinin değerinin oldukça üstüne çıkmaktadır. Aynı sebepten dolayı, böbrek hastalarının sonuçlarında da BUN değeri kreatininden fazla çıkmaktadır.

BUN Kaç Olmalı?

BUN miktarının referans aralığı, testin yapıldığı laboratuvara göre ufak farklılıklar içerebilmektedir. Ancak genelde 100 mililitre kan için üre azotunun 6 miligram ile 20 miligram arasında olması beklenmektedir. Bu değer 1 litrelik kan için 2.1 ile 7.1 milimol olarak tarif edilmektedir. Kandaki BUN değerleri kreatinin test sonuçlarına göre de yorumlanabilmektedir. Bu kapsamda BUN değerinin kreatinin değerine oranı 10/1 ile 20/1 arasında olduğunda sonuçlar normal kabul edilmektedir.

BUN Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedenleri

Kan tahlillerine göre elde edilen BUN seviyesinin referans aralığının üstünde ya da altında olası farklı uzaman yorumlarını beraberinde getirmektedir. Bu kapsamda BUN yüksekliği; çeşitli ilaçlar, yüksek protein içeren diyetler, kalp yetmezliği ve ciddi yanıklar sonucunda ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeple test aşamasında kullanılan ilaç ve yapılan diyetler hakkında mutlaka hekimin bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Test sonuçlarında BUN ve kreatinin oranının yüksek çıkması da BUN yüksekliği olarak isimlendirilmektedir. Bu durum hasta çok su kaybettiğinde ortaya çıkmakta ve akut böbrek yetmezliğini de beraberinde getirmektedir. BUN ve kreatinin oranında rastlanılan düşüklük ise bazı hastalıklarla bağdaştırılmaktadır. Kanser ve akciğer hastalıkları bu oranın düşük çıkmasına neden olan başlıca faktörlerdir.

BUN düşüklüğünün sebepleri ise; düşük protein içeren diyetler, aşırı su tüketimi ve cinsiyet ile doğrudan etkileşim halindedir. Buna bakılarak erkeklerdeki BUN seviyesinin genellikle kadın ve çocuklarınkine kıyasla daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu yüksekliğin sebebi erkek vücudunun proteini daha etkili bir şekilde yıkıma uğratabilmesidir.