Güzel saçlar ve sağlıklı saç derisinin sırları

Güzel, sağlıklı uzayan, parlak ve gür saçlara sahip olmak sağlıklı bir saç derisiyle doğru orantılı. Sağlıklı bir saç derisine, dolayısıyla güzel saçlara sahip olmak istiyorsak saçlarımızı yıkarken, öncesinde ve sonrasında uyguladığımız işlemler konusunda oldukça hassas davranmamız gerekiyor. Peki saçlarımızı ve saç derimizi hava şartlarından nasıl koruruz? Saçlarımızı ne sıklıkla yıkamalı, her yıkamada kaç kez şampuanlamalıyız? Banyo öncesi ve sonrası hangi bakım rutinleri uygulanmalı? Hepsini ve çok daha fazlasını Avrupa Saç Araştırmaları Birliğinin Türkiye’deki tek üyesi ve Head&Shoulders Saç Uzmanı Evrim Bayraktar ile konuştuk.

Sağlıklı bir saç ve saç derisi nasıl olur? Saçlarımızın ve saç derimizin sağlıksız olduğunu nasıl anlarız?

Sağlıklı bir saç derisi, güzel saçların sırrıdır. Sağlıklı saç derisine sahip olmak için doğru saç bakım alışkanlıkları gerekir. Saçlı deri, bir organdır ve milyarlarca hücrenin her gün defalarca üretimi ile yenilenir ve saç üretimi için zemin oluşturur. Bu nedenle sağlıklı saçlar için temel bakım, saç derisinden başlamalıdır. Saç derisinin kendisine ait bir mikro florası (faydalı ve zararlı mikro organizmalar topluluğu) vardır. Cildimizde yaşayan bu bakteriler topluluğu cilt sağlığını korumak ve hastalık yapıcı mikropların ciltten girişini engellemek amaçlı herkesin cildinde bulunur. Ancak bazen saç derisi sağlığını ve genel sağlık değerlerimizi olumsuz etkileyecek şekilde stres artışı, bağışıklığın zayıflaması, çeşitli hastalıklar, beslenme ve uyku yetersizliği, vitamin ve mineral yetersizliği, gıda duyarlılığı, hormonsal salgıların arttığı ve azaldığı (ergenlik, menstrüel dönem ve menopoz vb) dönemlerde, ilerleyen yaş gibi faktörlerle saçlı derinin mikro florası bozulabilir. Bu durum sonucunda cilt direnci azalır; cilt hassasiyeti artabilir, ciltte kaşıntı ve kepek sorunları görülebilir. Kepek son derece sağlıklı olan kişilerde de ailesel bir yatkınlık olarak belirli bir yaşta başlayabilir. Bazen de yetersiz yıkama sıklığı, yanlış bakım alışkanlıkları ve kozmetik uygulamalar sonucu cilt sorunlarını artabilir.

Ciltte kaşıntı, hassasiyet, yağlanma artışı, acı hissi ve kepek varlığı saç ve saç derisinin sağlığının olumsuz etkilendiğinin işaretleridir. Bu durumlarda saç ve saç derisine ve soruna uygun kepeğe karşı etkili bir şampuan seçimi yapılmalıdır. Ancak doğru şampuan ve yıkama sıklığı belirlendiğinde saç derisi sağlığı korunabilir. Kepeğe karşı etkili bir şampuan yalnızca kepekle değil, kaşıntı, kuruluk, yağlanma ve hassasiyet gibi kepek oluşumuna sebep olan cilt sorunları ile de savaşır. Kepekten arınmış, kaşıntı ve hassasiyet sorunlarının olmadığı bir cilt, sağlıklı saç derisinin göstergesidir.

Sağlıklı bir saç derisinin ilk ve değişmez kuralı saçı ve saç derisini temiz tutmak; yani saçımızı yıkamaktır. Her gün yüzümüzü yıkadığımız ve dişlerimizi fırçaladığımız gibi saçlarımızı yıkamak da yaşam alışkanlığımız olmalıdır. Cildimizde biriken yağ ve kire ek olarak saçta kullanılan kozmetik ürünlerden ve boya gibi kimyasal işlemlerden de atık birikimleri olabilir. Bu kalıntılar ancak temizleme özelliği yüksek ürünlerle arındırılabilir. Saç derisini derinlemesine temizlemek için geliştirilen şampuan öncesi temizleyici ürünlerin kepeğe karşı etkili bir şampuan ile beraber kullanımı cildin derinlemesine temizlenmesini sağlamaktadır. Devamında kullanılan saç kremi saçları derinlemesine nemlendirmektedir. Ciltte hassasiyet, kaşıntı eğilimi devam ettiği sürece kepeğe karşı etkili şampuan kullanımı devam etmelidir.

Kış aylarında kadınlar yaygın olarak saçlarındaki kuruluk ve matlıktan şikayet ediyorlar. Soğuk havaların olumsuz etkilerinden saçlarımızı nasıl koruruz?

Kış aylarında havaların soğuması, ısıtılmış iç mekanlarda vakit geçirmek ve kışın saçı daha fazla fön ve yüksek ısı ile kurutmak saç ve saç derisinin kurumasına ve saçın elektriklenmesine sebep olur. Kuruyan saç derisi ile beraber kaşıntı ve kepeklenme sorunları artar. Soğuk havanın etkisiyle kuruyan ciltte özellikle seboreik dermatit olarak tanımlanan egzama tipi cilt sorunları da artış gösterir; kepek tabakaları kabuklanma şeklinde görülür. Sert hava koşullarına maruz kalan saçlar kurumaya, kepeğe ve yıpranmaya açık olur ve ekstra neme ihtiyaç duyar.

Saçlarımızı kış aylarında korumak için derinlemesine nemlendirme özelliği olan, kepeğe karşı etkili bir şampuan ve saç kremi kullanmak en etkili çözümdür. Derinlemesine nemlenen saç derisi kış ayları boyunca saçın korunmasını ve cilt sorunlarının önüne geçilmesini sağlar. Doğru şampuan ve saç kremi seçiminin ardından saçlarımızı fön ile kuruturken yüksek ısı kullanmaktan kaçınılmalıdır.

Herkesin kendine özgü bir saç yıkama rutini var ancak saç ve saç derisi sağlığını korumak için saçlar ne sıklıkla yıkanmalı?

Saçın yıkama sıklığı kişiye, saç ve saç derisi özelliklerine göre belirlenmelidir. Saçı kolay ve sık yağlanan ve kepek sorunu olan kişilerin saçını sık yıkaması önerilir. Özellikle erkekler, hormon salgılarının yüksek olduğu ergenlik çağındaki gençler, fiziksel aktivitesi yüksek ve bulunduğu ortam gereği saçı is, yemek kokusu, toz gibi atıklarla kirlenen kişiler saçlarını isterlerse günlük yıkayabilir. Terlemenin sık olduğu yaz aylarında da saç günlük yıkanabilir. Burada dikkat edilmesi gereken doğru şampuan seçimi ve yıkama rutini ile saç derisinin yağ oranının ve nemli yapısının korunmasıdır. Dönemsel olarak bazı sağlık sorunları, beslenme ve bakım alışkanlıkları, kişinin bağışıklık gücü gibi faktörler de saç derisinin sağlık yapısını değiştirebilir.

Saç kalitesini artırmak için ilk yapılması gereken saç derisinin yıkama sıklığını düzenlemek ve cildin yağ ve nem dengesini sağlayacak özellikte kepeğe karşı etkili bir şampuan kullanmaktır. Sabun kullanımından ve ciltte kurutucu özelliği yüksek temizleyici ürünlerden özellikle sakınmak gerekir. Sık yağlanan bir saç derisi varsa kişi saçını her gün yıkayabilir, daha kuru cilt yapısı olan kişilerse saçını haftada en az 2 kez yıkamalıdır.

Saçlar kaç kez şampuanlanırsa temizlenmiş olur? Tek şampuanlama yeterli mi, daha mı fazlası gerekiyor?

Her saç ve saç derisinin kendine özel bir yapısı vardır ve saç yıkama rutini değişkenlik gösterebilir. Şampuanlama sayısı saçın kirlilik durumuna göre değişiklik gösterebilir ancak saçı bir kez şampuanlamak genelde yeterlidir. Saç derisinin gereğinden fazla şampuanlamak da saç derisi problemlerine yol açabilir. Derinlemesine temizleme özelliğine sahip kepeğe karşı etkili bir şampuan kullanmak, şampuanlama işleminin performansını arttıracağı gibi işlemi birden fazla tekrarlama isteğinin de önüne geçecektir. Aynı şekilde şampuan öncesi temizleyici ürünü kullanmak da derinlemesine temizliği arttıracaktır.

Peki banyo öncesi, sonrası ve saç yıkama sırasında hangi rutinler uygulanmalı? Banyo öncesi ve sonrası bakım kremleri gerekli mi?

Güzel saçların temeli ve temiz ve sağlıklı bir saç derisidir. Bunun için kişi kendi saç ve saç derisine uygun bir şampuan seçimi yapmalıdır. Su sıcaklığını saç deriniz için en uygun seviyeye getirmelisiniz. Saçınızı tamamen ıslattıktan sonra şampuanınızdan yeteri kadar alıp şampuanı tüm saça eşit şekilde dağıtarak, tırnaklarınızı kullanmadan ve parmaklarınızla saç derinize nazikçe masaj yaparak saçınızı yıkamalısınız. Yıkama sonrası saç uçlarına saç kremi kullanmak saçın nemini korumasına ve kolay şekil almasını sağlar. Saçın havlu ile nemini aldıktan sonra taramak gerekir. Saçı kuruturken de ısıya karşı koruyucu ürünlerden faydalanılabilir.

Saç temizliği ve bakım ürünlerini seçerken nelere dikkat etmeliyiz, hangi özelliklere odaklanmalıyız?

Her şeyden önce saç ve saç derisine kullanılacak ürünlerin klinik olarak kanıtlanmış olması önemlidir. Saç bakım ürünlerinin içerikleri, ürünün güvenilirliği, cilt ile uyumluluğu, cilde zarar vermemesi, ciltte istenmeyen bir reaksiyona sebep olmaması açısından mutlaka denetlenmelidir. Klinik onaylar ürünün vaat ettiği etkinliği kanıtlanması ve tüketici nezdinde güvenilirliğini desteklemek için de önemli bir konudur. Klinik olarak kanıtlanan bir ürün bulunmasının ardından bir diğer önemli şey ise saç ve saç derisinin özelliklerine uygun bir ürün seçilmesidir. Kuru saç derisi için derinlemesine nemlendirme özelliği, yağlı saç derisi için derinlemesine temizleyici olma özelliği tercih edilmelidir. Saç derimizin vücudumuzun bir parçası olduğunu hatırlayıp saç derisi sağlığını temel alan, klinik olarak kanıtlanan ürünler tercih edilmelidir.

Farklı mevsimler ve hava koşulları farklı şampuan ve bakım ürünleri gerektirir mi? Bu ürünleri dönemsel olarak değiştirmek faydalı mıdır?

Mevsim geçişlerinin saç ve saç derisi üzerinde farklı ve olumsuz etkileri olabiliyor. Bunların başında özellikle sonbahar aylarında artan saç dökülmesinden bahsedebiliriz. İklim değişimlerinin insanların duygusal ve hormonsal durumlarında etkili olduğu kadar saç ve saç derisinde de farklı etkileri olabiliyor. Özellikle kış aylarında ciltte kepek, kaşıntı, hassasiyet sorunları artarken yaz aylarında terlemenin artışı ile beraber yağlanma artışı dikkat çekiyor. Kış aylarında saçlar daha kuru ve kolay elektriklenen bir yapıya bürünürken, yazın sıcaklık artışı ile beraber yine saçta yıpranma oranı ve nem ihtiyacı artıyor. Mevsimlere göre saç ve saç derisinin ihtiyacına yönelik olarak şampuan ve bakım ürünleri farklılaşabilir. Özellikle saç ve saç derisi sorunlarında, saçın değişen ihtiyaçlarında klinik olarak etkileri kanıtlanan bir markanın ürünleri kullanılırsa saç ve saç derisi için daha hızlı etkili sonuçlar alınır.

Sevgiler

Duygu Bay

İletişim: duygu.bay@milliyet.com.tr

Twitter: iamduygubay

Instagram: iamduygubay

Linkedin: Duygu Bay