Kendiliğinden iyileşmezse 1 yaşına kadar ameliyat yapılmalı
21.01.2021 - 10:53 | Son Güncellenme:
Fıtık bebeklerde de görülebilen ve tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Çocuk Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Tural Abdullayev, bebeklerde görülen fıtık hakkında bilgi verdi.
Kasık fıtığı ve su fıtığının zamanında doğan bebeklerde yüzde 1-3 oranında, prematüre (erken doğan bebeklerde) bebeklerde ise 3 kat daha fazla görülüyor. Sağ testisin daha geç inmesi nedeniyle, kasık fıtığı sağ tarafta daha sık görülür. Hastalıkta yüzde 10 oranında ailesel geçiş söz konusudur.
Teşhis için kasık kanalının durumunu anlamak önemli
Kasık fıtığı ve su fıtığını anlamak için öncelikle kasık kanalı hakkında bilgi edinmemiz gerekir. Kasık kanalı karın boşluğu ile kasık bölgesini birleştiren ve normal şartlarda her 2 ucu kapalı olması gereken bir kanaldır. Erkeklerde bu kanal içerisinden testisleri besleyen damarlar ve sperm kanalı, kadınlarda ise rahimi belli bir konumda sabit tutmaya sağlayan uterusun round ligamenti geçer.
Bebekler henüz anne karnındayken kasık kanalının her 2 ucu da bu yapıların geçmesine izin vermesi için açıktır. Bu yapılar kasık kanalından geçtikten sonra her 2 uç kapanmakta ve karın boşluğu ile olan ilişki kesilmektedir.
Eğer bu yapılar kasık kanalından geçtikten sonra kanalın uçları kapanmaz ve buraya karın içinden bir organ (sıklıkla bağırsaklar) girerse kasık fıtığı, bağırsaklar arasında bulunan periton sıvısı (bağırsak arasında normalde var olan sıvı) geçerse de su fıtığı oluşmaktadır.
Bebeklerde iki tür su fıtığı görülebilir
Eğer periton sıvısı kasık kanalına geçtikten sonra karın boşluğu ile ilişki yaratan uç sonradan kapanırsa veya iç halkanın kapanmasının ardından testisin iç katmanlarından salgılanan sıvı burada birikerek su fıtığı oluşturursa buna ‘karın boşluğu ile ilişkili olmayan form’ adını veriyoruz. Bu tip su fıtıkları çocukların çoğunda ameliyata gerek kalmadan 2 yaşına kadar kendiliğinden iyileşmektedirler.
Kendiliğinden iyileşmezse 1 yaşına kadar ameliyat yapılmalı
Hastada karın boşluğu ile ilişki yaratan uç kapanmayıp da sürekli devam ederse buna da karın boşluğu ile ilişkili form denilmektedir. Bu tip hidrosellerde skrotum bir kum saati gibi günler içinde dolup boşalır.
Çocuğun hareketleri, kaka yapması, ağlaması ile birlikte sıvılar torbaya doğru akıp torbadaki şişkinliği artırmakta; uzanmakla ve uykuyla birlikte ise sıvılar karın boşluğuna doğru akıp torbadaki şişkinliği azaltmaktadır. Torbadaki şişkinliğin artıp azalması ameliyat kararı vermede en değerli bulgudur. Bu tip hidrosel kendiliğinden iyileşmediğinden sıklıkla 1 yaşına doğru ameliyat edilmelidir. Ameliyat sırasında içi su ile dolu fıtık kesesi çıkarılmalı, karın boşluğu ile olan bağlantı kapatılmalıdır.
Kasık fıtığında zamanında ameliyat olmazsa organ hasarı olabilir
Halk arasında ‘bağırsak fıtığı’ olarak da bilinen kasık fıtığında ise kasık kanalı iç deliğinin karın içi organların kanala girmesine izin verecek kadar geniştir. Kanala giren organlar kanal içinde sıkışarak kangren gelişebileceğinden veya sıkışma sonucu testisler (yumurtalar) veya yumurtalıklar hasar görebileceğinden en erken zamanda (teşhis konulur konulmaz) ameliyat edilmelidir. Aksi takdirde bir organ hasarı kaçınılmazdır. Kasık fıtığında oluşan şişlik sadece kasık bölgesinde sınırlı kalabilir veya torbalara kadar uzana bilir. Bu ise fıtık kesesinin büyüklüğü ile ilişkili bir durumdur.
Vaktinde doğan bebeklerin hastanede kalması gerekli değil
Gerek kasık fıtığında, gerekse de su fıtığında tedavilerin kasık bölgesinden yapılan küçük bir cerrahi kesi ile veya laparoskopik yöntem ile yapılabilir. Günü birlik ve başarı oranı oldukça yüksek ameliyatlardır. Sadece erken doğan bebeklerin 1 gece hastanede kalması ve yakın takip edilmesi gerekmektedir. Zamanında doğan bebeklerin ve çocukların hastanede kalmasına gerek yoktur.
