Zararlı olabilir
Uzmanlara göre bu sorunun cevabı, bedeni ilgilendiren birçok soru gibi karmaşık. Diyetetik Akademisi sözcüsü Melissa Prest'e göre hiçbir kaliteli araştırma, detoksların uzun vadeli faydalarını öne sürmüyor. Bazıları özellikle tıbbi gözetim olmadan, aslında zararlı olabilir.
Detoks nedir
Peki detoks nedir? Spesifik bir tanımı yok, ancak Perst bunun tipik olarak vücudun detoksifikasyonu amacıyla diyetinizi kısa bir süre için kısıtlamayı içerdiğini söylüyor.
Detoks yapmak, bir ay boyunca süt ürünlerini veya glüteni kesmek, bir hafta boyunca sıvı diyeti veya meyve suyu tüketmek veya sadece oruç tutmak anlamına gelebilir.
İyi hissetmek şaşırtıcı değil
Bazı insanlar bu yöntemleri deneyerek, detokslarla kendilerini daha iyi hissettiklerine yemin ediyorlar. Daha fazla enerji, daha net düşünme, daha az şişkinlik bunların yalnızca bazılarını içeriyor.
Perst bunun şaşırtıcı olmadığını "Eğer biri çok fazla lif içermeyen, çok az meyve ve sebze tüketiyorsa ve şimdi bu yiyecekleri daha küçük miktarlarda bile olsa besin açısından yoğun gıdalarla değiştiriyorsa, elbette kendilerini daha iyi hissedecekler. Sonuçta, diyetinizdeki bazı değişikliklerin kısa vadede faydaları olabilir, ancak bunların bile büyük zararları vardır" diyerek ifade ediyor.
Detoks yapmaya gerek yok
Dünyanın en büyük beslenme ve diyetetik uygulayıcıları organizasyonu olan Beslenme ve Diyetetik Akademisi, detoks yapılmasını önermiyor.
Perst bunun nedeninin vücudun zaten başta karaciğer, böbrekler ve sindirim sistemi olmak üzere toksinlerden kurtulmak için oldukça etkili bir sürece sahip olmasından kaynaklandığını söylüyor. Örneğin vücut, kişinin ne kadar içki tükettiğine (ve bunların ne kadar güçlü olduğuna) bağlı olarak alkolü bir gün gibi kısa bir sürede metabolize edebiliyor.
Frontiers dergisindeki 2022 tarihli bir araştırmaya göre, çoğu detoks genellikle besin gruplarını hariç tutan, yeterli beslenme sağlamayan ve sürdürülmesi zor olan kısa vadeli değişiklikleri teşvik eden moda diyetler kategorisine giriyor. Detoks ürünleri sunan birçok şirket, ürünlerini araştırma destekli olarak etiketliyor. Ancak bu bulgular bir anlatıya uyacak şekilde değiştirilebilir.
Faydası hiç yok mu?
Peki detoksun hiç faydası yok mu? Uzmanlar bu soruya şöyle cevap veriyor: "Detoks insanlar için zihinsel bir sıfırlamadır ve belki de gerçek bir fiziksel sıfırlamadan daha fazlasıdır. İnsanların yeniden başlama duygusunu hissetmelerine ve kötü alışkanlıklardan arınmalarına yardımcı oluyor."
