“Uzun süren bir tartışma, her iki tarafın da haksız olduğunun belirtisidir’’ diye dile getirir Voltaire. Bazen uzun süreli bazen kısa süreli yaşanan tartışma ve çatışmalar, hayatımızda konuşulması gereken konular ve çözülmesi gereken problemler olduğunu gösteren en güçlü sinyallerdir. Burada önemli olan tartışmaları ne sıklıkla yaşadığımız ve nasıl sonuçlandırdığımızdır.
Goethe’nin dediği gibi “Bir tartışma sırasında, kızdığımız anda gerçek için uğraşmayı bırakır, kendimiz için uğraşmaya başlarız.” Tartışma sırasında sahip olduğumuz biz duygusunu kaybederek, sorunu çözmek yerine haklı çıkmaya çalışırsak ve kızgınlığımızla karşımızdaki kişinin kişiliğine saldırırsak ilişkimize telafi edilmesi zor yaralar açarız. Sinirli anlarda çiftlerin sıklıkla yaptığı eleştiri, suçlama, aşağılama, savunma, duvar örme ve görmezden gelme davranışları yerine farklı davranışlar koyarak ilişkimize zarar vermeden de sorunları çözebiliriz. Bunlardan en sık yapılan eleştiri ve aşağılama davranışlarını birlikte değerlendirelim.
Eleştirmek Yerine İhtiyacını Dile Getir
Eşinizin veya erkek arkadaşınızın herhangi bir konu ile ilgili tutumunun değişmemesi, isteklerinize, ihtiyaçlarınıza cevap vermemesi veya istediğiniz bir şeyi almayı unutması durumunda kendinizi, “sen zaten hep bunu yapıyorsun, sen zaten hiç böyle davranmıyorsun, sen daima her şeyi unutuyorsun” derken buluyor musunuz? Değişmesini istediğiniz davranışı ve durumu sanki hayatımızdaki kişinin kişilik özelliğiymiş gibi göstererek onu yargılarız. Sizin tarafınızdan yargılanan kişi ise kendini yetersiz, beceriksiz ve saldırıya uğramış hissedecektir. Bu şekilde olumsuz duygular hisseden biri sizin için, ilişkisi için çaba gösterir mi? Emek harcar mı? O ilişki içinde kalır mı?
İşte böyle anlarda sizi üzen, kötü hissettiren, değişmesini istediğiniz konular için eleştirmek yerine ihtiyaç duyduğunuz şeyi dile getirmeniz size çok daha fazlasını kazandıracaktır. “Beni neden aramadın?” yerine, “Seninle konuşmaya ihtiyacım vardı.” cümlesini kullanabilirsiniz. Partnerinizin size yeterince desteklemediğinizi düşünüyorsanız; “Beni sürekli eleştirdiğinde ve kusur bulduğunda kendime olan güvenim zarar görüyor. Desteğin benim için çok önemli, beni daha çok desteklemene ihtiyacım var.” diyebilirsiniz.
İhtiyaç duyduğunuz şeyi yetişkin benliğinizle bu şekilde dile getirdiğinizde; sesiniz yükseltmeden, konuşmanız kavgaya dönüşmeden, karşı tarafı suçlamadan ve ağlamadan istediklerinizi elde edebilirsiniz.
Onu Küçümsemek Yerine Takdir Biriktirin
Birbirini seven iki insan ilişki içerisinde daima eşittir. İlişkinizde eşit olduğunuzu unutup, kendinizi ondan daha yetenekli daha üstün görerek onu aşağılamak ilişkinize yapacağınız en büyük kötülüktür. Birinin üstte diğerinin aşağıda olduğunu hissettiren; ‘Sen mi yapacaksın?’ ‘Çok beceriksizsin’ ‘Algında sorun var sanırım anlamıyorsun’ ‘Güzel/başarılı/yetenekli olduğunu mu sanıyorsun’ ‘Kendini ne sanıyorsun?’ cümlelerini kullandığımızda karşımızdaki kişiyi hem yargılarız hem de üzeriz.
Gündeme getirdiğiniz konu ile ilgili yukarıda paylaştığım, sizin de zihninizde düşünerek çoğaltabileceğiniz, bu davranış kalıplarını kullanarak iletişim kurduğunuzda, eşiniz veya sevgiliniz yüzde yüz haklı olsanız bile size dinlemeyecektir. Ayrıca bu ilişkide onu aşağılayarak, eşit olmadığınızı ve onun yetersiz olduğunu vurguladığınız için kendini altta hissedecek, ilişkiniz için emek vermeyi tamamen bırakacak ve ilişkiden gidecektir. Sevdiğiniz kişiyle ilişkinizi bu noktaya getirmemek için onun iyi yönlerini, size kattıklarını, size hissettirdiği güzel duyguları sık sık düşünün. İyi davranışlarını sıklıkla onaylayın ve bol bol takdir biriktirin. Eğer takdir etmekte, onaylamakta ve teşekkür etmekte zorlanıyorsanız, karşı tarafta bu artıları görmüyorsanız o zaman niçin bu ilişkinin içinde olduğunuzu bir kez daha düşünmenizi rica ediyorum.
Tartışma anında size ve ilişkinize hiçbir faydası olmayan sağlıksız tutumlarınızı geride bırakarak, paylaştığım alternatifleri hayatınıza kattığınızda ihtiyaçlarınızın karşılandığı, karşılıklı tatmininizin yükseldiği güçlü bir ilişkiye sahip olacaksınız. Yaşam boyunca eşinizle aynı tarafta bir ve bütün olduğunuzu unutmadan, sorunlarınızı kişiselleştirmeden, haklı çıkma çabanızı bir kenara bırakarak diyalog kurmayı hedeflemeniz ilişkinize verebileceğiniz en güzel hediye olacaktır.
