Karton bardakta plastik tuzağı! Hastalıkların sebebi avuçta: 'Sinsice ilerliyor'
Günümüzde pek çok kişinin yorgunluk, depresyon, demans, Alzheimer, kanser, hormonal dengesizlik gibi sorunlarla başı dertte. Peki tüm bunların nedeninin plastik ve köpük bardaklara göre daha sağlıklı olduğu düşüncesiyle çay, kahve ve çorbamızı tükettiğimiz karton kaplar olduğunu söylesek. Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V. Özlem Bozkaya, karton bardaklardaki tehlikenin boyutunu tüm detaylarıyla anlattı.
Betül Topaklı / Milliyet.com.tr - Günümüzde pek çok kişi tüm sıcak ve soğuk içeceklerin tüketimi için plastik ve köpük bardaklara nazaran daha sağlıklı olduğu düşüncesiyle karton bardakları tercih ediyor. Özellikle gençlerin pratik ve hızlı olduğu için çay ve kahve tüketmek için karton bardakları tercih ettiğini söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V. Özlem Bozkaya, “Plastikten daha iyi olduğu algısıyla masum görünen ve rahatça kullanılan karton bardaklar aslında insanlar için büyük bir tehlike arz ediyor. Çünkü iç yüzeyi genellikle sıvıyı sızdırmaması için polietilen (PE) veya polipropilen (PP) gibi plastiklerle kaplanıyor. Siz dışının karton olduğu düşüncesiyle çayınızı çorbanızı rahatça içersiniz ancak iç yüzeyini göremediğiniz için plastik kullandığınızın farkında bile olmazsınız” dedi.
“Karton bardak veya kaplar, özellikle sıcak sıvıyla temas ettiğinde, iç yüzeyindeki kaplama maddeleri çözünüp parçalanır. Bu durum mikrooplastik veya kimyasal maddeleri (örneğin BPA veya türevleri, dioksin gibi beyazlatıcılar) açığa çıkarır. Bunlar da sıcaklık derecesine göre değişen oranlarda içlerindeki gıdaya geçer. Siz de çayınızla ya da çorbanızla, haberiniz olmadan mikroplastik veya boyar maddeler yudumlarsınız. Zararlı kimyasalların gıdaya anbean geçişi bilimsel çalışmalarla da gösterilmiştir. Yapılan bir çalışmada, 85–90°C sıcaklığındaki suyla temas eden karton bardaklardan dakikada 25 bin mikroplastik parçacığın salındığı tespit edildi.” Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V. Özlem Bozkaya
KADIN ÜREME SAĞLIĞI BOZUYOR
Mikroplastiklerin anne sütünden bebeğe geçmesinin yanı sıra doğmamış bebeğin kordon kanında dolaştığına dikkat çeken Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V.Özlem Bozkaya, “Söz konusu durumlar olayın vehametini yeterince ortaya koyuyor. Bunda tüketimi hızlı ve kontrolsüz artan karton bardakların kaselerin payı yadsınamaz. İnsan yumurtalık foliküler sıvısında bulunan mikroplastikler, hormon bozucu kimyasallar taşıyarak kadın üreme sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabiliyor” diyerek tehlikenin boyutuna dikkat çekti.
“Tehlikeli olmasının en büyük nedeni, tükettiğiniz anda bulgu ya da belirti vermemesi” diyen Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V. Özlem Bozkaya, “Bu maddeler vücutta birikerek uzun vadede hormon dengesizlikleri, kanser riski ve bağışıklık sistemi sorunlarına neden olabilir. Toksik maddelerin vücutta birikmesi ve biriktiğinde ortaya çıkaracağı hasar kişiden kişiye yani bireysel özelliklere göre değişir. Herkesin toksinle baş etme kapasitesi ve maruz kaldığı toksin miktarı farklıdır. O nedenle ‘Şu kişi bu kadar maruz kalıyor ama hastalık yok’ demek sadece kendimizi kandırmak olur” uyarısında bulundu.
“Karton bardaklarda Bisfenol A (BPA) ve Fitalat gibi kimyasallar bulunur. Endokrin bozucu olarak adlandırılan bu maddeler hormon sistemini taklit ederek üreme, metabolizma ve gelişim üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu durum özellikle gebeler, çocuklar ve gençleri daha fazla etkileyebilir. Hormonal bozukluk, erken adet, erkeklerde daha sık olmak üzere kısırlık gibi üreme problemlerine yol açabilir. Bazı kanser (meme kanseri gibi ) türlerinde risk artışı ile ilişkilidir. Bunun yanı sıra piyasada çok farklı kalitede karton bardak bulunuyor. Merdiven altı ve ucuz ürünlerde bu karton bardakların iç kaplamasında kurşun (Pb), krom (Cr) ve kadmiyum (Cd) gibi ağır metaller bulunabiliyor. Sıcak içeceklerle temas ettiğinde, bu metaller bardaktan içeceğe geçiyor.” Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V. Özlem Bozkaya
‘KRONİK HASTALIKLARIMIZIN NEDENİ, GÜNLÜK TERCİHLERİMİZ’
Ağır metalin vücutta birikerek; uzun vadede kronik yorgunluk, depresyon, düşük bağışıklık, demans, Alzheimer risk artışı, kanser, hormonal dengesizlik gibi pek çok sağlık sorununa yol açabildiğini söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V.Özlem Bozkaya, “Zaten fazlaca toksine maruz kaldığımız modern zamanda; karton bardak kullanımını artırarak toksinle baş etme kapasitemizi zorlamak çok akıllıca görünmüyor. Bugün kronik hastalıkların çığ gibi büyümesinin ve bir türlü tedavi edilemiyor olmasının nedeni, günlük basit tercihlerimizde yatıyor” diyerek bu durumu idrak edilmesinin önemine dikkat çekti.
HANGİ BARDAKLARI TERCİH ETMELİYİZ?
Plastik ve köpük bardakların sıcak gıda ile temas ettiğinde mikroplastik ve kimyasal madde salınımının çok daha hızlı ve daha fazla olduğunu söyleyen Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. V. Özlem Bozkaya, “Evet, plastik veya köpükte sıcak gıda tüketmek en kötüsüdür ancak bu durum yine de karton bardaklar güvenli algısı yaratmamalı. Çünkü karton bardaklarda da genelde yüksek sıcaklıkta içicek tüketiliyor ve ısı arttıkça kimyasal geçişi de artıyor. Yani karton bardak ve kaseler sıcak gıdalarla temasa uygun değildir. Bunu içeceğin tadının değişmesinden bile anlayabilirsiniz. Sağlığımız için günlük yaşamda, cam ile çelik termoslar tercih edilmelidir. Bunlar hem güvenli hem de çevre dostu tercihlerdir. Kahve zincirlerinden kahvenizi termosunuzla alabilir, kendinize ait bir kupada içebilirsiniz. Mutlaka karton kullanmak zorundaysanız da en azından kimyasal geçişini azaltmak için gıdanın ılık-soğuk olmasına dikkat edin” uyarısında bulundu.
