12.05.2003 - 00:00 | Son Güncellenme:
Ekmeği, makarnayı, pilavı kesmeden, öğün sayısını 6 - 7'ye çıkararak sağlıklı kilo vermek mümkün... Bu iddiayı ortaya atıp kanıtlayan Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Diyet Bölümü Şefi Uzman Diyetisyen Dilara Koçak'la sağlıklı bir diyetin nasıl olması gerektiğini ve dikkat edilmesi gerekenleri konuştuk...
Limon yağları yakar mı? Ekmek yemesem kaç kilo veririm? Bir bardak suyun içine bal koyup içersem yağlarım erir mi? Bu tip sorular çok geliyor... Ancak hiçbirinin doğruluk payı yok. Önemli olan yağı azaltmak, her şeyden yemek, dengeli yemek.
1 haftada 5 kilo verebilirsiniz. Ama 5 yılda aldığınız kiloları 5 günde, 15 günde vermek mantıklı değil. Bu nedenle verilen diyet programının doğru olduğundan emin olmanız, kendinize bazı sorular sormanız gerekiyor.
Kilo kaybetmek için evet. Ancak zayıflamak için hayır. Terazi ibresinin inmesi için 24 saat aç kalmanız yeterli. Ne var ki bu sahte bir zafer. Çünkü bu yöntemle vücut su kaybına uğruyor ve kaslar küçülüyor ama yağlar erimiyor. Biz 5 kilo zayıflamalısınız demiyoruz 5 kilo yağ fazlanız var diyoruz. Çünkü kilo vermekle yağ yakmak aynı şey değil.
'Önemli olan yağ yakmak'
Öncelikle vücudun yüzde kaçının yağ olduğunu bir uzman diyetisyenin ölçmesi lazım. Bunun için çeşitli yöntemler var. En sık kullanılan yöntemde vücuda hafif bir elektrik akımı veriliyor, akım bütün vücudu dolaşırken yağın olduğu bölgelerde akıma karşı bir direnç oluşuyor. Tartıya benzer bir cihazın üstüne çıkılıyor. Akım bir ayaktan giriyor vücudunuzu dolaşıp diğer ayaktan çıkıyor. Kişinin boyunu, yaşını, cinsiyetini, spor yapıp yapmadığı bilgilerini giriyorsunuz. Böylelikle vücudun yüzde kaçının yağ olduğunu söylüyor size.
Vücuda dışardan karbonhidrat vermek zorundayız. Çünkü beynin tek kullandığı madde glikoz. Eğer vermezseniz vücut karaciğerdeki glikojen depolarını, kandaki şekeri kullanır. Hiçbir şey bulamazsa kastaki karbonhidratı kullanır. İşte kasın içindeki karbonhidratı kullanmak demek sizin kas yiyor olmanız demek. Kaslar yağı yakan fabrikalar. Ne kadar kasınız varsa o kadar çok yağı yakarsınız. Ama kas kaybederseniz fabrikada yağı yakan işçileri de kaybedersiniz. Önemli kilonun yağdan gitmesi. Bu nedenle dışardan belli miktarda karbonhidrat vermeliyiz. İnsanlar ekmeği, pilavı, makarnayı, patatesi kesiyor. 1 haftada 3 kilo verince mucize oldu sanıyor. Mucize filan yok. Kaslarını yiyor. Kas gittikçe su da gidiyor. O yüzden diyette ekmek çok önemli.
'Grissini'ye dikkat
Ekmeğin içinde çok değerli olan B vitamini var. Üstelik yağ yok içinde. Kepek ekmeği yiyorsanız lif içeriyor ki bu da çok faydalı. Ekmek yemeyip krik krak, grissini yiyenler var. Bunların içinde yağ var, daha zararlı.
Mutlaka 6 - 7 öğün yemeli. 3 saatte bir yediğinizde bir sonraki öğünde daha az acıkmış olur ve daha az yersiniz. Kan şekeriniz düşmez, tatlı ihtiyacınız daha az olur. Yapılan çalışmalarda aynı kaloriyi almalarına rağmen 6 öğün yiyenlerin 3 öğün yiyenlere göre kilo verdiği ortaya çıktı. Akşam üzeri, kan şekerinin en çok düştüğü saatlerdir, ara öğün kesinlikle atlanmamalı. Yoksa akşam yemeğinde doymasına imkan yok.
Kan şekerinde ani iniş çıkışlar olanlar 2.5 saatten fazla aç kalmamalı. Kan şekeri düştüğünde tatlı yememeli. Ara öğünlerde tek başına karbonhidrat, meyve yememeli. Tatlı ihtiyacını tekrar tetiklemiş olursunuz. Birden çok yüksek miktarda şeker yüklenir ve insülin çok salgılanır. Bu da kan şekerinin tekrar ani düşüşüne, dolayısıyla tekrar tatlı ihtiyacı hissetmeye neden olur. Kısacası ne kadar çok tatlı yerseniz o kadar çok tatlı ihtiyacı olur. Tatlı yerine ekmek, peynir vb. yemeli.
Kan şekerini dengede tutar, çok sık acıkmayı engeller, atıştırma, abur cubur alışkanlığı olanlar için idealdir, metabolizmayı hızlandırır.
"Ben hiçbir şey yemiyorum, sabah, öğle-akşam salata yiyorum" diyenlerin çoğu zayıflayayım derken kilo alıyor. "Artık salatalar başlıbaşına birer yemek. Salatanın içindekiler ve sosu önemli" diyen Dilara Koçak şu noktalara işaret ediyor:
Salatalarda mayonezli sos yerine zeytinyağı- limon kullanın.
Eğer dışarda yiyorsanız zeytinyağını kendiniz koyun. (1-2 tatlı kaşığı kadar)
Tansiyon sorununuz yoksa tuz-sirke koyabilirsiniz
Salata peynirli, tavuklu, somonlu ya da ton balıklı olabilir. Ton balıklıysa ekstra yağ koymayın.
Salatanın içinde mısır, patates varsa yanında ekmek yemeyin. Mısır ve patetes ekmek yerine geçer. Peynirliyse 1-2 dilim ekmek yenebilir.
Domates, salatalık ve yeşillikten oluşan yeşil salata serbest.
Diyet kuralları
Günde en az 12 bardak su için.
Çay ve kahveyi şekersiz için.
Günde bir bardaktan fazla diyet kola içmeyin.
Etli ve kıymalı sebze yemeklerini etin yağıyla pişirin, yağ ilave etmeyin.
1 kilo sebze yemeği için 2 yemek kaşığından fazla yağ kullanmayın.
Yağda kızartma ve kavurma yemeyin.
Alkol ve hazır meyve sularını mümkün olduğunca tüketmeyin.
Meyveleri kabuklu yemeyi tercih edin.
Et, tavuk ve balığı haşlayın, ızgara ya da fırında pişirin.
Öğün atlamayın, diyeti tam yapın.
Yarım simit = 2 dilim ekmek
2 grissini = 1 dilim ekmek
4 diyet bisküvi = 1 dilim ekmek
2 yemek kaşığı haşlama mısır = 1 dilim ekmek
1 su bardağı dolusu patlamış mısır = 1 dilim ekmek
2 kestane = 1 dilim ekmek
Çeyrek yufka = 1 dilim ekmek
5 zeytin = 1 tatlı kaşığı zeytinyağı
5-6 badem = 1 tatlı kaşığı zeytinyağıyla aynı enerjiye (kalori) eşit
1 dilim kek = 1.5 dilim kadar ekmek, 2 tatlı kaşığı kadar sıvıyağ, 1 elmadaki kadar şeker alırsınız
1 kase sütlü tatlı = 1 bardak süt, 1 dilim ekmek, 1 meyve yemiş olursunuz. Böylece hiç yağ almadan kalsiyum ve protein yönünden değerli bir seçim yapmış olursunuz
1 poğaça = 1-2 dilim ekmek, 2 tatlı kaşığı sıvı yağ ile sadece un ve yağ yemiş olursunuz. Oysa 2 dilim kepek ekmeği ve peynir ile yapılan bir sandviç, içerdiği protein, kalsiyum ve lif ile daha sağlıklı ve hiç yağ içermeyen bir seçimdir.
İlle de içecekseniz şarabı tercih edin!
Haftada 1-2 kez şaraba izin var. Alkol vücutta tamamen yağa dönüşür.
Eğer alkol almak istiyorsanız gün içinde 2 dilim ekmeği ya da bir dilim ekmek ile bir porsiyon meyveyi çıkarın.
Şarabın antioksidan özelliği olduğundan ve kalp hastalıklarına karşı koruduğundan rakı ya da viski yerine tercih edin.
1. GÜN
Sabah 09.00
2 dilim ekmek
2 çorba kaşığı light labne peyniri
Domates, salatalık, biber
Şekersiz çay
Ara 11.00
12 çilek veya 1 kivi
Öğle 13.00
2 dilim ekmek
150 gram ızgara tavuk (5 köfte kadar)
Rokalı yeşil salata
200 gram light yoğurt
Ara 16.00
1 elma veya yarım muz
Ara 18.00
Yarım simit
1 dilim light peynir
Domates, salatalık
Akşam 20.00
6 kaşık sebze yemeği
200 gram yoğurt
Yeşil salata
Ara 22.00
4 kuru kayısı veya
1 kuru incir
2. GÜN
Sabah 9.00
4 kuru kayısı
6 çilek
1 kivi
Ara 11.00
1 elma
Öğle 13.00
1 tabak kepekli pirinç pilavı
Haşlama sebze
Yeşil salata
Ara 16.00
1 kase yoğurt
Ara 18.00
1 bardak ayran
1 dilim peynir
2 dilim ekmek
Akşam 20.00
Izgara balık
Rokalı yeşil salata
1 dilim beyaz peynir
Ara 22.00
2 top light dondurma
3. GÜN
Sabah 9.00
1 yumurta
5 zeytin
Domates, salatalık
2 dilim ekmek
Ara 11.00
1 bardak süt
Öğle 13.00
1 tost
1 bardak ayran
4 kuru kayısı
Ara 16.00
1 light kek
1 bardak süt
Ara 18.00
1 elma
5 malta eriği
6 çilek
Akşam 20.00
8 kaşık kurubaklagil yemeği
1 kase cacık
Yağsız salata
1 haşlama patates
Ara 22.00
1 portakal veya kivi
NOT:
Bu diyet, 30-40 yaşlarındaki masa başı çalışan kadınlar için 3 haftada 3-5 kilo verdirir. Her biri birer hafta uygulanabildiği gibi 3 günlük periyodlarla da tekrarlanabilir. Maksimum 3 hafta uygulanmalıdır.
YARIN
Dr. Yasemin Bradley'in bir haftalık yağ yakma diyeti
Sevdiğiniz yemeklerin diyet tarifleri
Diyet porsiyon ölçüleri
Hangi meyveler diyete uygun, hangileri değil?
Tatilde, brunch'ta açık büfeye dikkat
YAŞAM
Her salata zayıflatmaz!
Amerika'ya 4 yıl yalan haber okuttu
Beyniniz aerobik ile genç kalsın
Kim demiş futbol erkek sporu diye
85 trilyonluk heykel çalındı
Her şey anneler ve çocuklar için
Böyle cinayet filmlerde olur
Atlarsın, atlayamazsın derken...
Prens William'a 21 yaş hediyesi
İnanılmaz ölüm
Kanal D bunu hep yapıyor!