Migreni tetikleyen faktörler ve migreni tedavi etmenin yolları

Migren birçok kişiyi etkileyen kronik bir rahatsızlıktır. Şiddetli baş ağrısına neden olur. Ağrılar ataklar halinde gelir ve geçmesi birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilir. Ağrı genelde tek taraflı ve zonklayıcıdır ancak illa ki böyle olması şart değildir. Bazı hastalarımız çift taraflı ve başka karakterde ağrılar da yaşar. Atakların sıklığı ayda 1 defadan her hafta hatta haftada birden fazla güne kadar değişir. Atak sıklığı ve süresi arttıkça hastanın yaşadığı sıkıntı, sosyal ve iş yaşamında kayıplar artar. Bazen migren ataklarından önce ağrının geleceğini haber veren aura denen durumlar olur. Bu aura dönemlerinde kişi sıklıkla görme bozukluğu veya başka duyusal problemler yaşayabilir. Migren her yaşta görülebilmektedir. Genelde ergenlik ve genç erişkinlikte başlar ve ileri yaşlarda sıklığı azalır. Bilinenin aksine küçük çocuklarda bile sıklıkla migren ağrılarına rastlıyoruz. Kadınlarda erkeklere göre daha sıktır. Migren ağrılarını tetikleyen bazı durumlar sıklıkla hastalar tarafından fark edilir. Bunlar alkol ve çikolata gibi gıdalar olabilir. Özellikle İstanbul’da yaşayan hastalarımızı kış aylarında lodos rüzgarlarının ağrılarını tetiklediğini söyler. 

Migren atakları tedavilerle önlenebiliyor

Sık migren atağı yaşayan hastalarımdan migrenin bir çözümü olmadığı ve bunla yaşanması gerektiği gibi sözler duyarım. Bu inanışlar doğru değildir. Migrenin kesin tedavisi olmadığı doğru ancak migren ataklarının tedavilerle önlenebildiği de unutulmamalıdır. Bu nedenle migren ağrılarını kanıksayıp bu ağrıları çekerek yaşamaya çalışmak yanlış bir tutum olur. Tedavilerini düzenli alan hastalarımız hiç ağrısız veya minimal ağrıyla yaşamlarını devam ettirirler.

Ergotamin ve türevi ilaçlar önerilmiyor

Migren tedavisinde ilk kullandığımız seçenek ilaçlardır. Migren hastaları eğer ayda 4 ve daha fazla atak yaşıyorsa düzenli atak önleyici ilaçlar kullanmalıdır. Bu ilaçlar ağrı kesici olmayıp atakların oluşmasını engeller. Kişinin nadir gelen atakları varsa sadece atak anında ağrı kesici alabilir. Eskiden migren atakları için ergotamin ve türevleri olan ilaçlar sıklıkla kullanılmaktaydı. Son dönemlerde bu ilaçlara bağlı damar tıkanıklıklarını sıklıkla gördüğümüz için artık ergotamin ve türevlerinin migrende kullanımını önermiyoruz.

Haftada birden çok ağrı kesici kullanılmamalı

Migren ataklarında bildiğimiz klasik ağrı kesiciler kullanılabildiği gibi triptanlar denilen ve beyinde serotonin maddesi gibi davranan ilaçlar kullanılabilir. Bazı hastalarımızın haftada birden çok hatta her gün ağrı kesici kullandıklarını da görmekteyiz. Bu yanlış bir kullanımdır. Ağrı kesiciler her gün kullanıldığında çeşitli zararlara neden olabilir. Bu nedenle haftada birden çok ağrı kesici alan hastalarımızın mutlaka düzenli atak önleyici tedaviler almaları önerilir.

Sinir blokajı tedavisi veya TMS uygulanabiliyor

Nadiren hastalarımızda ilaç tedavileri işe yaramamaktadır. Böyle durumlarda yardımcı tedavi yöntemlerine başvurulabilir. Örneğin botulinum toksin enjeksiyonları migren ataklarını bir süre durdurabilir. Bu enjeksiyonlar nörologlar tarafından uygulanır ve başın çeşitli bölgelerine botulinum toksini enjekte edilir. Bu enjeksiyonlar 3 ayda bir tekrarlanabilir. İnatçı migrenlerde kullandığımız bir diğer tedavi de sinir blokajıdır. Bu yöntemde başın arkasında bulunan sinirler iğne yapılarak bloke edilir. Çok ağrılı bir işlem değildir ve birkaç dakika sürer. Bilinen bir yan etkisi de yoktur. Bu işlem sonunda migren ağrılarında kaybolma veya önemli ölçüde iyileşme olabilir. Son olarak migren ağrısı olan bazı hastalarımızda Transkranyal Magnetik Simülasyon (TMS) da uygulayabiliyoruz. Bu yöntemde beynin belirli bölgelerine bir cihaz yardımıyla manyetik enerji gönderilir. Kolay bir işlem olup seçilmiş hastalarda ağrılara çözüm olabilir.

Görüldüğü gibi migren hastalarımızda kullandığımız birçok tedavi yöntemi var ve unutulmamalıdır ki tedavisi olmayan migren hastası yoktur. Migrenle yaşamak ve bu ağrıları düzenli çekmek zorunda değilsiniz.