Gençlerde kolon kanseri riski var mı?

Günümüzde kolon kanseri ABD’de kansere bağlı ölümlerin başında geliyor ve bu durum genç Amerikalıları giderek daha fazla etkiliyor. Araştırmacılara göre gelişmiş tarama ve tedavi önlemleri sayesinde kolon ve rektum kanseri kaynaklı ölüm oranları bir süredir azalma gösterirken gençler arasında ölüm oranları artıyor.

Johns Hopkins Medicine’de onkoloji doçenti Dr. Nilofer Azad, “30-40’lı yaşlarında kolorektal kansere yakalanan daha fazla insan görüyoruz; çünkü genellikle kanser olduğu düşünülmeyen belirtiler gösteriyorlar” dedi. Ayrıca, günümüzde teşhis edilen kolorektal kanserin yaklaşık %30’unun 55 yaşının altındaki kişilerde görüldüğünü belirtti. “Bağırsak hareketlerinde değişiklik, rektal kanama, dışkıda kan ve karın ağrısı; kolorektal kanserin başlıca belirtilerindendir.”

Marvel Evreninde dünya çapında bir etki yaratan Chadwick Boseman’a, 2016 yılında 3.evre kolon kanseri teşhisi konmuştu. Çoğumuzun Kara Panter olarak tanıdığı Boseman, 28 Ağustos 2020’de kolon kanserinden vefat ettiğinde daha 43 yaşındaydı.

Amerikan Kanser Topluluğu, kolorektal kansere yakalanma riskinin erkeklerde 23 kişide 1, kadınlarda ise 25 kişide 1 olduğunu belirtti. Buna ek olarak, kanserin 2020’de 50,000’den fazla ölüme neden olması bekleniyor – bu sayının 3,640’ı 50 yaşının altında.

Daha Fazla Genç Etkileniyor

Amerikan Kanser Topluluğu’na göre 55 yaşından genç kişilerde kolorektal kanser kaynaklı ölümler 2008 ve 2017 yılları arasında %1 arttı. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre 2017 yılında 20’lerinde yaklaşık 130 kişi, 30’larında 720 ve 40’larında 2,700 kişi kolorektal kanserden vefat etti.

Ulusal Kanser Enstitüsü Dergisi’nin 2017’de yaptığı bir araştırmaya göre, 1970’lerin sonlarında ve 1980’lerin başlarında kolon kanseri teşhisleri 50 yaşından küçük yaş grupları için azalıyor ve 50 yaş ve üzeri kişilerde artıyordu. Yapılan bir araştırmaya göre 1980’lerin ortasına doğru bu eğilim tersine döndü: oranlar 55 yaş ve üzeri kişiler için azalırken 20-29 yaş aralığındaki kişiler için yılda %2,4; 30-39 yaş aralığındaki kişiler için yılda %1 arttı.

Colorectal Cancer Alliance’ın CEO’su Michael Sapienza, “1990 yılı veya sonrasında doğduysanız, kolon kanserine yakalanma olasılığınız iki kat; rektal kansere yakalanma olasılığınız ise dört kat fazla” açıklamasında bulundu.

“Gençler genellikle belirtiler çıkmaya başladıktan sonra doktora gidiyorlar ve genellikle teşhis konana kadar üç ya da dört doktor görmeleri gerekiyor. Özellikle şu an teletıp dünyasında doktorlar kolonoskopi önermekten korkacaklar. Eğer rektal kanama, gece terlemeleri, kramplar ve özellikle koyu kan gibi belirtileriniz varsa bunu doktorunuza kesinlikle söylemelisiniz.”

Onkologlar, gençler arasında artan vaka sayısının nedenini henüz bilmiyorlar ancak bazı teoriler var. Azad, “Diyet değişiklikleri, obezite, diyabet sebepler arasında olabilir. Tüm bunlar aynı zamanda kolorektal kanser ile ilişkilidir” dedi.

Araştırmalar; işlenmiş et ve alkolün fazla tüketiminin, yetersiz fiziksel aktivite ve lif tüketiminin ve sigara içmenin de risk faktörleri olduğunu gösteriyor.

2017 yılında yapılan bir çalışmada obezitedeki artışın kolorektal kanserle paralel olduğu gözlemlendi. Araştırmacılar bu durumu, “Sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam tarzları bağımsız olarak kolorektal kanser riskini artırıyor” şeklinde açıkladı.

Ne Zaman Kolonoskopi Yaptırılmalı?

Araştırmacılar, gençler arasında artan kolorektal kanser ile mücadele etmek için insanları belirtiler ve taramalar hakkında eğitmenin gerekli olduğunu vurguluyor. Ayrıca obezitedeki artışı engellemek ve Amerikalıları daha sağlıklı beslenmeye ve egzersiz yapmaya ikna etmek için yeni stratejiler geliştirmeyi öneriyorlar.

Amerikan Kanser Derneği’nde gözetim araştırmaları bilimsel direktörü olan Rebecca Siegel, “Dışkıda kanama çok yaygın bir belirti ve bu durum utanç verici. Gençler bu durum hakkında arkadaşlarıyla konuşmaya alışık değiller. Utanç verici olarak görülen bu duruma karşı gençlerin farkındalığını artırmak doğrudan hayat kurtarmaya dönüşür” dedi.

2018 yılında Amerikan Kanser Derneği, kolorektal kanser için ortalama risk altındaki kişilerin 45 yaşında; ailesinde veya kendisinde iltihaplı bağırsak hastalığı veya kolorektal kanser olan kişilerin 40 yaşında düzenli tarama yaptırmaya başlamasını önermek için yönergelerini güncelledi.