Sezaryen sonrası normal doğum tercih edilmesinin birçok artısı vardır. Bunlar arasında; cerrahi bir işlem olan sezaryenin tekrarlanmaması, annenin doğumdan sonra daha kısa sürede toparlanması ve günlük hayata dönmesi, enfeksiyon riskinin ve kan kaybının az olması sayılabilir. Bunun yanı sıra, çok sayıda çocuk sahibi olmak isteyen çiftler için, tekrarlayan sezaryenin artırdığı riskler ortadan kaldırılmış olur.
Sezaryen sonrası normal doğumun olumlu taraflarının yanı sıra birtakım riskleri de bulunmaktadır. Bu risklerin başında rahim yırtılması gelmektedir. Sezaryen sırasında rahme uygulanan kesi, dikildikten sonra bir iyileşme sürecine girer ve burada bir skar dokusu yani iyileşme dokusu oluşur. Bu skar dokusu, rahmin normal dokusu kadar güçlü ve dayanıklı değildir ve normal doğum sırasındaki şiddetli rahim kasılmaları nedeniyle yırtılma riski taşımaktadır. Rahmin yırtılma riski çok düşük oranlarda olsa da, böyle bir durumla karşı karşıya gelmek, anne ve bebek açısından hayati tehlike barındırmaktadır. Dolayısıyla doktorunuzun, sizi bu risklere karşı detaylı olarak bilgilendirmesi oldukça önemlidir. Sezaryen sonrası vajinal doğum isteyen anne adayının muayenesi sonrasında, hekim riskin yüksek olduğuna karar verirse, normal doğum düşünülmemelidir.
Sezaryen sonrası normal doğumda risk oluşturan ya da riski azaltan bazı durumlar bulunmaktadır.
Sezaryen sonrası normal doğumda risk oluşturan faktörlere baktığımızda;
Sezaryen Doğum Sebebi ve Sezaryen Kesi Tipi: Anne adayının, daha önce sezaryen ile doğum yapmasının sebebi ve sezaryen kesi tipi bu noktada önemlidir. Eskiden sezaryen doğumlarda uygulanan yukarıdan aşağıya dikey kesiler, yırtılma riskinin en yüksek olduğu kesi türüdür ve bu durumda normal doğum yapmak mümkün olmayacaktır. Günümüzde kullanılan, rahmin alt kısmına açılan yatay kesiler ise yırtılma ihtimali düşük olan kesiler olup sezaryen sonrası normal doğum için uygundur. Geçirilen sezaryen, annenin normal doğum yapmasına engel bir sağlık sorunundan, örneğin; genital kanalın uygun olmaması veya genital kanalda açılma olmaması gibi bir sebepten yapıldıysa, sezaryen sonrası normal doğumun başarı şansı düşer. Bu nedenle, sezaryen gerekliliğinin devam ettiği ve normal doğum yapılmasına engel bir sağlık sorununun bulunduğu durumlarda SSVD önerilmemektedir.
Sezaryen Sonrası Geçen Süre: Sezaryen sonrası normal doğum için, iki doğum arasında geçen sürenin ortalama 2 yıl olması gerekmektedir. Anne adayları, sezaryen sonrası normal doğum yapmak istiyorlarsa, sezaryen sırasında kesilen dokunun iyileşmesi ve böylece uterus rüptürü yani rahim yırtılma riskinin azalması için bu süre boyunca beklemeleri oldukça önemlidir. Sezaryen doğumla, ikinci doğum arasında, 12 aydan daha kısa bir zaman olması durumunda rahim yırtılması, plasentanın dikiş alanına invazyonu gibi annede ciddi komplikasyonlar oluşması riskleri mevcuttur.
Bunların dışında;
-Daha önce rahimle ilgili herhangi bir nedenle ameliyat geçirilmiş olması,
-Anne adayının vücut kitle indeksinin 30'un üzerinde olması
-Anne adayının kontrolsüz diyabet, hipertansiyon gibi kronik bir hastalığının olması,
-Doğum kanalının normal doğuma uygun olmaması veya doğum kanalının doğuştan dar olması,
-Daha önce hiç vajinal doğum yapılmamış olması.
-Annenin yaşının 40' ın üzerinde olması.
-Doğumun 41. haftada hala başlamamış olması,
-Acil sezaryen yapılabilecek sağlık kuruluşlarına ulaşımın zor olması gibi faktörler sezaryen sonrası normal doğumda risk yaratan faktörlerdir.
-Sezaryen sonrası normal doğumda riski azaltan faktörler ise;
-Anne bir kez normal doğum yapmış ve ikinci çocuğunu sezaryenle dünyaya getirmişse
-Anne, sezaryen sonrası normal doğumla yeniden çocuk sahibi olmuşsa,
-Annenin doğum kanalı normal doğum için uygunsa, SSVD ile normal doğum yapma şansı yüksektir.
Op. Dr. Meral Sönmezer
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
https://drmeralsonmezer.com/
https://www.instagram.com/drmeralsonmezer/
https://www.facebook.com/drmeralsonmezer
https://www.youtube.com/channel/UCkAAynPhrUuR3R17atqC8sw
