1. Boşanma Nedir?
Boşanma, geçerli olarak kurulmuş bir evliliğin sonradan ortaya çıkan ve yasada öngörülen bazı sebeplerle mahkeme kararıyla sona erdirilmesidir.
2. Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Medeni Kanunda boşanma sebepleri, sınırlı sayı ilkesiyle belirlenmiş olup; belirlenen bu boşanma sebepleri dışında eşlerin boşanmalarına karar verilmesi mümkün değildir. Sınırlı sayıyla belirlenen boşanma sebepleri şunlardır:
⮚ Zina (MK 161),
⮚ Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış (MK 162)
⮚ Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme (MK 163)
⮚ Terk (MK 164)⮚ Akıl hastalığı (MK 165)
⮚ Evlilik Birliğinin Sarsılması (MK 1661)
- Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Boşanma (MK 166/1-2)
- Anlaşmalı Boşanma (MK 166/3)
- Ortak Hayatın Kurulamaması Sebebiyle Boşanma (MK 166/4)
3. Özel Boşanma Sebepleri ve Genel Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Özel boşanma sebepleri, belli olgulara dayanan ve kanunda özel olarak düzenlenen boşanma sebepleridir. Bu kapsamda zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk ve akıl hastalığı sebebiyle boşanma, özel boşanma sebepleridir.
Genel boşanma sebepleri ise belli bir olguya dayanmayan ve genel kavramlar üzerine kurulu boşanma sebepleridir. Bu kapsamda evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle boşanma, anlaşmalı boşanma ve ortak hayatın kurulamaması sebebiyle boşanma, genel boşanma sebepleridir.
Özel boşanma sebebi ispat edildiğinde evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle boşanma davalarında olduğu gibi davacının kusurlu davranışlarının dikkate alınması suretiyle kusur kıyaslaması yapılamaz. Nitekim özel boşanma sebepleri ispat edildiği takdirde, bu fiillerde bulunan eş tam kusurlu kabul edilir. Bu kapsamda özel boşanma sebebiyle boşanmaya karar verilmesini isteyen eşin de boşanmayı gerektirecek ağırlıkta bir kusuru ispatlanmış olsa bile, kusur bakımından dikkate alınamaz.
4. Mutlak Boşanma Sebepleri ve Nisbi Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Mutlak boşanma sebepleri, boşanmaya neden olan olguların ispatı sonrasında evliliğin temelinden sarsılıp sarsılmadığını araştırmadan boşanmaya karar verilmesi gereken boşanma sebepleridir. Kanun koyucu, mutlak boşanma sebeplerinin varlığı halinde evlilik birliğinin doğal olarak temelinden sarstığı varsayımını kabul etmiştir. Bu kapsamda zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış ve terk sebebiyle boşanma, mutlak boşanma sebebidir.
Nisbi boşanma sebepleri ise diğer eşin kusurlu davranışının yanında evlilik birliğinin temelinden sarsıldığının ispat edilmesi gerektiği boşanma sebepleridir. Nisbi boşanma sebeplerinde hakim, diğer eşin kusurlu davranışlarını ispat edilse dahi bu kusurlu davranışın evlilik birliğinin temelinden sarsıp sarmadığını araştırarak karar verir. Bu kapsamda suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, akıl hastalığı ve evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle boşanma sebepleri, nisbi boşanma sebepleridir.
5. Terditli Boşanma Davası Nedir?
Eşlerden birinin birden fazla boşanma sebebine dayalı olarak boşanma davası açabilmesi mümkündür. Bu şekilde birden çok hukuki nedene dayalı olarak boşanma davası açıldığında, terditli (kademeli) dava açıldığı kabul edilmektedir. Terditli davalarda taleplerden ilki asıl talep; ikincisi yardımcı taleptir.
Söz gelimi eşlerden biri, diğeri hakkında hem özel hem de genel boşanma sebebine dayalı olarak terditli dava açılması açabilir. Bu tür durumlarda açılan davalardan birinin kabul edilmesiyle birlikte davacı, davasını ispat etmiş olur. Bu tür durumlarda davalardan birinin reddedilmiş olması halinde dahi davacı aleyhine yargılama giderine ve avukatlık ücretine hükmedilmez.
