12.10.2008 - 00:51 | Son Güncellenme:
AHMET BAYRAK DHA
Ünlü şair, edebiyatçı ve Uluslararası Ağa Han Mimarlık Ödülü sahibi Nail Çakırhan 98 yaşında yaşama veda etti.
Şiirden mimarlığa uzanan geniş yelpazede adını duyuran, Cumhuriyet dönemi aydınlarından, Gökova sevdalısı ve Akyaka’nın mimarisine damgasını vuran Çakırhan, üç yıl önce kolon kanserine yakalandı. Beldede çok sevilen ve örnek alınan şair İstanbul’da tedavi gördü. Çakırhan durumunun ağırlaşması üzerine Akyaka’da Yücelen Hastanesi’nin sahibi, yakın dostu Hamdi Yücel Gürsoy’a “Muğla topraklarında ölmek istiyorum” dedi. 16 gün önce Özel Yücelen Hastanesi’ne kaldırılan Çakırhan önceki gece hayata gözlerini yumdu.
Gürsoy “Sanat, edebiyat ve mimarlık dünyası yaşayan en büyük devini kaybetti. Onun sözleri, şefkati, hayata bakış açısı ve sevgisi hepimize örnek olmalı” diye konuştu. Çakırhan’ın cenazesi pazartesi Akyaka Camisi’nde öğle namazının ardından Akyaka Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
Akyaka’nın bugünkü mimarisinde önemli rol oynayan Çakırhan, mimar olmadığı halde 1980’li yılların başında yaptırdığı Ula mimarisi tarzındaki evi ile 3 Eylül 1983’te Uluslararası Ağa Han Mimarlık Ödülünü kazandı.
Mimar değildi ama
İki dönüm toprak alan ve iki ustanın yardımıyla inşaata başlayan Çakırhan, geleneksel mimarinin bugünün koşullarıyla buluştuğu, çevre ve doğayla bütünleşen, zarif işlemeli, ahşap balkonlu, tek katlı evi ile tüm Akyaka’ya damgasını vurdu.
Sosyal ve ekonomik yaşantının ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yapılan binada Çakırhan yörenin doğal kaynaklarından yararlandı. 1998’de bu müze-ev kültür ve sanat merkezi olarak hizmete girdi. Bunun ardından Akyaka’da yaptırılan evler, pansiyonlar hatta bazı oteller de aynı tarzı benimsedi. Çakırhan, Letonia, Montana gibi tatil köyleri ile Dalyan, Bodrum, Muğla, Datça ve Fethiye’de de binalar yaptı.
Nail Çakırhan Mimarisi
Nail Çakırhan, Muğla’nın Ula ilçesinde 1910’da doğdu. İlk öğrenimini Ula’da, orta öğrenimini Konya’da gördü. 1927’de Konya’da Kervan Dergisi’ni çıkardı. İstanbul’a giderek Resimli Ay dergisinde çalışan Çakırhan, İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’ne devam etti.
1930 yılında Nâzım Hikmet’le “1+1=1” adlı şiir kitabı yayımlandı. Sosyalizmi iyi öğrenebilmek için Rusya’ya giden Çakırhan, Moskova Doğu Halkları Üniversitesi’nde de Sosyalizm ve Ekonomi okudu. 1937’de, siyasi nedenlerle Türkiye’ye dönmek zorunda kalan Çakırhan, 1938’de Tan gazetesinde yazarlığa başladı. Arkeolog Halet Çambel’le evlendi ve eşinin çalışmalarına katıldı.
Restorasyon çalışmalarına başlayan Çakırhan, 1970’te doktorunun da tavsiyesiyle Akyaka’ya yerleşti. Geleneksel mimariyi günün koşullarıyla buluşturan Çakırhan, mimari terminolojiye ‘Çakırhan Mimarisi’ terimini sokmayı başardı.