Covid-19 hastalığı erkek üreme organına nasıl zarar veriyor?

Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim üyesi Prof.Dr. Mustafa Araz, Covid-19'un erkek üreme fonksiyonlarındaki etkisi üzerine açıklamalarda bulundu.

Covid-19 virüsünün hücrelere girmek için kullanıldığı düşünülen protein olan "Anjiotensin konverting enzim 2 (ACE2)"in, yetişkin insanların akciğer, böbrek ve kalbinde olduğu gibi testislerinde de bol miktarda bulunduğunu belirten Araz, bu durumun Covid-19 geçiren erkeklerde ilerleyen dönemlerde infertilite (kısırlık) gelişebileceği yönünde endişelere yol açtığını ifade etti.

Ateş, sperm üretimini etkiliyor ama...

Covid-19 hastaların yüzde 80'inden fazlasında ana belirtinin ateş olduğunu hatırlatan Araz, şunları söyledi:

"Ateşle birlikte testis sıcaklığı artışının sperm üretimini bozduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. Ancak bu bozukluk ateş geriledikten kısa bir süre sonra düzelmektedir.

Ayrıca kabakulak virüsü başta olmak üzere bazı virüsler testise geçerek orşit adı verilen testis iltihaplanmasına yol açmakta, sperm üreten hücrelerde hasara ve böylece kısırlığa neden olmaktadır.

Covid-19 gibi corono virüs olan SARS enfeksiyonu sonrasında ölen belirli sayıda hastanın testislerinin değerlendirildiği bir çalışmada, SARS'ın testis iltihaplanmasına yol açtığı ve sperm üretiminden sorumlu hücrelerde hasara neden olduğu tespit edildi ancak Covid-19 salgını sırasında belgelenmiş hiçbir testis iltihaplanması vakası kaydedilmedi.

Covid-19 enfeksiyonu geçiren 12 ve 34 erkekte yapılan iki çalışmada, hastalık iyileştikten sonra semende veya testis dokusunda corona virüsün bulunduğuna dair herhangi bir kanıt bulunamadı. Bununla birlikte Covid-19 geçiren erkeklerin sperm sayısı veya kalitesinin değerlendirildiği bir çalışma yok."

"Periyodik olarak izlenmesi gerekiyor"

Covid-19 hastalığının erkek üreme fonksiyonu üzerindeki etkilerinin değerlendirildiği verilerin sınırlı olduğunu da belirten Araz, araştırma sonuçları hakkında şu bilgileri paylaştı:

"Mevcut verilerin çoğu küçük ölçekli çalışmalara dayanmakta. Uzun vadeli takip verileri mevcut değil. Covid-19 enfeksiyonu erkek üreme fonksiyonunu kısa vadede geçici olarak etkileyebilir ancak uzun vadede etkileri hakkında yorum yapılamaz.

Bununla birlikte Covid-19'un testis tutulumu olasılığını da akılda tutmak gerekir. Salgının büyüklüğü, hastaların büyük bir kısmının üreme çağında olmaları göz önüne alındığında Covid-19'dan iyileşen üreme çağındaki erkeklerde testis fonksiyonunun periyodik olarak izlenmesi faydalı olacaktır."