06.07.2021 - 09:49 | Son Güncellenme:
Hamilelik döneminde ağız hijyeninin yeterli düzeyde sağlanamaması; e dişler üzerinde plak birikimine, dişeti iltihabına (gingivitis), diş etlerinde ödem ve kanamaya neden olabilir.
Diş etleri kanayan anne adayları dişlerini fırçalamaktan kaçındığı için dişlerde daha fazla bakteri birikimi, diş etlerinde ödem, kızarıklık, kanama ve diş kaybı ile sonuçlanan periodontitis gelişimi görülebilir. Bu nedenle hamilelik planlanıyorsa veya hamilelik durumunda diş hekimi kontrolü önemlidir.
Hamilelik döneminde yeme alışkanlıklarının değişim göstermesi ile annenin hem kendi sağlığı hem de bebeğin diş gelişimi için dengeli beslenmeye dikkat etmesi gerekmektedir.
Diş sağlığı için protein, A vitamini (et, süt, yumurta, sarı sebze ve meyveler), C vitamini (narenciye, domates, çilek), D vitamini (et, süt, yumurta, balık) ve kalsiyumdan (süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler) zengin gıdaların yeterli düzeyde alınması gerekir. Dengeli beslenme ile C ve B12 vitamin destekleri de ağız sağlığının sürdürülmesi açısından önemlidir.
Hamilelik döneminde ağız ve diş sağlığı konusunda yaşanan en büyük sıkıntılar reflü, bulantı ve kusma nedeniyle ağızdaki asit oranının artmasıdır. Bu durumda oluşan asidik ağız ortamı, diş dokusuna zarar verir.
Sürekli asidik ortama maruz kalan diş yüzeyleri aşınarak hassasiyete ve çürüğe neden olur. İlk aylarda görülebilen kusma sonrasında, gebelerin ağız hijyenine dikkat etmemesi de çürük riskini arttırmaktadır.
Bu süreçteki hormonal değişiklikler ağız içi salgılara da etki eder. Tükürüğün akışı ve tükürük akışının hızı etkilenebilir. Yoğunlaşan ve azalan tükürüğün diş ve diş çevresindeki dokuları temizleme etkisi azalır. Bu nedenle ağız sağlığının devamı için diş fırçalama alışkanlığı oldukça önemlidir.
Hamileliğin ilerleyen dönemlerinde uyku kalitesinin bozulması sonucunda diş sıkma alışkanlığına bağlı olarak eklem ağrıları da görülebilmektedir. Bu durumda kulak, boyun ve omuz bölgelerinde gerginlik ve ağrı oluşabilir.
Ayrıca ağız sağlığı açısından özellikle planlı hamilelik öncesi dönemde tüm diş kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Ağız hijyeni, çürük diş olup olmadığı, 20 yaş dişlerin durumu, eski veya kötü yapılmış tedavilerin kontrolü ve yapılması gereken tedavilerin bitirilmesi oldukça önemlidir.
Hamilelik sırasında bebeğin organ gelişim evresi olan ilk üç ayda diş tedavisinden kaçınılması gerekmektedir. Tedaviler ikinci üç aya ertelenmelidir, diş tedavileri için en uygun dönem bu dönemdir (hamileliğin 4.-5. ve 6. ayları). Hamileliğin son üç ayı da ilk üç ay gibi hassas bir dönemdir ve acil olmayan diş tedavileri doğum sonrasına bırakılmalıdır.
Buna karşın acil durumlarda enfeksiyonun bebeğin gelişimini diş tedavisinin olumsuzluklarından daha fazla etkilenebileceği bilindiği için şiddetli ağrının eşlik ettiği bu durumlarda tedavi hamileliğin herhangi bir döneminde yapılabilmektedir.
Diş hekimi anestezi ve ilaç verilmesini gerektiren durumlarda jinekolog ile iletişim kurarak tedavileri gerçekleştirilmelidir. Bu durum dışında ertelenebilecek işlemler doğumdan sonraya bırakılmalıdır.
Tanı için filmin kaçınılmaz olduğu durumlarda; her ne kadar diş hekimliğinde çekilen röntgenlerde verilen radyasyon miktarı çok az ve karın bölgesine çok yakın değilse de gelişmekte olan bebeğin zararlı radyasyon ışınına maruz kalmasını önlemek için kurşun önlük kullanarak film alınabilir.
Hamilelik sürecinde ilaç kullanımı açısından da dikkatli olunmalıdır. Kullanılan ilaçlar bebeğin diş sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle tetrasiklin grubu antibiyotikler bebeğin dişlerinde renklenmelere neden olmaktadır. Bu nedenle bilinçsiz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır.