Herpesi ciddiye alın

axyas022.jpg Dünya nüfusunun yüzde 50sinden fazlasında her iki herpes virüsünden biri bulunuyor, ancak virüs taşıyan herkeste hastalık görülmüyor. Kadınlarda, erkeklere oranla daha sık rastlanıyor. HSV2 tipinin yol açtığı genital herpes, son yıllarda giderek önem kazanıyor, çünkü yeni çalışmalar gösteriyor ki, artık oral - genital temasa bağlı gelişen çapraz enfeksiyonlar nedeniyle HSV1 de giderek artan sayıda genital herpes enfeksiyonuna neden oluyor. Hastalığın tehlikeli sonuçları arasında AIDSin bulaşma riskini artırması, rahim ağzı kanserine yol açması ve anne adaylarının hastalığı bebeklerine bulaştırma riski yer alıyor. Genital herpesle doğan bebeklerin yüzde 60ı, ilk bir gün içinde hayatını kaybediyor.Genital herpesi bulunanların yüzde 80i virüsü taşıdığının farkında değil.Bunda, hastalığın bazı kişilerde hiç belirti vermemesi önemli bir etken. Zaten genital herpesin yaklaşık yüzde 70i, virüsü taşıdığını bilmeyen ve belirtisiz alevlenme döneminde cinsel ilişki yoluyla bulaştıran kişilerden geçiyor. Hepimizin uçuk olarak bildiği herpes, sadece ağız, yüz ve dudakları etkileyen bir hastalık değil. Herpesin iki virüs tipinden HSV1 ağız, yüz ve dudakları etkilerken, HSV2 genital bölge, anüs ve kalça bölgesine yerleşiyor. HSV2, deriden deriye yakın temasla bulaşıyor. Cinsel yönden aktif herhangi biri HSV2yi kapabiliyor. Hastalık, penil - vajinal ilişki, oral - genital temas ve anal ilişkiyle bulaşabiliyor.Genital herpes hayatı tehdit etmiyor ya da kısırlığa yol açmıyor, ancak cinsel ilişkiyle bulaşan birçok hastalığın aksine yaşam boyu devam ediyor. Virüs, vücuda girdikten sonra bir belirti ortaya çıkana kadar sinirlerde uyuyor.Hastalık kadınlarda en sık, vajinanın ön kısmında aynı zamanda rahim ağzında, erkeklerde ise en sık penisin son kısmında uçuk ve yaralara yol açıyor. İlk enfeksiyon, genellikle aktif hastalığı olan kişiyle cinsel ilişki sonrası 2 - 12 gün arasında oluşuyor. Birçok kişide dikkat çekici belirtiler olmasa da genital bölge, kasıklar ya da kalçalarda ağrılı veya kaşıntılı su dolu kesecik öbekleri, kabarıklıklar ve döküntüler ilk bulgular oluyor. Virüs sinirlerde uyuyor Uluslararası kuruluşlar, 10 - 16 Ekim Uluslararası Herpes Haftasında, hastalığa dikkat çekmeyi, gerek hastaların gerekse sağlıklı olanların hastalık hakkında daha çok konuşmasını hedefliyor. Bu nedenle, Yunanistanın Mykonos Adasında Glaxo SmithKline sponsorluğunda Avrupa Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Birliğinin (IUSTI) gerçekleştirdiği Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Konferansında da uzmanlar önemli mesajlar verdi. Konferansta, genital herpesin kontrol altına alınmasıyla ilgili bir sunum yapan İngiltereden Prof. Dr. Raj Patel, sorularımızı yanıtladı... Prezervatif koruyabilir - HSV1 yüzde 86 oranında çok yaygın görülüyor. HSV2nin görülme sıklığı ise yüzde 5 civarında. Bugün ABDde her 4 kişiden biri, İsviçrede ise her 5 kişiden biri taşıyıcı. Gün geçtikçe bu rakamlar artıyor. Bebeklerde 3000de bir görülme sıklığı var. Görüldüğü zaman her 3 bebekten biri ölüyor. Ölmeyenlerde de çok ciddi hasarlar görülüyor. Aynı zamanda AIDSe daha kolay yakalanmaya (normale göre 2 kat fazla) neden oluyor. Genital herpesin görülme sıklığı ve bugünkü önemi nedir? - Hastalığın aktif döneminde seks yapmamak bulaşmayı azaltabiliyor. Prezervatif kullanılmasını öneriyoruz. Ancak prezervatif yüzde 100 korumuyor. Ancak bulaşmasını yüzde 50 azaltıyor. Korunmak için neler yapılmalı? Aşısı için çalışılıyor - Kan testleri yapılması lâzım. Ancak pahalı olduğu için her ülkede yapılamıyor. Yapan ülkelerde beklenmedik derecede fazla çıkıyor taşıyıcı sayısı. Genellikle sorun mantar sanılıyor ancak herpes çıkıyor. Teşhiste yaşanan zorluklar neler? - Kaşıntı, yanma gibi şikâyetlerinin dışında zaman zaman bacak arkasında ağrılar baş ağrıları olabiliyor. Bu belirtiler genital herpesi düşündürür. Hangi belirtilere dikkat edilmeli? - Öncelikle korunmak için eğitim ve bilgilendirme çok önemli. Bunun dışında baskılama tedavisi çok önemli. İlaç tedavisiyle kontrol altına alınabiliyor, enfeksiyon azaltılabiliyor. Episodik terapiler denilen sadece hastalık olduğunda, 5 günlük bir tedavi oluyorsunuz ve geçiyor. Ama bu, günü kurtarmak gibi bir şey. Bir kez atak yaşadıysanız ki ilk yıl özellikle ataklar çok fazla oluyor, bu dönemde baskılama tedavisi uygulamak gerekiyor. Bu tedaviyle hem hasta atak geçirmediği gibi o yıl içinde hem de yayılım daha az oluyor. 3 yıl içinde bir aşı kullanılmaya başlanacak. Şu anda Amerikada deneyleri sürüyor. Genç kızlarda olduğu zaman hastalığı engelliyor. Aşıyla korumaya çok erken yaşlarda başlamak gerekiyor. Eğer HSV1i kaparsa, aşı etki etmiyor. Örneğin Türkiye gibi ülkelerde bebek yaşta virüs alınıyor. Kesin tedavisi olmadığı söyleniyor. Tedavide gelinen nokta nedir? Herpes, hastaların psikolojisi üzerinde de önemli derecede olumsuz etkiye sahip. Fransada genital herpesli 150 kişide yapılan bir ankette, hastaların 3te birinden fazlası herpesin hayatlarını mahvettiğini, yaklaşık 4te biri duygusal travma geçirdiğini, yarısından fazlası da cinsel yaşamlarının olumsuz etkilendiğini söylüyor. Uluslararası Herpes Birliği (IHA) Başkanı Dr. Charles Ebel de, hastalığın yol açtığı psikososyal etkilerden bahsetti. Damgalanma - stigmanın birçok hastalıkta olduğu gibi genital herpeste de sorun olduğunu anlatan Ebel, hastaların bu nedenle tedaviye karşı cesaretinin kırıldığını söyledi. Hastalığın anksiyete ve depresyona neden olduğunu kaydeden Ebel, hastaların genellikle, utanma ve kızgınlık duyguları taşıdığını, partnerlerine herpesi bulaştırma korkusu yaşadıklarını belirtti. Bir sonucu da ruhsal yıkım Bir herpesli: Genital herpesle mücadelesini anlatan İsveçli hemşire Camilla Grogaard (34), 10 yıl önce yakalandığı hastalığının erkek arkadaşından bulaştığını ve onun kendisinden bunu sakladığını söyledi. Grogaard, çok ağrısı olduğunu ve uyuyamadığını, ilk başlarda neler olduğunu anlamadığını kaydetti. Teşhis konulduğunda kendine milyonlarca soru sorduğunu söyleyen Grogaard, "Kendime bir daha seks yapabilecek miyim? Biri beni tekrar sevebilecek mi, çocuğum olursa ona da geçer mi gibi sorular sorup durdum" dedi. Şimdi 5 aylık hamile olan ve 4 yıl önce tanıştığı kocasından destek aldığını söyleyen Grogaard, hastalıktan artık korkmadığını, utanmadığını söyledi. Utanmak çare değil İlk enfeksiyon sırasında görülen belirtiler şöyle: Sıvı dolu kabarcık, kabarıklık ve döküntü öbekleriDöküntü yerinde ödemKaşıntı1 - 6 hafta süren cilt ağrısıLenf bezlerinde şişmeGenellikle hafif derecede olmakla birlikte 39 dereceyi bulan ateşKas ağrılarıBaş ağrısıHalsizlikCinsel ilişki sırasında ve idrar yaparken ağrı Belirtileri nelerdir?