30.07.2013 - 09:32 | Son Güncellenme:
Gebelik öncesi annede var olan hastalıklar, bazı ilaçların kullanımıyla birlikte gebeliğin oluşması, gebelik sürecinde annede bazı hastalıkların ortaya çıkması, fetusta sakatlık ya da hastalık oluşumu gibi nedenlerle anne ve bebeğin sağlığı açısından hayati tehlike taşıyan gebeliklere riskli gebelik deniyor. Riskli gebelik, gebelik sürecinin başlarında oluşabileceği gibi, gebeliğin herhangi bir evresinde de ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, gebeliğin her evresinin uzman bir hekim tarafından dikkatle takip edilmesi gerekiyor. Hangi gebelikler riskli kabul edilir? Riskli gebelik anne ve bebeği nasıl etkiler? Riskli gebeliği olan anneler yaz aylarında nelere dikkat etmelidir? Emsey Hospital’dan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Esra Can Çetin, konuyla ilgili görüşlerini paylaşıyor.
Hangi gebelikler risklidir, anne ve bebeği hangi tehlikeler bekler?
İleri yaş gebelikleri (35 yaş üzeri), ikiz ve üçüz gibi çoğul gebelikler, daha önceki gebeliklerde bebek ve anneyi ilgilendiren ve ciddi sağlık riski taşıyan sorunlar (fetal gelişme geriliği, erken doğum, doğumdan sonra ve doğum sırasında bebek ölümleri vb.), annede hipertansiyon, kalp ve böbrek hastalıkları, doğum öncesi kanama, düşük tehlikesi, preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), tiroit hastalığı, gebelikte suyun erken gelmesi riskli gebeliği beraberinde getirir. Riskli gebelik durumlarında, bebeği anne karnında veya doğumda kaybetme, doğum anomalisi gibi tehlikeler beklerken; annede ise zehirlenme, rahim içi enfeksiyonları, psikolojik travma gibi önemli durumlar baş gösterebilir.
Riskli gebeliği olan anneler yaz aylarında nelere dikkat etmeli?
Her annenin gebelik sürecinde kendini aşırı sıcaklardan koruması ve kendine dikkat etmesi gerekir. Ancak, özellikle de riskli gebeliği olan annelerin diğer annelere göre çok daha dikkatli olmasında fayda var. Riskli gebeliği olan annelerin, kendilerinin ve bebeklerinin sağlığı için dikkat etmesi gerekenler:
? Gebelikte sıcağa karşı yeterince duyarlı olan anneler, sıcak ve nemli havalarda daha da zor durumda kalabilir. Bu nedenle, gebelikte önerilen yürüyüşlerin sabah ve akşamüstü saatlerinde yapılmasına dikkat edilmelidir.
? Riskli gebeliği olan anneler; uzun süre güneş altında kalmaktan, baş dönmesi riskine karşı yoğun fiziksel aktiviteden, uzun süre ayakta durmaktan kaçınmalıdır.
? Vücut ısısını düşürmek ve baygınlık hissini azaltmak için; baş ve boyun bölgelerine ıslak bez ile soğuk kompres uygulanabilir.
? Gebelikte D vitamini alımı anne ve bebek sağlığı açısından önemlidir. Ancak, güneşten en iyi şekilde faydalanmak için, güneşin en dik geldiği 11 ile 16 saatleri arasında güneşten uzak durulmalıdır.
? Gebelikte kilo alımı, ödem, reflü ve uyku sorunları annedeki çarpıntı şikayetlerinin daha baskın olmasına neden olabilir. Aşırı sıcaklar ve beraberinde gelişen tansiyon sorunları da çarpıntı üzerine olumsuz etki eder. Bu nedenle, güneş altında uzun zaman geçirmek kaçınılmasında fayda vardır.
? Aşırı sıcakları nedeniyle uykuya dalmakta zorlanan anneler, daha rahat bir gece uykusu için yatmadan 2-3 saat önce yemeyi kesmelidir.
? Gebelik sürecinde vücuttaki pigment hormonu yüksek olduğundan, güneş ışınlarının ciltte lekelere neden olma riski yüksektir. Bu nedenle annelerin, gebelik sürecinde yüksek faktörlü güneş koruma kremlerini kullanmaları gerekir.
? Yaz sıcaklarında az yağlı beslenmeye özen gösterilmeli, sebze ve meyve ağırlıklı beslenilmelidir. Et, süt, yoğurt gibi protein kaynaklarının alımı ihmal edilmemelidir. Sıcaklarla birlikte artan gıda zehirlenmeleri riskine karşı da dikkatli olunmalıdır.
? Havuzlarda hijyen açısından daha büyük riskler bulunduğundan, serinlemek için havuz yerine denizi tercih edilmelidir.
? Yüzme, yaz aylarında annelerin gebelik sürecinde rahatlamasını sağlayarak, anne ve bebeğin sağlığını korumaya yardımcı olacaktır. Gebelikte suya dalmadan, boy hizasını geçmeyecek derinlikte yüzmek anne sağlığını riske atmaya engel olacağından büyük önem taşır. Annenin yalnız yüzmemesi de, su içinde oluşabilecek kramp ve benzeri durumlar açısından faydalıdır.
? Annelerin gebelikte yanlarında özellikle de yaz aylarında ani sıvı kayıpları ve kan şekeri düşüklüğüne karşı, su ve az kalorili kuru yemiş bulundurmaları gerekir.
? Yaz aylarında daha sık görülebilen ödemlere karşı, ayakları ve bacakları sık sık yüksekte tutmak önemlidir. Bu anlamda, tuzu azaltmak ve ayağın altına yastık ve benzeri yükseklik koyarak uyumak da faydalı olacaktır.
? Özellikle de riskli gebeliği olan anneler, son 3 ayda uzun süreli yolculuğa çıkmaktan kaçınmalıdır.
? Yaz gebeliklerinde bol sıvı alımı; kabızlık, idrar yolu enfeksiyonu, düşük riski gibi pek çok sorunu önlemeye yardımcı olacağından önemlidir.