15.05.2025 - 17:06 | Son Güncellenme:
Mutfaklarımızda sıklıkla kullandığımız baharatlar yemeklere lezzet katabilir, sağlığımızı iyileştirebilir. Ancak uzmanlar bu baharatların bazı ilaçlarla etkileşime girdiğinde ilaç etkilerini azaltabileceğini belirtiyor. İşte dikkat edilmesi gerekenler.
Tarçın, mutfaklarda tatlılardan çorbalara kadar geniş bir kullanım alanına sahip, sevilen bir baharattır. Kingston Üniversitesi’nde eczacılık uygulamaları alanında öğretim görevlisi olan Dr. Dipa Kamdar, tarçının bazı bileşikler içerdiğini ve bu bileşiklerin sağlık üzerinde farklı etkileri olabileceğini vurguluyor.
Mississippi Üniversitesi’nde yapılan laboratuvar çalışmaları, ilaçların vücuttan atılma hızını artıran reseptörleri aktive ederek bazı ilaçların etkisini azaltabileceğini göstermiş. Bu durum, özellikle hipertansiyon, diyabet, kanser veya depresyon gibi kronik hastalıklar için ilaç kullanan kişilerde ciddi problemlere yol açabilir.
Tarçının çeşitlerinin risk düzeyini etkilediğini ifade eden uzmanlar, marketlerde yaygın olarak bulunan Cassia tarçını, yüksek miktarda kumarin içerir ve bu madde, kan sulandırıcı ilaçlarla birlikte alındığında kanama riskini artırabilir. Ayrıca, Sri Lanka kökenli gerçek tarçın, daha düşük kumarin içeriğiyle bu riski azaltır.
Dr. Kamdar, tarçın takviyelerinin ağrı kesiciler, antidepresanlar, diyabet ilaçları ve kanser tedavisi ilaçlarıyla etkileşime girebileceğine dikkat çekiyor. Ancak yulaf lapasına veya kahveye hafifçe serpilen tarçının genellikle sorun yaratmayacağını, risklerin daha çok yüksek dozlu takviyelerden kaynaklandığını vurguluyor.
Dr. Kamdar, zerdeçalın aktif bileşeni kurkuminin, karaciğer enzimlerine müdahale ederek bazı ilaçların metabolizmasını etkileyebileceğini belirtiyor. Laboratuvar ve hayvan çalışmaları, zerdeçalın antidepresanlar, tansiyon ilaçları, kemoterapi ilaçları ve bazı antibiyotiklerin etkisini değiştirebileceğini öne sürüyor.
Zencefilin hafif kan inceltici etkisi, antikoagülan ilaçlarla birlikte alındığında kanama riskini artırabilir. Diyabet ilaçlarıyla etkileşimine dair ise çelişkili bulgular mevcut. Bazı çalışmalar zencefilin kan şekerini düşürebileceğini gösterse de, bu etkinin anti-diyabetik ilaçlarla nasıl bir sonuç doğuracağı henüz netlik kazanmamış değil.
Baharatların yanı sıra bazı yiyecekler de ilaçlarla etkileşime girerek etkinliklerini değiştirebiliyor. Greyfurt, karaciğer enzimlerini etkileyerek bazı ilaçların vücutta birikmesine veya hızla atılmasına neden olabilir. Alkol, özellikle antidepresanlar ve ağrı kesicilerle birlikte alındığında ciddi yan etkilere yol açabilir. Süt ürünleri ise antibiyotik emilimini azaltırken, yeşil yapraklı sebzeler, yüksek K vitamini içeriğiyle kan sulandırıcı ilaçların etkisini zayıflatabilir. Tüketirken dikkat etmekte fayda var.