Erteleme davranışını kontrol altına almak için 5 öneri
17.02.2022 - 22:04 | Son Güncellenme:
Yapmanız gereken birçok iş var. Ama siz kendinizi devamlı olarak onları ertelerken mi buluyorsunuz? Merak etmeyin yalnız değilsiniz. “Erteleme alışkanlığı birçoğumuzun hayatında var olan sorunlardan biri. Erteleme davranışınızın ardında başarı korkusu, başarısızlık korkusu, kendi kendini sabote etmek gibi bir sürü neden yatıyor olabilir. Yine yapmamız gereken bazı işlerin bizde uyandırdığı duygulara tahammül edemediğimiz için erteliyor olabiliriz. Aslında erteleme zamanı idare etme problemi değil, duyguları idare edememe problemidir” diyen Psikolog Rana Kutvan erteleme davranışını kontrol almaya yönelik önerilerini bizlerle paylaştı.
Erteleme günlüğü tutun
Gün içinde kendinizi erteleme alışkanlığınızı sergilerken bulduğunuzda durun ve düşünün. Ertelemek istediğiniz iş sizde ne gibi duygular uyandırıyor? O işi yaparsanız ne olacağını düşünüyorsunuz? Diyelim yapmanız gereken iş, sizde can sıkıntısı uyandırıyor. Bu hissi kabul edip yine de yapmanız gereken işi yapabilir misiniz?
Erteleme alışkanlığınız için kendinizi affedin
Eğer erteleme alışkanlığına sahip biriyseniz şimdi söyleyeceğim şey size tanıdık gelecektir. Diyelim geçen hafta yapmanız gereken bir işi ertelediğiniz için suçluluk duyuyorsunuz ve bu suçluluk yüzünden kendinizi o kadar kötü hissediyorsunuz ki, ertelediğiniz işi bu hafta yapmaya başlayacak gücünüz kalmıyor. Böylece bir kısır döngü oluşuyor. Buna bir son vermenin yöntemi kendinizi affetmek. Wohl tarafından 2010 yılında yapılan bir araştırmaya göre bir önceki sınavlarına çalışırken sergiledikleri erteleme davranışları için kendilerini affeden öğrencilerin, bir sonraki sınavları için çalışırken sergiledikleri erteleme oranları azalmış. Senelerdir birçok işi ertelemiş olabilirsiniz. Ama bunun için kendinizi suçlu hissetmenin hiçbir faydası yok. Artık kendinizi erteleme davranışınız yüzünden suçlamaktan vazgeçin, kendinizi affedin ve dikkatinizi geçmişten günümüze çevirerek ertelediğiniz işleri yapmak için harekete geçmeye başlayın.
Motivasyon kaynaklarınızı bulun
Ertelediğiniz her iş için bir motivasyon kaynağı bulmaya çalışın. Örneğin hep erteleyip durduğunuz gardırop düzenleme işiniz için motivasyon kaynağınız nedir? Motivasyon kaynakları, ertelediklerinizi hayata geçirmek için birer itici güç görevi görerek harekete geçmenizde yardımcı olabilirler.
Kendinizi ödüllendirin
Ertelediğiniz işleri yaptıktan sonra kendinizi ödüllendirin. Örneğin sevdiğiniz bir filmi seyredin ya da müzik dinleyin. Ertelediğiniz işi yaparken sıkılmaya başladığınızda, iş bittiğinde kendinize vereceğiniz ödülü hayal edin.
İlham gelmesini beklemeyin
Çoğu insan erteleyip durdukları işe başlamak için mükemmel bir anın gelmesini beklerler. Ama o mükemmel an bir türlü gelmez. Diyelim senelerden beri blog yazarı olmak istiyorsunuz. Ya da içinizde yazılmayı bekleyen bir kitap var. Ama bunu gerçekleştirmeyi senelerden beri erteleyip duruyorsunuz. Neden harekete geçmediğinizi soranlara da cevabınız hep aynı: “İlham gelmesini bekliyorum.” Eğer erteleme davranışınıza son vermek için size ilham gelmesini bekliyorsanız artık buna bir son vermeniz gerekiyor. Erteleme davranışınıza son verecek şey ne o senelerdir beklediğiniz bir türlü gelmek bilmeyen ilham, ne de o mükemmel an.
Ertelemenin tek bir panzehiri vardır: Harekete geçmek. Zaman öyle ya da böyle geçiyor. A şıkkı: Ya zamanınızı her zamanki gibi erteleme alışkanlığınızla birlikte geçireceksiniz, B şıkkı: Erteleme alışkanlığınızla ilişkili bütün duygularınıza rağmen harekete geçeceksiniz. Evet, biliyorum kolay değil, ama doğru teknikler uygulandığı takdirde her davranışın değiştirilebileceğini unutmayın lütfen. Erteleme davranışınızı değiştirmeye yönelik yol haritası çizmek için gerekirse biz psikologlardan destek almayı ihmal etmeyin.
