Yumurtalama bozuklukları: En sık görülen kısırlık sebebidir. Yumurtalama olmazsa döllenme ve gebelik oluşmuyor. Yumurtalama bozukluğunda ise yumurtalama ya hiç olmuyor ya da düzensiz olup seyrek gözüküyor. Adet düzeninin olmaması hatta bazen hiç görülmemesi yumurtalama bozukluğu olduğun işaretidir.
Tüplerin hasarlı ya da tıkalı olması: Tüpler kısmen veya tamamen tıkalı olabilir. Bu durum sperm ile yumurtanın buluşmasını engeller ve döllenme ile gebeliği gelişmemesine sebep olur. Tüplerdeki hasarların sebebi ise geçirilmiş enfeksiyon, endometriozis (çikolata kisti), geçirilen ameliyat sonrası kalan karın içi yapışıklıkları gibi nedene bağlı olabilir. Tüpler dış gebelik sonucu da zarar görebilir.
Endometriozis: Rahim içini döşeyen endometrium dokusunun rahim dışına gelmesidir. Sıklıkla karşılaşıldığı bölge rahmi yerinde tutan bağlardır. Bunun haricinde ise rahim yüzeyi, tüpler ve yumurtalıklarda görülür. Endometriozis rahim içini döşeyen dokular gibi hormonlara duyarlı hale gelir ve adet sırasında kanar. Karın içinde oluştuğu için yapışıklıklara sebep olur. Yumurtalıklara yerleştiği zaman kist oluşumuna sebep olabilir. En sık karşılaşılan belirtileri ise adet dönemi öncesinde ve adet sırasında yaşanan ağrı, cinsel ilişki esnasında ve sonrasında ağrı, düzensiz şiddetli adet dönemleri ve kısırlıktır. Endometriozis bazı kadınlar hiç belirti vermeyebilir. Endometriozis sorunu yaşayan kadınların yüzde 50’sinin çocuk sahibi olabilmeleri için tedavi olması gerekir.
Rahim ağzı problemleri: Rahim ağzındaki yapısal ya da enfeksiyon kaynaklı salgı sebebiyle yaşanan sorunlar kısırlığa sebep olabilir. Rahim ağzından salgılanan mukus spermlerin genital yoldan taşınmasında etkili olur. Östrojen ve progesteron hormonları etkilediği için miktarı ve niteliği değişir. Kimi vakalarda ise polip gibi iyi huylu tümörlerde kısırlığa sebep olabilir.
Doğru bilenen yanlışlar
Tüp bebekte ilk girişimin işe yaramayacağı inancı toplumda yaygındır. Ancak sağlıklı embriyoların başarılı bir şekilde transfer edilme şansı çok yüksektir. Kişinin hormonal durumu uygun olduğunda veya mevcut problemler ortadan kalktığında ilk embriyo transfer girişimi için gebelik oranı diğer denemelerle aynıdır.
Tüp bebek tedavisi ağrılı bir tedavi değildir. Tedavi aşamalarından biri olan yumurta toplama işlemi daha önce anestezi kullanılmadan gerçekleştiriliyordu. Ancak günümüzde yumurta toplama işlemi genel veya lokal anestezi ile kısa sürede ve ağrısız bir şekilde yapılmaktadır.
Tüp bebek tedavisinde kullanılan hormon ilaçları, vücutta bir miktar sıvı tutabilir. Hastalar vücutta oluşan ödem sonucunda kilo aldıklarını düşünebilir. Ancak tedavinin sona ermesiyle birlikte vücutta tutulan su atılır. Bazı durumlarda bu ilaçların iştah açıcı özelliği de olabilir ancak sağlıklı ve düzenli beslenen kadınlarda kilo artışı gözlenmez.
Erken menopozun başta genetik yatkınlık olmak üzere değişik sebepleri olmakla birlikte tüp bebek tedavisi, erken menopoza neden olmaz.
Halk arasında tüp bebek yaptıran kadınların ikiz gebelik veya üçüz gebelik yaşayacağı yönünde bir inanış var. Önceki yıllarda yapılan tüp bebek uygulamalarında tek embriyo transferi ile gebe kalma oranı oldukça düşüktü. Bu nedenle gebelik şansını artırmak için hastaya iki veya üç embriyo transferi yapılıyordu. Günümüzde bilim ve teknoloji dünyasında yaşanan olumlu gelişmeler, tek embriyo transferi ile gebelik oluşma ihtimalini de oldukça artırmıştır.
Kadın Sağlığı & Doğum, Estetik Jinekoloji Uzmanı Op. Dr. Burcu Kardaş Arslan
www.instagram.com/dr.burcukardasarslan/?hl=tr
https://www.drburcukardasarslan.com/
