Çayın iyisini yalnızca gurmeler içmiyor!

Merhaba bugün sizlere çay kalitesini belirleyen özelliklerden ve biraz daha iyi çay içmenizi sağlayacak ufak ipuçlarından bahsedeceğim.

Kalite özelliklerinde ilk bilmemiz gereken en kaliteli çayın ,filizlenen çay oranının fazla olması ve yapısında düşük kalite göstergesi olan selülozu daha az bulundurmasından ötürü, ilk sürgün zamanı, yani Mayıs ayı döneminde toplanan çay olduğu kanıtlanmış olmasıdır. Daha sonra ikinci sürgün yani Temmuz ayı ve üçüncü sürgün olan Eylül ayı dönemi gelmektedir. Ancak hasat şartlarının iyileştirilmesi hepsini eşitleyebilmektedir.

Kanser ve kalp hastalıklarının görülme olasılığını azaltan bir antioksidan olan ve kaliteli çayın göstergesi olan kateşinin oranı ise yeşil çayın daha az işlem görmesinden dolayı siyah çaya göre fazladır. Bunun dışında siyah çaylarda, erken hasat ürünleri yani Mayıs ayında daha fazla kateşin bulunmaktadır. Temmuz ayında bu oran %20 azalırken Eylül’de de %23 daha azdır.

Demi incelediğimizde ise, ilk olarak renginin koyu parlak kırmızı olması gerekmektedir. Çökeltinin fazla olması, fermantasyonun uzun sürdüğünü gösterir. Kahverengimsi dem, donuk hissi verir,  kötü yaprakların işlendiğini gösterir. Seyreltik dem ise hasadı gecikmiş kötü yaprakları temsil etmektedir.  Dem, canlılık, keskinlik ve tattan yoksundur.

Tadına baktığımızdaysa siyah çayda meyvemsi bir tat, fermantasyon işlemi sırasında mikrobiyal sorun olduğunu gösterir. Tüketilmemesi gerekmektedir.

Demin renginin açık, tadının hafif olması ise yaprağın kalitesizliğinden kaynaklanır.  Uzun süre depolanan çaylarda da görülebilmektedir.

Sert ve keskin tadı hissettiğinizdeyse acı hissini verir, burukluk olmaz.

Kuvvetli ve iyi bir çayda ise sert ve kesin tadın yanında dolgun bir hisse kapılırsınız. Tat üzerine anlatmak istediğim başka detaylar da var ancak bunları tatmadan anlayamayacağınız için havada kalacaktır. En iyisi çay uzmanlarının yaptığı işlerden biri olan beyaz zemin üzerinde posa incelemesine bakalım.

İyi demlenmiş çayın posası kırmızı parlak renkte olur. Bakır renk ise yaprağın kalitesinin iyi olduğunu temsil eder.

Donuk ve kahverengimsi siyah bir posa, zayıf ve kalitesiz dem veren çayı temsil eder. Hammadde kötü olabilir, imalatta hata bulunabilir veya kıvırma veya döndürme işleminde uzun süre beklediğinden yaprak kızışmış olabilmektedir.

Yeşil renk ise yetersiz fermantasyonu, soldurmayı göstermektedir.

Çay kalitesi kısacası böyle anlaşılmaktadır. Uzun süre tecrübe ve emek isteyen bir meslek olduğu için bunların belirgin özelliklerini öğrenerek evde en azından bir tık daha iyi çay içmeniz için anlattım. Çay tadım uzmanları bugün çayların fiyatını belirmekte rol oynamakta, dillerinin zarar görmemesi açısından çok dikkatli beslenmektedir. Buradan onlara selam olsun!

Batuhan İnanlar - @baygidamuhendisi