30.06.2025 - 15:58 | Son Güncellenme:
Domatesin içinde yeşil filizlenen tohumlar gördüyseniz endişe etmeyin. Bilimsel adıyla 'vivipary' olarak bilinen bu doğal süreç, aslında doğal bir olay. Ancak tüketim konusunda birçok kişinin kafasını karıştırıyor. İşte filizlenen domatesler hakkında detaylı bilgiler.
Vivipary, bir meyvenin ya da sebzenin içinde bulunan tohumların, henüz ana bitkiden ayrılmadan filizlenmeye başlamasıdır. Yani tohumlar, normalde toprağa ekildikten sonra başlayacakları çimlenme sürecine, domatesin içinde başlar. Domatesin içinde küçük yeşil filizler gördüğünüzde, bu durum genellikle domatesin bozulduğu anlamına gelmez. Ancak bu olayın ortaya çıkmasının birkaç temel sebebi olur.
Domates, toplandıktan sonra uzun süre bekletilirse veya çok olgunlaşırsa, tohumlar çimlenmek için uygun koşulları bulabilir. Domatesin saklandığı ortamın sıcak ve nemli olması, tohumların filizlenmesini tetikleyebilir. Özellikle yaz aylarında, mutfakta tezgâh üzerinde bırakılan domateslerde bu duruma daha sık rastlayabilirsiniz.
İçten filizlenen bir domatesle karşılaştığınızda aklınıza ilk gelen soru muhtemelen “Bunu yemek güvenli mi?” olacaktır. Vivipary, domatesin sağlıksız ya da bozulmuş olduğu anlamına gelmez. Ancak tüketmeden önce dikkatli bir değerlendirme yapmanız önemli. Öncelikle domatesi koklayarak test edebilirsiniz. Eğer keskin, nahoş veya ekşi bir koku varsa, bu bozulmanın işareti olabilir.
Eğer yumuşamış, sulanmış veya püre gibi bir kıvamı varsa, bu bozulma belirtisi olabilir. Filizlenen ancak dokusu sağlam olan domatesler genellikle tüketilebilir. Filizler henüz küçük ve domatesin iç yapısını fazla etkilememişse, tüketim için genellikle sorun yoktur. Küflenme belirtilerini gözle görülür bir şekilde anlayabilirsiniz.
Eğer domates bu kriterleri karşılıyorsa, özellikle pişirilerek tüketildiğinde sağlık açısından herhangi bir risk taşımaz. Filizlenmiş domatesleri sos, çorba veya yemeklerde kullanarak değerlendirebilirsiniz. Pişirme işlemi, olası riskleri en aza indirir ve domatesin lezzetini korur.
Domates, yapısı gereği vivipary’nin en sık görüldüğü sebzelerden biridir. Bunun nedeni, domates tohumlarının nemli ve besleyici bir ortamda kolayca çimlenmeye yatkın olmasıdır. Eğer filizler sağlıklı görünüyorsa, bunları toprağa ekerek yeni domates bitkileri yetiştirebilirsiniz.